Ο πρώην άντρας μου καταδικάστηκε για ενδοοικογενειακή βία. Μπορεί το δικαστήριο να του επιτρέψει την επικοινωνία με το παιδί;

“Μετά από χρόνια και πολλές δικαστικές διαμάχες για να προστατέψω τον εαυτό μου και το παιδί μου, φτάσαμε και στο δικαστήριο για να πάρω την οριστική επιμέλεια για το παιδί μου. Να αναφέρω πως ο πρώην σύζυγος, δεν είχε παρουσιαστεί σε κανένα δικαστήριο παρά μόνο στο πρώτο, για να πάρω την προσωρινή επιμέλεια του παιδιού μου, όπου είχα κάνει ασφαλιστικά μέτρα και μήνυση για ενδοοικογενειακή βία. Αναλυτικά, σωματική βία κατ εξακολούθηση, ψυχολογική βία κατ εξακολούθηση, προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας κατ εξακολούθηση, λεκτική βία κατ εξακολούθηση. Καταδικάστηκε σε 4 χρόνια και 18 μήνες φυλάκισης, άσκησε έφεση και δεν ήρθε καν στο δικαστήριο οπότε τα χρόνια του μείνανε. Πριν λίγο καιρό έμαθα πως μετέτρεψε την ποινή του σε χρήματα και είναι ελεύθερος και ωραίος….Ήθελα να μάθω αν τα δικαστήρια δίνουν επικοινωνία σε τέτοιες καταστάσεις και αν ναι με ποιες προϋποθέσεις.Γιατί εγώ απλά φοβάμαι πολύ αυτόν τον άνθρωπο και πέρασαν τόσα χρόνια. Βέβαια δεν με έχει ενοχλήσει, μόνο με βρίζει και αυτός και η μάνα του σε γνωστούς και αγνώστους και λένε πως όλα αυτά είναι ένα μεγάλο ψέμα.Εγώ φοβάμαι πως αν πάρει επικοινωνία,  θα μου κάνει κακό στην καινούργια μου οικογένεια. Ξέρω πως το παιδί μου δεν το αγαπάει και δεν ενδιαφέρεται καθόλου. Τόσα χρόνια είναι εξαφανισμένος και ουδέποτε έχει δώσει φράγκο για το παιδί μου. Δεν τα θέλω κιόλας τέτοια χρήματα. Ευχαριστώ”.

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Παναγιώτα Β. Νούση

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1520 ΑΚ, ο γονέας μετά του οποίου δεν διαμένει, για οποιονδήποτε λόγο, το ανήλικο τέκνο του, διατηρεί το δικαίωμα της προσωπικής μετ’ αυτού επικοινωνίας, τα σχετικά δε μ’ αυτή κανονίζονται ειδικότερα από το Δικαστήριο. Το άκρως αυτό προσωπικό δικαίωμα του γονέα απορρέει από το φυσικό δεσμό του αίματος και του αισθήματος στοργής προς το τέκνο του, συντελεί δε στην ανάπτυξη του ψυχικού κόσμου του τελευταίου και της εν γένει προσωπικότητας του και το λόγο αυτό, αποβλέπει κυρίως στο καλώς εννοούμενο συμφέρον του (ΑΠ 6591/1998 ΝοΒ 47,1412, ΕφΘεσ 2322/1997 ΕλλΔνη 40,358).

Ενόψει των προεκτεθέντων, η δυνατότητα προσωπικής επικοινωνίας δεν μπορεί να αφαιρεθεί από το γονέα που δεν έχει μαζί του το τέκνο, ούτε και να περιορισθεί, παρά μόνο στο μέτρο που σε εξαιρετικές περιπτώσεις, τούτο επιβάλλεται από σπουδαίο λόγο (ΕφΑθ 1461/1997 ΕλλΔνη 38,868, ΕφΘεσ 3570/1991 Αρμ ΜΣΤ’,133). Τόσο για τον πλήρη αποκλεισμό όσο και για τον περιορισμό της επικοινωνίας του τέκνου με τον γονέα ή τους απώτερους ανιόντες του, το Δικαστήριο θα εξετάσει εάν αυτό είναι αναγκαίο για το συμφέρον του τέκνου και όχι για το συμφέρον του γονέα ή τρίτου που έχει την επιμέλεια αυτού.

Ο νομοθέτης λόγω αδυναμίας καθορισμού εκ των προτέρων αντικειμενικών κριτηρίων εξειδικεύσεως της αόριστης νομικής έννοιας του συμφέροντος του τέκνου, προκειμένου να καθορισθεί η προσωπική επικοινωνία του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, παρέχει εξουσία στο Δικαστή να μπορεί να κρίνει, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.

