Από τη γιαγιά στο παιδικό σταθμό και από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό!

Κάθε τέλος καλοκαιριού πολλές οικογένειες καλούνται να αντιμετωπίσουν τα νέα δεδομένα που φέρνει η αρχή της νέας σχολικής χρονιάς. Η πιο δύσκολη στιγμή είναι η πρώτη αποδέσμευση του παιδιού από το στενό, και υπερπροστατευτικό πολλές φορές, οικογενειακό περιβάλλον. Η μετάβαση του παιδιού από τη μητέρα, τον πατέρα, τον παππού ή τη γιαγιά στον παιδικό σταθμό δημιουργεί πολλά και διαφορετικά συναισθήματα και αλλάζει άρδην το καθημερινό πρόγραμμα όλων. Το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με νέες συνθήκες, με νέα κοινωνικά περιβάλλοντα, με καινούρια ερεθίσματα και εμπειρίες. Ανοίγεται μπροστά του ένας νέος κόσμος, μακριά από την ασφάλεια και τους ρυθμούς της οικογένειας, μία νέα συνθήκη στην οποία καλείται να προσαρμοστεί.

Για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλή αυτή η μετάβαση, οι γονείς ή όποιος βρίσκεται κοντά στο παιδί, πρέπει να έχουν προετοιμάσει κατάλληλα το έδαφος αρκετό καιρό πριν έρθει αντιμέτωπο με τη στιγμή, ώστε να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα. Μία βασική παράμετρος είναι η σταθερή αποδοχή της νέας κατάστασης από τους ίδιους τους γονείς ή τους παππούδες. Εάν οι γονείς αποδεχθούν τη νέα αλλαγή στη ζωή τους, τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα ώστε να την αποδεχθεί και το παιδί.

Σε επόμενη φάση, οι γονείς πρέπει να περιγράψουν με ρεαλισμό και όχι με υπερβολή στο παιδί τι θα συναντήσει. Το παιδί πρέπει να γνωρίζει πως η νέα αλλαγή θα είναι κάτι καλό για εκείνο. Πρέπει να γίνει γνωστό στο παιδί πως η μετάβασή του στον παιδικό σταθμό θα το βοηθήσει να κοινωνικοποιηθεί, να κάνει νέους φίλους, να μάθει νέα πράγματα και δραστηριότητες, να καλλιεργήσει τις δεξιότητές του.

Παράλληλα πρέπει να επισημανθεί πως η ένταξή του στον παιδικό σταθμό προϋποθέτει και νέους κανόνες που πρέπει να τηρεί. Δεν πρόκειται για μία παιδική χαρά που παίζουμε όλη την ώρα, πηγαίνουμε και φεύγουμε όποτε θέλουμε. Ιδανικό θα ήταν οι γονείς να επισκεφθούν με το παιδί τον παιδικό σταθμό της επιλογής τους για να γνωρίσει τον χώρο και τη δασκάλα του και να διατυπώσει τις απορίες του. Εάν το παιδί αποκτήσει μία πλήρη εικόνα για το «τι» και «πώς»  θα αρχίσει να συνηθίζει τη νέα κατάσταση.

Δείτε σχετικά: Άδεια σχολικής επίδοσης δικαιούνται και οι γονείς με παιδιά στο νηπιαγωγείο

Ο τρόπος αντίδρασης κάθε παιδιού στη νέα αλλαγή ποικίλει. Τυχόν αντιδράσεις και αρνητικά συναισθήματα είναι απόλυτα φυσιολογικό να ακολουθήσουν. Ο σωστός χειρισμός αυτών, η σταθερή και ήρεμη συμπεριφορά των γονέων και των υπολοίπων μελών της οικογένειας θα φέρουν την απαιτούμενη ισορροπία και το παιδί σταδιακά θα αποδεχθεί τη νέα κατάσταση. Οι μικρής διάρκειας αποχωρισμοί πριν πάει το παιδί στον παιδικό σταθμό, η καλλιέργεια της αυτονομίας και κοινωνικοποίησης του παιδιού από πολύ νωρίς, η ύπαρξη ισχυρής σχέσης εμπιστοσύνης γονέων και παιδιού και η τήρηση βασικών κανόνων συμπεριφοράς είναι βασικοί παράγοντες που θα καθορίσουν την ομαλή προσαρμογή του παιδιού στην αλλαγή.

Προχωρώντας σε μεγαλύτερες σχολικές ηλικίες, μικρότερης εμβέλειας είναι η μετάβαση του παιδιού από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο. Αυτή η μετάβαση δεν συνεπάγεται πολύ μεγάλες ψυχολογικές αλλαγές μιας και το παιδί έχει συνηθίσει να λείπει από το σπίτι και από τα οικεία του πρόσωπα για λίγες ώρες. Η μετάβαση όμως από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό προϋποθέτει νέες συνθήκες και απαιτήσεις μεγαλύτερης κλίμακας. Τώρα το παιδί καλείται να προσαρμοστεί σε διαφορετικό περιεχόμενο προγράμματος, σε διαφορετική προσέγγιση διδασκαλίας και να αντιμετωπίσει την αύξηση των προσδοκιών, την αύξηση του αριθμού των μαθητών, το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα διαμονής τους στην τάξη και άλλα πολλά.

Και σε αυτή τη φάση της ζωής του παιδιού οι γονείς πρέπει να εξηγήσουν με ειλικρίνεια και χωρίς φανφάρες τους λόγους που θα πάει στο δημοτικό σχολείο. Σαφώς η αλλαγή αυτή θα συνοδευτεί από άγχος και ανησυχία για το νέο και πιο μεγάλο. Αυτά τα συναισθήματα δύναται να διαχειριστούν εάν το παιδί ενημερωθεί σχετικά με το δημοτικό σχολείο και τις νέες απαιτήσεις που θα αντιμετωπίσει.

Ο ενημερωμένος γονέας θα κάνει γνωστά στο παιδί τα νέα δεδομένα, θα εξηγήσει ότι στο δημοτικό οι κανόνες θα είναι περισσότεροι και η ευελιξία του λιγότερο περιορισμένη από αυτή του νηπιαγωγείου,  ότι θα γνωρίσει κι άλλους φίλους, ότι θα έχει εργασίες για το σπίτι που θα τον βοηθήσουν να μαθαίνει καλύτερα, ότι θα πρέπει να κάθεται σε μία συγκεκριμένη θέση όταν κάνει μάθημα, ότι ο δάσκαλος θα διδάσκει συγκεκριμένα πράγματα στο παιδί ώστε να μάθει να γράφει, να διαβάζει, να υπολογίζει, να συγκρίνει.

Οι γονείς οφείλουν να ρυθμίσουν το πρόγραμμα του παιδιού και να διατηρήσουν ένα ήρεμο περιβάλλον και μία στάση σταθερή και αμετάβλητη.

Χριστίνα Μπέσιου
Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
E-mail: xrist.bessiou@gmail.com
Web: www.thrania.com