fbpx

Ο γιός μου και η νύφη μου αρνούνται να φέρουν τον εγγονό μου. Μπορώ να πάρω πίσω τη γονική παροχή λόγω αχαριστίας;

ADVERTISEMENT

Ο γιός μου και η νύφη μου αρνούνται να φέρουν τον 2χρονο εγγονό μου για να τον δούμε, έπειτα από παρεξήγηση που συνέβη μεταξύ των γονέων της νύφης και της συζύγου μου. Βάζουν ως όρο να φτιάξουμε πρώτα τις σχέσεις μεταξύ μας και μετά να δούμε το παιδί. Σημειωτέον ότι μένουμε στην ίδια οικοδομή. Υπάρχουν δικαιώματα από το νόμο προς εμάς ώστε να βλέπουμε το παιδί και αν ναί, που θα πρέπει να απευθυνθώ, σε νομικό ή σε κοινωνική λειτουργό; Μπορώ να κάνω άρση γονικής παροχής λόγω αχαριστίας για τον παραπάνω λόγο (έφτιαξα και το σπίτι αλλά και τη δουλειά του γιού μου);

Απαντάει η δικηγόρος Θεσσαλονίκης κυρία Ειρήνη Καψάλη 


ADVERTISEMENT

Στη διάταξη του άρθρου 1520 παρ. 2 και 3 του Αστικού Κώδικα, ο νομοθέτης προβλέπει και αναγνωρίζει ρητά το δικαίωμα επικοινωνίας στους απώτερους ανιόντες, δηλαδή στους γονείς των γονέων του τέκνου -στον παππού και τη γιαγιά- με το ανήλικο τέκνο–εγγόνι τους. Ειδικότερα ορίζεται ότι «οι γονείς δεν έχουν δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του, εκτός εάν υπάρχει σοβαρός λόγος. Στις περιπτώσεις των προηγουμένων παραγράφων, τα σχετικά με την επικοινωνία κανονίζονται ειδικότερα από το δικαστήριο».
Θεμελιώδης σκοπός της ρύθμισης αυτής είναι η διαφύλαξη του συναισθηματικού δεσμού του ανηλίκου με τους παππούδες του, η προώθηση της ψυχικής και πνευματικής τους επαφής, προκειμένου να αποφευχθεί ενδεχόμενη αποξένωση τους, η οποία σε καμία περίπτωση δεν ευεργετεί την ψυχική υγεία του τέκνου.
Συνεπώς, αυτοτελές δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας δίδεται εκ του νόμου όχι μόνο στο γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου ή διαφωνίας γενικά των γονέων, αλλά και στους παππούδες και γιαγιάδες του, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και όταν αποβιώσει ο ένας γονέας, που είναι παιδί τους. Πρόκειται για προσωποπαγές οικογενειακό δικαίωμα, το οποίο νομιμοποιείται να ασκεί αποκλειστικά ο φορέας του, είναι μάλιστα αμεταβίβαστο και ανεπίδεκτο παραίτησης. Κατ’ επέκταση, οποιαδήποτε συμφωνία περί μη άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας καθίσταται άκυρη.
Ωστόσο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το αναφαίρετο δικαίωμα επικοινωνίας των ανωτέρω προσώπων μπορεί να περιοριστεί ή να παρεμποδιστεί από τον ένα γονέα ή τους γονείς που ασκούν τη γονική μέριμνα του/των ανήλικων τέκνων τους, εφόσον αυτό επιβάλλεται από την ύπαρξη σοβαρού (σπουδαίου) λόγου, τον οποίο επικαλούνται και αποδεικνύουν ο γονέας ή οι γονείς από κοινού. Εάν ο λόγος αυτός δεν είναι ικανός να θεμελιώσει την ανάγκη παύσης της επικοινωνίας του τέκνου με τους παππούδες, τότε το δικαίωμα των τελευταίων εξακολουθεί να υφίσταται.
Η αδυναμία εξωδικαστικής ρύθμισης της άσκησης, εκ μέρους των απώτερων ανιόντων, του δικαιώματος επικοινωνίας, τους οδηγεί στη δικαστική διευθέτηση του ζητήματος. Υπό αυτά τα δεδομένα, παρέχεται εκ του νόμου στους παππούδες το δικαίωμα να ασκήσουν τακτική αγωγή εναντίον αυτού ή αυτών που ασκούν τη γονική μέριμνα. Ο δικαστής εξετάζει ποιο είναι το συμφέρον του τέκνου και αναλόγως αποφαίνεται επί της διατήρησης ή μη της επικοινωνίας του ανηλίκου, με τους απώτερους ανιόντες του. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, είναι δυνατή η ρύθμιση της επικοινωνίας του ανηλίκου τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του να γίνει και με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.
