Κάνει να έρθει το παιδί στη κηδεία;

Είναι σχεδόν η πρώτη ερώτηση που κάνει ο γονιός ή οι συγγενείς όταν κάποιος πεθαίνει. Θυμάμαι που πέθανε ο παππούς μου όταν ήμουν 8 ετών και ενώ ήμασταν πολύ δεμένοι, οι γονείς μου δεν με πήραν στη κηδεία του, όπως μου είπαν, για να μη φοβηθώ αλλά εγώ μέχρι σήμερα σκέφτομαι πως δεν τον αποχαιρέτισα τότε. Πολλοί γονείς πράττουν αντίστοιχα ή αναρωτιούνται αν επιτρέπεται να έρθει το παιδί στη κηδεία ή αν πρέπει να μείνει στο σπίτι με τη μπέιμπι σίτερ ώστε να το προστατέψουν από ένα τόσο φορτισμένο συναισθηματικά γεγονός. Από την άλλη υπάρχουν γονείς που θεωρούν πως για παράδειγμα ένα πολύ μικρό παιδί, δεν είναι σε θέση να καταλάβει τι γίνεται ενώ άλλοι θεωρούν ότι η κηδεία θα πυροδοτήσει στο παιδί φόβους για τους νεκρούς και γενικότερα για τον θάνατο.

Δυστυχώς, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση σε αυτό το ερώτημα διότι κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Όμως υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορείς να λάβεις υπόψιν και που θα σε βοηθήσουν να αποφασίσεις αν θα παραστεί το παιδί στη κηδεία ή όχι.

Η ηλικία του παιδιού
Επικρατεί η άποψη ότι τα βρέφη και τα παιδιά κάτω από μια συγκεκριμένη ηλικία, δεν θα έπρεπε να πηγαίνουν σε κηδείες επειδή είναι πολύ μικρά για να τις κατανοήσουν. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η ηλικία του παιδιού δεν πρέπει να αποτελει παράγοντα για να παρθεί μια τέτοια απόφαση. Με το να δημιουργείς νόρμες βασισμένες στο χρόνο είναι τόσο ανούσιο όσο και τα κλισέ που προστάζουν π.χ. ότι«Η σημερινή νεολαία είναι τεμπέληδες που πίνουν όλη μέρα καφέ» ή «Άργησες να παντρευτείς» ύστερα από κάποιο χρονικό σημείο στη πορεία της ζωής που θεωρείται το «ιδανικό» για να εργαστείς, να παντρευτείς κλπ. Επομένως, καλό θα ήταν στη προκειμένη περιπτωση να μην λάβεις υπόψιν σου την ηλικία του παιδιού αλλά τους παράγοντες που ακολουθούν.

Ο τρόπος που διαχειρίζεται ο γονιός το γεγονός
Το μεγάλωμα ενός παιδιού είναι δουλειά πλήρους απασχόλησης κι όταν ένας θάνατος συμβαίνει μέσα στην οικογένεια, η λύπη, η θλίψη,  οι άπειρες λεπτομέρειες για το τελετουργικό και όλη αυτή η αθάνατη Ελληνική γραφειοκρατία,  καταρρακώνουν τη ψυχολογία τη δική σου και κατά συνέπεια του παιδιού. Αν λοιπόν είσαι ράκος και δεν έχεις δυνάμεις να σταθείς δίπλα στο παιδί, έχεις δύο επιλογές:  Η μία είναι να μείνει το παιδί στο σπίτι με έναν έμπιστο άνθρωπο της οικογένειας που θα απαντήσει στις ερωτήσεις του με λεπτότητα και ειλικρίνεια. Η δεύτερη είναι να έρθει στη κηδεία το παιδί, αλλά αντί για σένα, να βρίσκεται συνεχώς δίπλα του, κάποιος έμπιστος συγγενής ή οικογενειακός φίλος ο οποίος ή θα είναι στο πλάι του καθ’ όλη τη διάρκεια της τελετής ή θα είναι μόνο στην εκκλησία και την ώρα της ταφής να πάρει το παιδί και να πάνε για φαγητό. Με αυτό τον τρόπο ούτε εσύ θα έχεις το άγχος του παιδιού αλλά και το παιδί θα συμμετάσχει με τρόπο κατάλληλο για τη θέση του.

