Σύμφωνο συμβίωσης: Ποιές είναι οι τελευταίες νομικές αλλαγές!

Με το Ν. 4356/2015 επήλθαν αλλαγές στο σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 4356/2015 (24/12/2015), ρυθμιζόταν από το Ν. 3719/2008. Παρακάτω παρατίθενται οι πιο σημαντικές από αυτές:

1. Για τη σύσταση του συμφώνου συμβίωσης απαιτείται η συμφωνία δύο ενήλικων προσώπων, ανεξάρτητα από το φύλο τους, με την οποία ρυθμίζουν τη συμβίωσή τους (σύμφωνο συμβίωσης) και η οποία καταρτίζεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η ισχύς της συμφωνίας αρχίζει από την κατάθεση αντιγράφου του συμβολαιογραφικού εγγράφου στο ληξίαρχο του τόπου κατοικίας τους, το οποίο καταχωρίζεται σε ειδικό βιβλίο του Ληξιαρχείου. Πριν τις αλλαγές, σύμφωνα με το Ν. 3719/2008, απαιτείτο η συμφωνία μεταξύ δύο ενήλικων ετερόφυλων προσώπων, με αντικείμενο την οργάνωση της συμβίωσής τους, η οποία καταρτιζόταν αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο.
2. Το σύμφωνο συμβίωσης πλέον λύνεται: α) με συμφωνία των μερών, που γίνεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο, β) με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, εφόσον έχει επιδοθεί προηγουμένως με δικαστικό επιμελητή πρόσκληση για συναινετική λύση στο άλλο μέρος και έχουν παρέλθει τρεις (3) μήνες από την επίδοση και γ) αυτοδικαίως, αν συναφθεί γάμος μεταξύ των μερών. Η λύση του συμφώνου συμβίωσης ισχύει από την κατάθεση αντιγράφου του συμβολαιογραφικού εγγράφου, που περιέχει τη συμφωνία ή τη μονομερή δήλωση, στο ληξίαρχο όπου έχει καταχωριστεί και η σύστασή του. Πριν τις αλλαγές, ο Ν. 3719/2008 όριζε ότι το σύμφωνο συμβίωσης λύεται: α) με συμφωνία των συμβληθέντων, που γίνεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο, β) με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, αφότου αυτή κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή στον άλλον και γ) αυτοδικαίως, αν συναφθεί γάμος είτε μεταξύ των συμβληθέντων είτε μεταξύ ενός από αυτούς και τρίτου.
3. Σχετικά με το κληρονομικό δικαίωμα των μερών του συμφώνου, ο Ν. 4356/2015 ορίζει ότι εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα που αφορούν τους συζύγους, δηλαδή το κάθε μέρος κληρονομεί τον αποθανόντα σύζυγο με τα ίδια δικαιώματα που αναγνωρίζονται στο σύζυγο από γάμο. Αναγνωρίζεται επίσης το δικαίωμα κατά την κατάρτιση του συμφώνου το κάθε μέρος να μπορεί να παραιτηθεί από το δικαίωμά του στη νόμιμη μοίρα. Δεν ισχύουν επομένως οι διατάξεις του Ν. 3719/2008 σύμφωνα με τις οποίες με τη λύση του συμφώνου συμβίωσης λόγω θανάτου, αυτός που επιζεί είχε κληρονομικό δικαίωμα εξ αδιαθέτου, το ποσοστό του οποίου διαφοροποιείται ανάλογα με την τάξη με την οποία κληρονομεί.

Σύμφωνα με το άρθρο 62 Ν. 4356/2015 τα σύμφωνα συμβίωσης που έχουν καταρτιστεί μέχρι την έναρξη της ισχύος του νόμου αυτού (24/12/2015) εξακολουθούν να διέπονται από το ν. 3719/2008.

Οι διατάξεις όμως περί της λύσης του συμφώνου συμβίωσης του  νόμου 4356/2015 εφαρμόζονται και στα σύμφωνα αυτά. Τα μέρη έχουν δικαίωμα να υπαχθούν συνολικά στις διατάξεις του παρόντος νόμου (4356/2015) με συμβολαιογραφική πράξη.  Αντίγραφο της πράξης καταχωρίζεται στο ειδικό βιβλίο του Ληξιαρχείου, όπου είχε καταχωριστεί και η σύσταση του συμφώνου.

Σύμφωνα συμβίωσης που καταρτίζονται μετά την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόμου (Ν. 4356/2015) διέπονται αποκλειστικά από τις διατάξεις αυτού.

Λένα Πολύζου-Δικηγόρος
Δικηγορικό γραφείο “Ε. Φωτοπούλου & Συνεργάτες”
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/