Ο πρώην σύζυγος δεν με αφήνει να πηγαίνω ταξίδια στην Αλβανία με το παιδί. Τί μπορώ να κάνω νομικά;

Ο πρώην σύζυγος δεν με αφήνει να πηγαίνω ταξιδακια αναψυχής (Σαββατοκύριακο ή γιορτές) στην Αλβανία από όπου κατάγομαι.Εχω την επιμέλεια.Μπορω να πάρω κάποιο χαρτί από την αστυνομία όταν πρόκειται να ταξιδέψω ή πρέπει να το διευθέτησω δικαστικά.

Απαντά η Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω κυρία Χαρά Α. Νούση – Περάκη

Με τον νόμο 4800/2021, επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο και, ειδικότερα, σε ζητήματα που αφορούν την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου και την επικοινωνία με το ανήλικο τέκνο. Η καινοτομία του νόμου 4800/2021 εντοπίζεται στο ότι, με το νέο νόμο, κατοχυρώνεται η ισότιμη συμμετοχή και των δύο γονέων στην καθημερινότητα του ανήλικου τέκνου και, ειδικότερα, καθιερώνεται υποχρέωση συνεργασίας και συναπόφασης των γονέων για τα περισσότερα ζητήματα που αφορούν το ανήλικο τέκνο, ένα από τα οποία είναι κι ο τόπος κατοικίας ή προσωρινής διαμονής του τέκνου.

Σε γενικές γραμμές, πρωταρχικός σκοπός οποιασδήποτε απόφασης αφορά το ανήλικο τέκνο είναι η εξασφάλιση της εξυπηρέτησης των συμφερόντων του (βλ. Άρθρο 1511 Α.Κ.), το δε συμφέρον του τέκνου, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει και την ανάγκη διατήρησης σχέσεων αγάπης και στοργής με αμφότερους τους γονείς, συνεπώς και την ανάγκη προστασίας του δικαιώματος επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το ανήλικο τέκνο.

Στο ερώτημά σας, αναφέρετε ότι έχετε εσείς την επιμέλεια αλλά ο πρώην σύζυγός σας έχει αντιρρήσεις ως προς τα ταξίδια στο εξωτερικό και, συγκεκριμένα, στην Αλβανία, από όπου
κατάγεστε (χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης). Σύμφωνα με το Άρθρο 1510 Α.Κ., ως ισχύει σήμερα, η γονική μέριμνα, η οποία και περιλαμβάνει την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου, ασκείται από κοινού και εξίσου. Σε περίπτωση που οι γονείς του ανήλικου τέκνου πάρουν διαζύγιο (Α.Κ. 1513), εξακολουθούν να ασκούν από κοινού και εξίσου τη γονική μέριμνα, γεγονός που σημαίνει ότι, με εξαίρεση ορισμένες περιπτώσεις που αναφέρονται στο Άρθρο 1516 Α.Κ., για τις αποφάσεις που αφορούν το τέκνο, πρέπει να υπάρχει κοινή απόφαση των γονέων.

Εξαίρεση στον κανόνα της υποχρέωσης συνεργασίας και κοινής απόφασης των γονέων (Άρθρο 1513 Α.Κ.) εισάγει το πρώτο εδάφιο του Άρθρου 1516 Α.Κ., στο οποίο προβλέπεται η δυνατότητα για τον γονέα με τον οποίο διαμένει το τέκνο να επιχειρεί μόνος του συγκεκριμένες πράξεις, αφού προηγουμένως ενημερώσει σχετικά τον άλλο γονέα. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για τις εξής περιπτώσεις :

● όταν πρόκειται για συνήθεις πράξεις επιμέλειας του προσώπου (π.χ. ο καθορισμός
του καθημερινού ωρολογίου προγράμματος του παιδιού, ο καθορισμός του
καθημερινού διαιτολογίου του παιδιού κλπ.)·
● όταν πρόκειται για πράξεις που αφορούν την τρέχουσα διαχείριση της περιουσίας του
τέκνου (π.χ. πραγματοποίηση μικροεπισκευών σε αντικείμενα που ανήκουν στον
ανήλικο)·
● όταν πρόκειται για πράξεις που έχουν επείγοντα χαρακτήρα (π.χ. η αντιμετώπιση ενός
επείγοντος ιατρικού περιστατικού).

Εκτός όμως από τις παραπάνω εξαιρέσεις, ο κανόνας της υποχρεωτικής συνεργασίας των
γονέων για ζητήματα που αφορούν το ανήλικο τέκνο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και σε
συνδυασμό με το αναφαίρετο δικαίωμα του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το ανήλικο
τέκνο να επικοινωνεί όσο περισσότερο γίνεται με αυτό και με κάθε δυνατό τρόπο (Άρθρο
1520 § 1 εδ. 1 Α.Κ.).

Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, προκύπτει ότι, εφόσον η πραγματοποίηση
ταξιδιών αναψυχής στην χώρα καταγωγής σας δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρετικές
περιπτώσεις του Άρθρου 1516 Α.Κ. και, σε κάθε περίπτωση, επηρεάζει σημαντικά το
δικαίωμα επικοινωνίας μεταξύ του πατέρα και του τέκνου με φυσική παρουσία, ειδικά εάν ο
πατέρας δεν εργάζεται τα Σαββατοκύριακα ή τις γιορτές, θα πρέπει να υπάρχει η ρητή
σύμφωνη γνώμη του πατέρα, με έγγραφο και βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, για να
πάτε με το ανήλικο τέκνο στην χώρα καταγωγής σας. Σε περίπτωση διαφωνίας, κρίνεται
απαραίτητη η έκδοση σχετικής δικαστικής απόφασης