Η μαμά και ο μπαμπάς αγαπιούνται, αλλά χωρίζουν και άλλα ψέματα που πληγώνουν τα παιδιά

Κάτι που πολλοί γονείς δεν καταλαβαίνουν είναι ότι όταν λένε ψέματα στα παιδιά τους, τα πληγώνουν εν αγνοία τους. Όταν ένα παιδί γνωρίζει την αλήθεια, αλλά οι γονείς του φάσκουν και αντιφάσκουν, το παιδί καταλήγει μπερδεμένο, να αμφιβάλλει για τα πάντα, ακόμα και για τον ίδιο του τον εαυτό.

Τα παιδιά μαθαίνουν να ξεχωρίζουν το σωστό και το λάθος σε νεαρή ηλικία, επειδή φροντίζουν οι γονείς τους γι’ αυτό. Έτσι μαθαίνουν να εμπιστεύονται τους γονείς τους μιας και εκείνοι είναι η πλέον αξιόπιστη πηγή. Αν όμως ένα παιδί γνωρίζει την αλήθεια, αλλά εσύ ακυρώσεις την αλήθεια του αυτή λέγοντάς του ότι είναι ψέμα, η αυτο-αμφιβολία του θα μετατραπεί σε μία γενικευμένη δυσπιστία προς όλους. Θα είναι σαν να γκρεμίζεις τη δουλειά που έχτισες τόσα χρόνια. Το αναγκάζεις έτσι να επιλέξει μεταξύ δύο πραγμάτων: «Να δείξω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου ή στους γονείς μου»; Άπαξ και το παιδί μπει σε αυτή τη διαδικασία, αυτομάτως η ψυχολογία του παύει να είναι υγιής και ισορροπημένη.

Οι ερευνητές στο πανεπιστήμιο ΜΙΤ διαπίστωσαν ότι τα παιδιά δεν είναι αφελή και μπορούν πράγματι να καταλάβουν πότε οι γονείς τους λένε ψέματα ή τους αποκρύπτουν πληροφορίες. Είναι ο, τι χειρότερο να αναγκάζεις ένα παιδί να δείχνει δυσπιστία στους ίδιους του τους γονείς.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από μία αλήθεια που πονάει; Μάθετε ότι δεν μπορείτε να τα προστατεύετε για πάντα και ότι το ψέμα το μόνο που πετυχαίνει είναι να κάνει τα παιδιά να αναρωτιούνται «Αφού ξέρω την αλήθεια, γιατί οι γονείς μου ψεύδονται;»

Τα πιο συνηθισμένα ψέματα που λένε οι γονείς στα παιδιά τους για να τα «προστατεύσουν» από την αλήθεια είναι:

1. «Η μαμά και ο μπαμπάς αγαπιούνται, αλλά δεν μπορούν να είναι άλλο μαζί». Όταν δύο γονείς παίρνουν διαζύγιο, δεν αγαπιούνται πλέον όπως κάποτε γι’ αυτό και πρέπει να πουν την αλήθεια ωμή, όπως είναι. Πρέπει να παραδεχτούν ότι δεν θέλουν να είναι άλλο πια παντρεμένοι.
2. Όταν οι γονείς ενεργούν προς το συμφέρον τους και χάνουν ένα σημαντικό γεγονός από τη ζωή του παιδιού τους, πρέπει να παραδέχονται την αποτυχία τους και να ζητούν συγγνώμη. Εάν δεν το κάνουν, δείχνουν στα παιδιά τους ότι δεν αξίζει να τους υπολογίζουν. Το ψέμα δεν είναι ένας αποδεκτός τρόπος αποφυγής της ευθύνης.
3. Όταν οι γονείς αρνούνται ότι τσακώθηκαν και λένε σε ένα παιδί ότι όλα είναι εντάξει μεταξύ τους (εν τω μεταξύ ο ένας έχει φύγει από το σπίτι και ο άλλος κλαίει όλη μέρα), είναι καλύτερα να πουν στο παιδί ότι η μαμά και ο μπαμπάς έχουν διαφορές από το να προσποιούνται ότι είναι όλα καλά, ενώ δεν είναι.
4. «Δείξε μου εμπιστοσύνη. Για το δικό σου καλό το κάνω». Τελικά οι γονείς έτσι πετυχαίνουν το αντίθετο από αυτό που θέλουν. Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιούν την αλλεργία ως δικαιολογία για να μην πάρουν κατοικίδιο στο παιδί τους ή αρνούνται να αγοράσουν στο παιδί κάτι που έχει ανάγκη μόνο και μόνο για να μην ξοδέψουν χρήματα, «κλέβουν» λίγη από την εμπιστοσύνη που τα παιδιά τους δείχνουν σε εκείνους.
5. Όταν οι γονείς διαβεβαιώνουν τα παιδιά τους ότι κάτι είναι αληθές, ενώ δεν είναι, δεν τους κάνουν καλό. Όταν τους λένε «Όλα θα πάνε καλά» ενώ τίποτα δεν δείχνει ότι θα πάει καλά, τους δημιουργούν μεγαλύτερο φόβο και άγχος.
6. Όταν οι γονείς λένε ψέματα στον εαυτό τους για την κατάσταση του παιδιού τους, ενώ είναι ευρέως γνωστό ότι έχει πρόβλημα εθισμού στα ναρκωτικά. Αρνούνται να δουν την πραγματικότητα και σε ακραίες περιπτώσεις η άρνησή τους αυτή μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια του παιδιού τους.
7. Όταν οι γονείς λένε στα παιδιά τους «Είσαι μικρός/η, δεν έχεις ακόμα συναισθήματα/ Δεν κατάλαβες αυτό που είδες – αυτό που άκουσες/ Δεν σου λείπει στην πραγματικότητα το νεκρό σου σκυλάκι. Νομίζεις ότι σου λείπει», ακυρώνουν τα συναισθήματα του παιδιού τους.
8. Ένας γονιός πρέπει να πει την αλήθεια στο παιδί του χωρίς να επικεντρωθεί σε άσχημες λεπτομέρειες. Μία βίαιη πράξη μπορεί να περιγραφεί ως μία κακή συμπεριφορά από κάποιον που τραυμάτισε κάποιον χωρίς να του πεις ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο για βιασμό.
9. Όταν ένας γονιός είναι άρρωστος, έχει χάσει τη δουλειά του ή υποφέρει από κάτι άλλο, το παιδί πρέπει να το ξέρει. Είναι πιο καθησυχαστικό για γονείς και παιδιά να παραδεχτούν την κατάσταση από την άποψη του ότι το παιδί μπορεί να κατανοήσει και να μιλήσει πιο άνετα γι’ αυτό, ενώ επεξεργάζεται τη σκληρή πραγματικότητα. Είναι προτιμότερο να ξέρει την αλήθεια από το να κάνει εικασίες.

Η πραγματικότητα είναι ότι ένα παιδί μπορεί να αντιμετωπίσει κάθε κατάσταση, καλή και κακή, αρκεί οι γονείς τους να βρίσκονται κοντά του και να το υποστηρίζουν. Απόφυγε τα ψέματα στο παιδί σου. Μην το κάνεις να αμφιβάλλει και να δυσπιστεί ακόμα και για το απλούστερο πράγμα.

Πηγή: psychologytoday.com