Είμαι παντρεμένη αλλά ο άντρας μου δεν θέλει παιδί. Μπορώ να κάνω εξωσωματική μόνη μου, με σπέρμα δότη;

Πολλές παντρεμένες αναγνώστριές μας, μας ρωτάτε αν μπορείτε νομικά να κάνετε παιδί μόνες επειδή δεν θέλει ο σύζυγος κι έτσι αποφασίσαμε να φέρουμε το θέμα στο φως. Η δικηγόρος μας, κυρία Κατερίνα Μπασιαρίδου από το δικηγορικό γραφείο “Ε. Φωτοπούλου & Συνεργάτες” μας εξηγεί!

Σύμφωνα με το  άρθρο 1455 ΑΚ: “1. Η ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή (τεχνητή γονιμοποίηση) επιτρέπεται μόνο για να αντιμετωπίζεται η αδυναμία απόκτησης τέκνων με φυσικό τρόπο ή για να αποφεύγεται η μετάδοση στο τέκνο σοβαρής ασθένειας. Η υποβοήθηση αυτή επιτρέπεται μέχρι την ηλικία φυσική ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου προσώπου. Η ανθρώπινη αναπαραγωγή με τη μέθοδο της κλωνοποίησης απαγορεύεται.

2. Επιλογή φύλου του τέκνου δεν είναι επιτρεπτή, εκτός αν πρόκειται να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος που συνδέεται με το φύλο”.

Επίσης το άρθρο 1456 ΑΚ ορίζει ρητώς: “Κάθε ιατρική πράξη που αποβλέπει στην υποβοήθηση της ανθρώπινης αναπαραγωγής, σύμφωνα με τους όρους του προηγούμενου άρθρου, διενεργείται με την έγγραφη συναίνεση των προσώπων που επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνο. Αν η υποβοήθηση αφορά άγαμη γυναίκα, η συναίνεση αυτής και, εφόσον συντρέχει περίπτωση ελεύθερης ένωσης, του άνδρα με τον οποίο συζεί παρέχεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο.

2. Η συναίνεση ανακαλείται με τον ίδιο τύπο μέχρι τη μεταφορά των γαμετών ή των γονιμοποιημένων ωραρίων στο γυναικείο σώμα. Με την επιφύλαξη του άρθρου 1457, η συναίνεση θεωρείτε ότι ανακλήθηκε, αν ένα από τα πρόσωπα που είχαν συναινέσει πέθανε πριν από την μεταφορά”.

Από τα ανωτέρω συνάγεται πως για να καταφύγει ένα ζευγάρι ή μια άγαμη γυναίκα στην τεχνητή γονιμοποίηση θα πρέπει να υπάρχει αδυναμία απόκτησης τέκνου με φυσικό τρόπο. Οι λόγοι αυτοί αδυναμίας είναι ιατρικοί κυρίως, αν και δεν υπάρχει αντίστοιχη μνεία στον νόμο (π.χ. στειρότητα). 

Η ,για άλλους λόγους, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, εκτός των ιατρικών λόγων, είναι ανεπίτρεπτη, όπως για παράδειγμα όταν μια άγαμη γυναίκα θέλει να καταφύγει σε αυτή τη μέθοδο γιατί θέλει να αποφύγει τη σεξουαλική επαφή.

Επιπροσθέτως σε περίπτωση ύπαρξης γάμου, θα πρέπει, για να ξεκινήσει η διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης, εκτός από την προηγουμένως αναφερόμενη αναγκαία προϋπόθεση ύπαρξης αδυναμίας απόκτησης τέκνου με φυσικό τρόπο, να υπάρχει και έγγραφη συναίνεση των προσώπων (δηλ. των συζύγων) που επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνο. Διαφορετικά δεν είναι δυνατή η έναρξη της διαδικασίας αυτής.

Αν μια έγγαμη γυναίκα απευθυνθεί σε ένα κέντρο τεχνητής γονιμοποίησης θα πρέπει να έχει την έγγραφη συναίνεση του συζύγου της. Μόνη της δεν μπορεί να στραφεί στην τεχνητή γονιμοποίηση, εκτός αν έχει πάρει διαζύγιο, όποτε τότε ενεργεί αυτοβούλως και απαιτείται απλώς η συναίνεσή της.

Εν κατακλείδι, είτε έγγαμη είτε άγαμη αναγκαίο προηγούμενο είναι και στις δυο περιπτώσεις η ύπαρξη αδυναμίας απόκτησης τέκνου με φυσικό τρόπο.

Κατερίνα Μπασιαρίδου
Δικηγόρος
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email:katerina@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!