Με άλλα λόγια, το Δικαστήριο μπορεί να οδηγηθεί ακόμη και στον αποκλεισμό του δικαιώματος της επικοινωνίας σε εξαιρετικές περιπτώσεις (λ.χ. γονέας ψυχωτικός ή δράστης ειδεχθών εγκλημάτων). Σε αυτές τις περιπτώσεις, το Δικαστήριο δικαιολογημένα μπορεί να θεωρήσει ότι η επικοινωνία θα είχε ολέθριες συνέπειες για την ψυχική ιδίως υγεία του ανηλίκου και συνακόλουθα να απαγορεύσει την επικοινωνία. Η θέση αυτή είναι άλλωστε η άλλη πλευρά της διαπίστωσης ότι ακριβώς για λόγους προστασίας του συμφέροντος του παιδιού, δεν μπορεί πλέον να ευσταθεί η άποψη ότι το δικαίωμα επικοινωνίας δεν ασκείται ποτέ καταχρηστικά. Ειδικά, σήμερα στην εποχή του παιδοκεντρικού Οικογενειακού Δικαίου, δεν είναι επιτρεπτός ο ισχυρισμός ότι ο γονέας μπορεί να ασκεί το δικαίωμα επικοινωνίας κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, αφού το συμφέρον του παιδιού προέχει ως κριτήριο ρύθμισης από το συμφέρον του γονέα, έτσι ώστε να είναι νοητή η καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας, η οποία πρέπει να απαγορεύεται (συνήθως μάλιστα ακριβώς οι περιπτώσεις, όπου επιβάλλεται ο αποκλεισμός του δικαιώματος επικοινωνίας από το δικαστήριο, είναι οι περιπτώσεις όπου η άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας από μέρους του γονέα θα ήταν καταχρηστική).

Επομένως, στην δική σας περίπτωση , εάν αποφασίσει,  ο πρώην σύζυγος σας να ζητήσει με Αίτηση Ασφαλιστικών Μέτρων και Αγωγή, (έστω και αν δεν το έπραξε τόσα χρόνια) επικοινωνία με το τέκνο σας, η χορήγηση ή μη του δικαιώματος επικοινωνίας στον πατέρα  ή και ο περιορισμός αυτού, θα κριθεί κατά περίπτωση από το  Δικαστήριο, το οποίο θα  αποφασίσει με οδηγό το καλώς εννοούμενο συμφέρον του τέκνου σας, λαμβάνοντας υπόψη του τις προκύπτουσες συντρέχουσες συνθήκες και περιστάσεις κάτω από τις οποίες θα ασκείται η προσωπική αυτή επικοινωνία στη συγκεκριμένη περίπτωση (βλ. ΑΠ 534/1991 ΕλλΔνη 32.1505, ΕφΘεσ 1560/2003 Αρμ 2003.1273, ΕφΑθ 2758/1998 ΕλλΔνη 39.1646, ΕφΘεσ 2322/1997 ΕλλΔνη 40.358, ΕφΑθ 4818/1997 ΕλλΔνη 39.879), επιβάλλοντας, εφόσον είναι αναγκαίο για την προστασία του συμφέροντος του τέκνου, περιορισμούς στην άσκησή της, οι οποίοι μπορούν να αναφέρονται στον τόπο και το χρόνο της επικοινωνίας, την παρουσία τρίτων προσώπων κατά την διάρκειά της ή ακόμη να συνίστανται στη λήψη μέτρων που διαμορφώνουν την επικοινωνία με ιδιαίτερο τρόπο, λόγω ειδικών περιστάσεων.

Εάν υφίστανται εξαιρετικές, ακραίες καταστάσεις ή η άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας γίνεται με τρόπο καταχρηστικό, είναι δυνατόν ακόμη και να αποκλειστεί η άσκησή του με δικαστική απόφαση, εφόσον πάντοτε αυτό είναι αναγκαίο μόνον για το συμφέρον του τέκνου.

Για τα αδικήματα που αναφέρετε ,τα οποία τελούνται σήμερα σε βάρος σας από τον πρώην σύζυγο σας, όπως είναι η εξύβριση και η προσβολή της τιμής σας, μπορείτε να ζητήσετε την ποινική του δίωξη με κατάθεση μήνυσης εις βάρος του και επίσης να ασκήσετε εναντίον του  Αγωγή Προσβολής Προσωπικότητας με αίτημα αποζημίωσης σας  λόγω ηθικής βλάβης, από τα πολιτικά δικαστήρια.

Παναγιώτα Β. Νούση
Δικηγόρος
Γεωργίου Κονδύλη 8
Ίλιον Αττικής
Τηλέφωνο/Fax: 210 2753681
Κινητό: 6947-060910
E-mail: giota.noussi@gmail.com
Web: http://g-n-lawyer.webnode.gr/

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!