Η κατάλληλη ηλικία για τον παιδικό σταθμό και ο τρόπος προσαρμογής

Το πότε μπορείτε να στείλετε το παιδί στον παιδικό σταθμό, είναι σχετικό και έχει να κάνει με τη δυνατότητα για φροντίδα του παιδιού συνολικά. Σε μια ιδανική κατάσταση μέχρι τα 2,5 χρόνια είναι καλύτερα τα παιδιά να μένουν στο σπίτι τους γιατί ως τότε δεν έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες αποχωρισμού από τη μητέρα ή το υποκατάστατό της και το περιβάλλον τους. Είναι καλύτερη γι’ αυτά η δυαδική σχέση με κάποιον ενήλικα και το παιχνίδι στο πάρκο με την παρουσία του δικού τους ανθρώπου.

Εξάλλου δεν ξέρουν ακόμη να μοιράζονται και δεν χαίρονται τα καλά της ομάδας γιατί η κοινωνικότητά τους δεν έχει αναπτυχθεί τόσο. Έτσι, τα παιδιά κάτω από τα 2 χρόνια και μέσα στο χώρο του παιδικού σταθμού είναι μόνα και το παιχνίδι με άλλα παιδιά είναι περιστασιακό και πάντως όχι συνεργατικό. Σε ένα σπίτι που του μιλούν και το φροντίζουν, ένα παιδί τα έχει όλα. Ακόμη και τα παιχνίδια του σπιτιού δεν υστερούν απέναντι στο παιδαγωγικό υλικό των παιδικών σταθμών.

Μετά τα 2,5 χρόνια το παιδί είναι έτοιμο, αλλά όχι υποχρεωμένο να ακολουθήσει πρόγραμμα παιδικών σταθμών. Έτσι, αν οι συνθήκες στο σπίτι δεν διευκολύνουν την παραμονή του εκεί, διαλέξτε έναν παιδικό σταθμό κατάλληλο.

Μετά από 3,5 χρόνια, η παρακολούθηση προγράμματος παιδικού σταθμού αρχίζει να γίνεται απαραίτητη. Το παιδί βοηθιέται να αποκτήσει με δομημένο τρόπο γνώσεις και νοητικές δεξιότητες. Να μάθει να συνυπάρχει, να συναναστρέφεται, να μοιράζεται, να συνεργάζεται. Να μάθει να χαίρεται με το παιχνίδι χωρίς την παρουσία του γονιού. Να ακολουθεί κανόνες και όρια της ομάδας, να πειθαρχεί σ’ αυτά. Να μάθει να υπάρχει χωρίς την κάλυψη των δικών του ή του δικού του χώρου.

Πώς θα προσαρμοστεί το παιδί μου στον παιδικό σταθμό;
Πρώτα απ’ όλα εσείς πρέπει με τα ανάλογα κριτήρια, να διαλέγετε μόνοι σας, τον παιδικό σταθμό που θα πάει το παιδί. Έχω δει γονείς να κουβαλούν το 3χρονο παιδί τους και να του δείχνουν διάφορους σταθμούς περιμένοντας να διαλέξει εκείνο, μεταθέτοντας έτσι τον φόβο και την ευθύνη τους.

Το συζητάτε, το σκέφτεστε και φθάνετε στο σημείο να νιώθετε σίγουροι για την απόφασή σας, καθώς και την επιλογή του σταθμού.

Ξέρω πόσο δύσκολο είναι αυτό για μερικούς γονείς. Πριν φθάσετε στη σιγουριά, μη κάνετε κανένα βήμα. Συζητήστε– ουσιαστικά ανακοινώστε – την απόφασή σας στο παιδί σας. Μπορεί να σας δείξει ότι χάρηκε ή λυπήθηκε. Μην πάρετε κατάκαρδα καμία από τις δύο αντιδράσεις. Μείνετε ήπιοι και σταθεροί στην απόφασή σας.

