Παρεξηγήσεις και συγκρούσεις στην οικογένεια μετά από ένα θάνατο

Αχ, η οικογένεια.

Η οικογένεια μπορεί να είναι κάτι καταπληκτικό, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα του άρθρου. Το παρόν άρθρο είναι για τον θάνατο και την θλίψη και για όλες αυτές τις φορές που έχεις κοιτάξει ένα μέλος της οικογένειας σου και έχεις ρωτήσει – “ποιος/ποια είσαι;”, “τι κάνεις;”, “που ήσουν;”, “γιατί δεν ήσουν εδώ για εμένα;” και “πως μπορώ να βασιστώ επάνω σου;”.

Μετά από ένα θάνατο, πολλοί άνθρωποι νιώθουν απομονωμένοι και παρεξηγημένοι. Απογοητευμένοι από φίλους, συναδέλφους και τον περίγυρο, μπορεί να πουν  “τουλάχιστον έχω την οικογένεια μου!”. Και γιατί να μην το πουν; Η οικογένεια υποτίθεται ότι προσφέρει υποστήριξη. Για πολλούς η οικογένεια είναι εκείνη που τους κρατά γειωμένους στην πραγματικότητα.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο θάνατος και η θλίψη μπορεί να κάνουν έναν άνθρωπο να χάσει λίγο τα λογικά του και να κλονίσουν σοβαρά τη σταθερότητα της οικογένειας. Αν ο θάνατος ήταν μέσα στην οικογένεια, τότε μπορεί να υπάρξουν αρκετά περιθώρια για παρεξηγήσεις καθώς τα μέλη της οικογένειας προσπαθούν να επεξεργαστούν και να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στους ρόλους και στη δυναμική της οικογένειας, τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους ο καθένας πενθεί και τα περίπλοκα συναισθήματα.

Μερικοί  άνθρωποι είναι τυχεροί και έχουν μια οικογένεια που τους υποστηρίζει και τους νοιάζεται αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που στρέφονται στην οικογένεια τους και δεν παίρνουν τίποτα περισσότερο από απογοήτευση και σύγχιση. Λαμβάνω πολλές ερωτήσεις για την αιτία, δηλαδή γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά εξαιτίας της περίπλοκης δυναμικής των οικογενειών σπάνια μπορώ να απαντήσω σ’ αυτό το ερώτημα. Όμως γενικά μπορώ να υποθέσω κάποια πράγματα σχετικά με τα αίτια των παρεξηγήσεων που προκύπτουν μέσα σε μια οικογένεια μετά από ένα θάνατο. Αυτό θα αναλύσω σήμερα.  Στην πραγματικότητα, η κατάσταση που έχεις να αντιμετωπίσεις είναι προϊόν του συνδυασμού κάποιων παραγόντων. Ελπίζω ότι τα παρακάτω θα σε κάνουν να σκεφτείς.

Αλλαγή στην δυναμική της οικογένειας
Η θεωρία για το σύστημα της οικογένειας παρουσιάστηκε από τον Dr. Murray Bowen τη δεκαετία του ’60.  Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι οι οικογένειες αποτελούν ένα σύστημα από αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα άτομα. Μέσα σε αυτό το σύστημα, το κάθε μέλος έχει ένα ρόλο και τα μέλη αναμένεται να αντιδράσουν ο ένας στον άλλο σύμφωνα με τον ρόλο τους και την σχέση τους. Η διατήρηση των ίδιων τύπων συμπεριφοράς μέσα στο σύστημα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ισορροπία (αλλά επίσης και σε δυσλειτουργία).

Όταν κάποιος πεθάνει, το όλο σύστημα ανατρέπεται. Τα μέλη της οικογένειας που πενθούν, δεν ενδιαφέρονται ή δεν μπορούν να συμπεριφερθούν όπως πριν. Όχι μόνο πρέπει να αντιμετωπίσουν το πένθος αλλά ένα ζωτικό κομμάτι της οικογένειας δεν υπάρχει πια. Κάποιους από τους ρόλους που είχε το άτομο που πέθανε, θα πρέπει να τους αναλάβουν τα άλλα μέλη και καθώς όλοι προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, μπορεί να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές.

Διαφορετικά συναισθήματα
Το πένθος μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ότι τρελαίνεσαι. Η αντίδραση σου σε αυτό μπορεί να είναι πολύ διαφορετική από των άλλων τόσο σε βάθος, όσο και σε ποικιλία των συναισθημάτων ως προς την απώλεια.

Μερικά από τα συναισθήματα που σχετίζονται με το πένθος είναι σοκ, μούδιασμα, λύπη, απελπισία, μοναξιά, απομόνωση, δυσκολία στη συγκέντρωση, να ξεχνάς, εκνευρισμός, θυμός, μειωμένη ή αυξημένη όρεξη, κόπωση ή αϋπνία, τύψεις, μετάνοια, κατάθλιψη, άγχος, κλάμα, πονοκέφαλοι, αδυναμία, πόνος, επιθυμία, ανησυχία, νεύρα, αποστασιοποίηση, αμφισβήτηση της πίστης.

Πολύ συχνά, τα μέλη μιας οικογένειας αντιδρούν διαφορετικά στον ίδιο θάνατο. Όταν το κάθε μέλος βιώνει τα δικά του συναισθήματα, μπορεί να είναι δύσκολο να υπάρξει κατάλληλη αλληλοϋποστήριξη. Όταν κάποιος που αγαπάς ξαφνικά είναι θυμωμένος, αγχωμένος, έχει κατάθλιψη ή είναι μουδιασμένος, η άμεση αντίδραση σου μπορεί να είναι να ευχηθείς να συνέλθει αμέσως. Αντίστοιχα, αν εσύ βιώνεις τέτοια συναισθήματα, μπορεί να νιώθεις απομόνωση και αποξένωση από την οικογένεια σου. Σε έναν τέλειο κόσμο οι άνθρωποι θα έδειχναν υπομονή και κατανόηση ο ένας στον άλλο, αλλά αυτό είναι εύκολο να το λες και δύσκολο να το κάνεις.

Δες στην επόμενη σελίδα: