Έπιασα το παιδί μου να παίζει τον “γιατρό“ με άλλο παιδάκι. Τί κάνω; (και άλλες απαντήσεις για το σεξ)

Οι ερωτήσεις των παιδιών σχετικά με το σεξ είναι κάτι που πολλοί γονείς φοβούνται. Πολλές μαμάδες και πολλοί μπαμπάδες συχνά νιώθουν αμηχανία και τη γλώσσα τους να «δένεται» όταν πρέπει να δώσουν στα παιδιά τους κάποιες απαντήσεις γύρω από την εφηβεία και από πού έρχονται τα μωρά.

Το θέμα δεν είναι να αποφύγεις τη συζήτηση αυτή, αλλά να την κάνεις με το σωστό τρόπο. Οι γονείς πρέπει να προωθήσουν υγιή συναισθήματα γύρω από το σεξ και να απαντήσουν στις ερωτήσεις των παιδιών τους με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία τους.

Πότε τα παιδιά αρχίζουν να νιώθουν περιέργεια για το σώμα τους;

Τα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον και περιέργεια για το σώμα τους από την παιδική κιόλας ηλικία. Παρατηρούν τις διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών και θέλουν να μάθουν πού οφείλονται.

Τα μικρά παιδιά συχνά αγγίζουν τα γεννητικά τους όργανα όταν είναι γυμνά στη μπανιέρα ή όταν τους αλλάζουν πάνα. «Σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης  η συμπεριφορά αυτή των μικρών παιδιών οφείλεται καθαρά στην περιέργεια και όχι στη σεξουαλική δραστηριότητα», σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής και δεν υπάρχει λόγος να μαλώνουμε ή να τιμωρούμε τα παιδιά μας για τη συμπεριφορά τους αυτή.

Τι πρέπει να κάνετε όταν το παιδί σας αγγίζει τον εαυτό του;

Κάθε οικογένεια προσεγγίζει το παιδί με διαφορετικό τρόπο βασισμένο στις αξίες, την άνεση που υπάρχει μεταξύ των μελών της και τη νοοτροπία του κάθε γονιού. Το αν το παιδί θεωρήσει τη συμπεριφορά του αποδεκτή ή επαίσχυντη εξαρτάται από τον τρόπο που θα αντιδράσεις. Όταν το μαλώνεις ή του φωνάζεις και το κάνεις να νιώθει άσχημα για τη φυσική του αυτή περιέργεια θα το κάνεις να αναπτύξει ακόμα μεγαλύτερη περιέργεια και θα εστιάσει περισσότερο στα γεννητικά του όργανα ή θα νιώσει ντροπή.

Μερικοί γονείς επιλέγουν να αγνοήσουν ή να ανακατευθύνουν τη φυσική περιέργεια των παιδιών τους για το σώμα τους προς κάποια άλλη κατεύθυνση. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι αν και είναι φυσιολογικό να εξερευνά κανείς το σώμα του, είναι κάτι που δεν πρέπει να γίνεται δημόσια.

Είναι σωστό να χρησιμοποιείς ψευδώνυμα για τα μέλη του σώματος του παιδιού σου;

Οι γονείς μπορούν να «λένε τα πράγματα με το όνομα τους» από τη στιγμή που το παιδί γίνει 3 ετών. Δεν υπάρχει λόγος να χρησιμοποιείτε κάποιο ψευδώνυμο από τη στιγμή που το παιδί είναι σε θέση να πει το κάθε μέλος του με το όνομά του. Λέξεις όπως πέος και κόλπος πρέπει να προφέρονται ανοιχτά, άνετα και χωρίς δισταγμό. Με αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να τις χρησιμοποιεί και το ίδιο χωρίς αμηχανία.

Σύμφωνα με έρευνα αυτό κάνουν οι περισσότεροι γονείς. Μία δημοσκόπηση του Gallup έδειξε ότι το 67% των γονέων χρησιμοποιούν την κανονική ορολογία όταν αναφέρονται στα αρσενικά και θηλυκά γεννητικά όργανα.

Τι απαντάμε σε ένα παιδάκι όταν ρωτάει από πού έρχονται τα μωρά;

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορείς να πεις ότι το μωρό είναι ένα αυγό που μεγαλώνει στη μήτρα της μαμάς του (δείχνοντας το στομάχι σου) και βγαίνει από ένα ειδικό μέρος που λέγεται κόλπος. Δεν υπάρχει λόγος να εξηγήσεις ή να αναλύσεις τη σεξουαλική πράξη διότι τα πολύ μικρά παιδιά δεν θα καταλάβουν.

Ωστόσο μπορείς να πεις ότι όταν ένας άντρας και μία γυναίκα αγαπιούνται, τους αρέσει να είναι πολύ κοντά ο ένας στον άλλον. Εξήγησέ του ότι το σπέρμα του άντρα ενώνεται με το αυγό της γυναίκας και έτσι το μωρό αρχίζει να μεγαλώνει. Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας κάτω των έξι ετών κατανοούν και αποδέχονται τη συγκεκριμένη απάντηση. Πολύ χρήσιμα είναι και τα βιβλία που κυκλοφορούν σχετικά με το θέμα αυτό. Απάντησε στις ερωτήσεις του παιδιού με τρόπο απλό και κατανοητό και σύντομα θα διαπιστώσεις ότι το παιδί είναι ικανοποιημένο με λίγες μόνο πληροφορίες τη φορά.

Τι πρέπει να κάνεις αν πιάσεις το παιδί σου να παίζει το «γιατρό» με κάποιο άλλο παιδάκι;

Συνήθως τα παιδάκια παίζουν μεταξύ τους το «γιατρό» στην ηλικία των 3 έως 6 ετών. Πολλοί γονείς αντιδρούν υπερβολικά ή σπασμωδικά όταν δουν ή ακούσουν το παιδί τους να κάνει κάτι τέτοιο. Δέρνοντας ή μαλώνοντας το παιδί σου δεν θα καταφέρεις κάτι. Η αντιμετώπιση προς το παιδί σου καλό θα ήταν να μην έχει διακυμάνσεις. Συχνά η παρουσία και μόνο ενός γονέα είναι αρκετή για να διακοπεί το παιχνίδι.

Για αρχή προσπάθησε να ανακατευθύνεις την προσοχή του παιδιού σου σε μία άλλη δραστηριότητα χωρίς να προκαλέσεις αναστάτωση. Αργότερα καθίστε μαζί με το παιδί και συζητήστε. Δείξε του ότι κατανοείς την περιέργειά του για το σώμα του φίλου του αλλά εξήγησέ του ότι το σώμα μας είναι δικό μας και πρέπει να το κρατήσουμε δικό μας. Δεν βγάζουμε τα ρούχα μας μπροστά σε άλλους ανθρώπους. Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρεις να βάλεις όρια χωρίς να κάνεις το παιδί να αισθανθεί ένοχο γι΄ αυτή του τη συμπεριφορά.

Εξάλλου η ηλικία αυτή είναι η κατάλληλη για να ξεκινήσετε μία ακόμα συζήτηση: ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο «καλό» και το «κακό» άγγιγμα. Εξήγησε για μία ακόμα φορά στο παιδί σου ότι το σώμα του είναι δικό του και έχει κάθε δικαίωμα στην ιδιωτικότητα όπως όλοι οι άνθρωποι σε όποια ηλικία και αν είναι. Κανένας μα κανένας είτε είναι φίλος είτε μέλος της οικογένειας δεν έχει δικαίωμα να αγγίζει τα απόκρυφα μέρη ενός παιδιού. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής οι μοναδικές εξαιρέσεις στον κανόνα αυτό είναι όταν ένας γονέας προσπαθεί να βρει που πονάει το παιδί του ή όταν ένας γιατρός εκτελεί μία φυσική εξέταση.

Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν ότι αν κάποιος τα αγγίξει με τρόπο που τα κάνει να νιώσουν παράξενα ή αμήχανα θα πρέπει να πουν στον άνθρωπο αυτό να σταματήσει και στη συνέχεια να το πουν στους γονείς τους. Εξηγήστε τους ότι θέλετε να ξέρετε οτιδήποτε τα κάνει να αισθάνονται άσχημα ή άβολα.

Πότε πρέπει οι γονείς να συζητήσουν με τα παιδιά τους για το σεξ;

Σε αυτό το σημείο να διευκρινίσουμε ότι η συζήτηση αυτή είναι μεγάλη και δεν μπορούν να ειπωθούν τα πάντα σε μία μόνο φορά. Θα πρέπει να είναι μία σταδιακή διαδικασία μέσα από την οποία τα παιδιά θα μάθουν με την πάροδο του χρόνου όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν. Οι ερωτήσεις του παιδιού πρέπει να απαντώνται όποτε προκύπτουν έτσι ώστε η φυσική περιέργειά τους να ικανοποιείται καθώς ωριμάζει.