Δείξτε του τον χώρο και τις δασκάλες του. Μπορεί να μείνει γραπωμένο επάνω σας ή να φύγει και να τρέξει προς τα παιδιά. Αυτή η πρώτη αντίδραση δεν θα προσημάνει τη δυσκολία ή την ευκολία της προσαρμογής του. Η προσαρμογή θα είναι εύκολη ή δύσκολη, ανάλογα με το αν το παιδί σας έχει αποκτήσει τις κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες γι’ αυτό.

Συζητήστε τη διαδικασία της προσαρμογής στον συγκεκριμένο χώρο (ίσως να έπρεπε να το έχετε ήδη συζητήσει). Αφού ακούσετε τα επιχειρήματα του προσωπικού, σκεφθείτε. Αν δεν ταιριάζει με ό, τι θα θέλατε, δεν είναι ο κατάλληλος χώρος για σας.

Προγραμματίστε τη δουλειά σας γιατί πιθανόν να σας χρειάζεται λίγη άδεια για να προσαρμόσετε σταδιακά το παιδί σας. Σφίξτε τα δόντια αν κλαίει ή αρπάζεται πάνω σας, αν είναι θυμωμένο ή ξυπνάει τη νύχτα. Είναι παροδικά. Δείξτε κατανόηση και σταθερότητα. Είναι συχνά μια δύσκολη φάση για γονείς και παιδί. Όσο πιο σταθεροί είσαστε, τόσο καλύτερα.

Αυτό θα πει πως στον πρώτο βήχα ή συνάχι δεν θα μείνει στο σπίτι για 10 μέρες. Πως αν χάσει βάρος δεν θα τρελαθείτε. Πως δεν θα έλθει η γιαγιά στο σπίτι σας γιατί δεν ξυπνάει το πρωί για τον σταθμό. Πως θα τον ντύσετε με επιμονή, αν αρνείται να ντυθεί για να φύγετε το πρωί. Πως αν δεν τρώει τίποτε, δεν θα ανησυχήσετε.

Η προσαρμογή είναι μια διαδικασία που θέλει τον χρόνο της. Σε άλλα παιδιά γίνεται πιο εύκολα και σε άλλα πιο δύσκολα.

Φροντίστε από πριν να το έχετε χωνέψει εσείς καλά και μην ακούτε κανέναν. Αν δεν πεισθείτε εσείς, το παιδί σας δεν θα χαρεί τη συνύπαρξή του με τα άλλα παιδιά.

Και στη σχέση γονιού/παιδιού υπάρχει όλο το φάσμα των αντιδράσεων: θυμοί, εκδίκηση, απόσταση, γράπωμα, διεκδίκηση, αλλά καμιά φορά και ενοχή. Έχω δει παιδιά που ενώ χαίρονται – και είμαι σίγουρη γι’ αυτό – στο παιδικό σταθμό, λένε στους γονείς τους πως δεν περνούν καλά, σαν να μην θέλουν να προδώσουν τη σχέση τους.

Ο παιδικός σταθμός θα λειτουργήσει θετικά αν και εσείς το πιστέψετε:

• Διαλέξτε με περίσκεψη τον κατάλληλο.
• Διαλέξτε με φροντίδα την κατάλληλη στιγμή.

Αποφασίστε το και όλα θα πάνε καλά. Χρειάζεται συνήθως υπομονή για λίγο καιρό. Όμως οπλιστείτε με τη σκέψη πως στις συνθήκες της σύγχρονης κοινωνίας, του διαμερίσματος και της ανυπαρξίας γειτονιάς, η συνύπαρξη του παιδιού σας με άλλα παιδιά είναι απαραίτητη για την κοινωνική και συναισθηματική του ωρίμανση.

Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Παιδί, Υγεία & Ανατροφή”, εκδόσεις Ματσανιώτη, στο τεύχος Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 2004 (τηλ.επικοινωνίας 2106982800)

Πηγή: http://www.paidiatre.gr/