Τι θέλει το παιδί;
Μερικές φορές ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να αποφασίσεις για ένα τέτοιο θέμα, είναι να ρωτήσεις το ίδιο το παιδί. Όμως για να θέσεις μια τέτοια ερώτηση θα πρέπει πρώτα να του εξηγήσεις το γεγονός, τι θα συμβεί εκεί που θα πάτε και ποιο είναι το νόημα όλου αυτού του τελετουργικού.
Είναι επίσης σημαντικό να προετοιμάσεις το παιδί για πιθανές έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις των άλλων παρευρισκομένων που μπορεί να κλάψουν ή να θρηνήσουν πιο εκδηλωτικά. Αν έχεις υπόψιν σου κάποια πρόσωπα που μπορεί να αντιδράσουν έτσι εκείνη την ώρα, καλό θα ήταν να προετοιμάσεις το παιδί για το τι θα αντιμετωπίσει.
Φυσικά, ανάλογα πάντα με την ηλικία του παιδιού, μια τέτοια συζήτηση θα ανοίξει μεγάλο θέμα μέσα από καίριες ερωτήσεις όπως «γιατί οι άνθρωποι πεθαίνουν, που πάνε μετά το θάνατο» κλπ. Επομένως θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος/η να απαντήσεις με ευθύτητα και ειλικρίνεια.
Αν από την άλλη, το παιδί επιλέξει να μην έρθει στη κηδεία, είναι σημαντικό να μην κρίνεις αυτή του την απόφαση ούτε εσύ ούτε κανείς. Αντιθέτως, καλό θα ήταν να το διαβεβαιώσεις ότι το γεγονός πως δεν θα συμμετάσχει στη κηδεία, δεν σημαίνει ότι δεν αγαπάει τον γονιό του ή όποιο άλλο πρόσωπο έχει πεθάνει και ότι η παρουσία των ανθρώπων στις κηδείες, δεν είναι ο μόνος τρόπος για να αποχαιρετίσουν τους αγαπημένους τους.

Αν παρ’ όλα αυτά δεν μπορείς να αποφασίσεις, ίσως θα έπρεπε τελικά το παιδί να έρθει στη κηδεία ώστε μεγαλώνοντας να μην μετανιώσει που δεν του δόθηκε η ευκαιρία να δεί για τελευταία φορά και να αποχαιρετίσει τον πατέρα του, τη μητέρα του ή όποιο άλλο αγαπημένο πρόσωπο έχει φύγει απ’ τη ζωή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν πως η απουσία τους από τη κηδεία ενός αγαπημένου προσώπου όταν ήταν νέοι, επηρέασε στο μέλλον την ικανότητά τους να πενθούν φυσιολογικά, για οποιοδήποτε άλλο παρόμοιο περιστατικό συνέβη αργότερα στη ζωή τους.

Φυσικά, και σε καμία περίπτωση, ο γονιός δεν πρέπει να πιέζει το παιδί να έρθει στη κηδεία αν εκείνο δεν θέλει διότι η «αναγκαστική» του παρουσία, μπορεί να του δημιουργήσει άγχος και έντονα συναισθήματα αποστροφής. Και όπως αναφέραμε και στην αρχή του άρθρου, κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή άρα δεν υπάρχει προκάτ απάντηση σε ένα τόσο σοβαρό και πολύπλευρο ερώτημα. Η τελική απόφαση είναι υποκειμενική όπως εξάλλου είναι και ο τρόπος που κάθε άνθρωπος βιώνει ένα τέτοιο γεγονός, στη ζωή.

Πηγή: http://dying.about.com/