Αν το παιδί σου δεν μπει στη διαδικασία να σου κάνει ερωτήσεις από μόνο του γύρω από το σεξ, τότε ανάλαβε εσύ και μην το αφήσεις στην τύχη του. Όταν το παιδί είναι περίπου 5 ετών μπορείς να προμηθευτείς βιβλία που προσεγγίζουν τη σεξουαλικότητα σε ένα αναπτυξιακά κατάλληλο επίπεδο. Οι γονείς συχνά δυσκολεύονται να βρουν τις σωστές λέξεις γι’ αυτό και υπάρχουν πολλά εξαιρετικά βιβλία διαθέσιμα να βοηθήσουν.

Σε ποια ηλικία τα κορίτσια πρέπει να ενημερώνονται για την περίοδο;

Τα κορίτσια αλλά και τα αγόρια πρέπει να μαθαίνουν τι είναι η έμμηνος ρύση από την ηλικία περίπου των 8 ετών. Η περίοδος είναι ένα θέμα έντονου ενδιαφέροντος για τα κορίτσια. Σημαντικές πληροφορίες σχετικά με αυτήν παρέχονται και στο σχολείο μέσα από τα σχολικά και άλλα εκπαιδευτικά βιβλία.

Πολλές μητέρες μοιράζονται τις προσωπικές τους εμπειρίες με τις κόρες τους: πότε τους ήρθε για πρώτη φορά η περίοδος, πώς αισθάνθηκαν και πως από ένα σημείο και μετά τη συνήθισαν.

Από ποια ηλικία και μετά πρέπει να περιοριστεί το γυμνό στο σπίτι;

Η κάθε οικογένεια ορίζει τους δικούς της κανόνες γύρω από την ιδιωτικότητα και αυτοί οι κανόνες ποικίλλουν σημαντικά από οικογένεια σε οικογένεια. Το σίγουρο είναι ότι όποιες αντιλήψεις και αν έχει μία οικογένεια η ιδιωτικότητα είναι μία έννοια που όλα τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν.

Οι γονείς πρέπει να εξηγούν στα παιδιά τους ότι όπως υπάρχουν κανόνες για τα πάντα, έτσι υπάρχουν κανόνες και όρια στην ιδιωτικότητα μας, όρια τα οποία καθορίζουμε εμείς. 

Πόσο πρέπει οι γονείς να εξαρτώνται από τα σχολεία για να διδάξουν το μάθημα του σεξουαλικού προσανατολισμού;

Τα πρώτα μαθήματα σεξουαλικού προσανατολισμού πρέπει να δοθούν από τους γονείς πολύ πριν τα παιδιά αρχίσουν το σχολείο. Επίσημα δεν υπάρχει μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία. Κάποιοι δάσκαλοι το ενσωματώνουν στο μάθημα της φυσικής ή της βιολογίας συνήθως από την Ε’ ή ΣΤ’ τάξη ενώ τα περισσότερα σχολεία το διδάσκουν από το γυμνάσιο και μετά.

Συνήθως οι δάσκαλοι μιλούν στους μαθητές τους για την ανατομία του σώματος, τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες και την εγκυμοσύνη αλλά και πάλι η θεματολογία που καλύπτει ο κάθε εκπαιδευτικός ποικίλλει από σχολείο σε σχολείο. Αν θες να είσαι σίγουρος/η, μπορείς να συζητήσεις με το δάσκαλο/α του παιδιού σου ποια θέματα σεξουαλικής φύσεως σκοπεύει να διδάξει ή και γενικά αν σκοπεύει να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο τομέα.

Τα παιδιά όταν θίγουν σεξουαλικά ζητήματα στο σχολείο ή με τις παρέες τους είναι πιθανόν να έχουν πολλές ερωτήσεις αφού το σεξ είναι ένα εντελώς καινούργιο πεδίο για εκείνα και τους προκαλεί σύγχυση. Οι γονείς πρέπει να είναι ανοιχτοί και δεκτικοί να απαντήσουν σε όλες τις ερωτήσεις του παιδιού τους, αν θέλουν να κατανοήσουν τη σεξουαλικότητα στο πλαίσιο των αξιών της οικογένειάς τους.

Οι αλλαγές στο σώμα και το σεξ αποτελούν σημαντικά μέρη της ανθρώπινης ανάπτυξης. Αν πάλι έχετε απορίες για τον τρόπο με τον οποίο θα προσεγγίσετε τα παιδιά σας και θα τους μιλήσετε για το θέμα αυτό ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού σας.

Πηγή: kidshealth.org