Συνήθως η προσωπική συνάντηση των παππούδων με το τέκνο, είτε δια ζώσης είτε με τηλεφωνική συνομιλία, η κοινή έξοδος, η ψυχαγωγία και η διανυκτέρευση στην ίδια οικία καλλιεργούν αισθήματα αγάπης και στοργής προς το τέκνο, το οποίο εισπράττει το ενδιαφέρον και την τρυφερότητα του παππού και της γιαγιάς. Δεν είναι όμως λίγα και τα παραδείγματα που οι γονείς δεν επιτρέπουν την επικοινωνία των απωτέρων ανιόντων με το παιδί δικαιολογημένα, όταν δηλαδή δημιουργείται τεταμένη ατμόσφαιρα μεταξύ μελών της οικογένειας, με θεατή και αυτήκοο μάρτυρα το παιδί, ή όταν διαταράσσεται η ισορροπία στις σχέσεις των γονέων με τους ανιόντες, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του ανηλίκου. Χαρακτηριστικός λόγος διαφωνίας των γονέων με τους παππούδες είναι η διαπαιδαγώγηση και ανατροφή του παιδιού, ζητήματα που συχνά οδηγούν σε αναπόφευκτες προστριβές μεταξύ τους.
Με βάση όσα περιγράφετε, καθίσταται σαφές ότι αιτία της απομάκρυνσης σας από το εγγόνι σας είναι η παρεξήγηση μεταξύ του συζύγου σας και των γονέων της νύφης σας. Επειδή όμως δεν διευκρινίζετε τι ακριβώς συνέβη και ποιο περιστατικό στάθηκε αφορμή για την διακοπή της επικοινωνίας σας με το ανήλικο εγγόνι σας, κατόπιν πρωτοβουλίας των γονέων του, δεν μπορούμε να σας απαντήσουμε με ακρίβεια και βεβαιότητα αν ο συγκεκριμένος λόγος είναι τόσο σοβαρός, ώστε να απαιτεί την διακοπή της επικοινωνίας σας με το παιδί.
Καμία «παρεξήγηση» δεν πρέπει να είναι ικανή να βλάψει το συμφέρον του τέκνου, το οποίο επιτάσσει το παιδί να μεγαλώνει και να διαμορφώνει τον χαρακτήρα του, με πρότυπο μια δεμένη οικογένεια, στην οποία όλοι, γονείς και παππούδες, συμβιώνουν αρμονικά. Στην περίπτωση, βέβαια, που αξιοποιήσετε όλους τους πιθανούς τρόπους εξομάλυνσης της ανωτέρω «αμήχανης» κατάστασης και το κλίμα παραμένει «ψυχρό», σας προτείνουμε να απευθυνθείτε σε ένα δικηγόρο, με εξειδικευμένες γνώσεις σε θέματα οικογενειακού δικαίου, ώστε να συζητήσετε από κοινού πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα που έχει ανακύψει, επιλέγοντας εκείνη τη λύση που συμφέρει προπάντων περισσότερο το τέκνο.
Βάσει του άρθρου 1509 του Αστικού Κώδικα «Η παροχή περιουσίας στο τέκνο από οποιοδήποτε γονέα του, είτε για τη δημιουργία ή τη διατήρηση οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας είτε για την έναρξη ή την εξακολούθηση επαγγέλματος, αποτελεί δωρεά μόνο ως προς το ποσό που υπερβαίνει το μέτρο, το οποίο επιβάλλουν οι περιστάσεις». Με άλλα λόγια, η γονική παροχή συνιστά την περιουσιακή επίδοση του γονέα προς το τέκνο και αποτελεί εκπλήρωση ηθικής και όχι νομικής υποχρέωσης των γονέων.

Πρόκειται για χαριστική δικαιοπραξία, αφού καταρτίζεται χωρίς κανένα χρηματικό ή μη αντάλλαγμα. Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι η γονική παροχή δεν ανακαλείται από το γονέα, παρά μόνο κατά το υπερβάλλον που συνιστά δωρεά.

Για να συνυπολογισθούν, λοιπόν, τα οικονομικά σας στοιχεία και η αξία της δοθείσας περιουσίας στον υιό και να λάβετε απάντηση στο ερώτημα αυτό, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε δικηγόρο, ο οποίος θα έχει πρόσβαση σε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να σας απαντήσει αν μπορείτε να προβείτε σε ανάκληση της γονικής παροχής, κατά το μέτρο που υπερβαίνει τις περιστάσεις, λαμβανομένης υπόψη της οικονομικής και περιουσιακής εν γένει κατάσταση σας.

Ειρήνη Καψάλη
Δικηγόρος

Βασιλέως Ηρακλείου 25
Θεσσαλονίκη Τ.Κ. 54624
Τηλέφωνο: 2310-225738
Web: http://ekapsali.gr/

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