Ο γιος μου ενηλικιώνεται τον Μάρτιο. Πώς θα ζητήσω πίσω το σπίτι μου όπου μένει η πρώην σύζυγος με το παιδί;

Μετά από έντεκα χρόνια και αφού ο μικρός μας γιος έκλεισε τα δεκαοκτώ το Μάρτιο του 20 πως θα ζητήσω το σπίτι που μου ανήκει για να κατοικήσω από την πρώην σύζυγό μου;

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Παναγιώτα Λουκάκου

Σύμφωνα με το άρθρο Α 1393, με τον τίτλο ρύθμιση οικογενειακής στέγης,σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης,το δικαστήριο μπορεί, εφόσον το επιβάλλουν λόγοι επιείκειας ενόψει ειδικών συνθηκών του καθενός από τους συζύγους και του συμφέροντος των τέκνων, να παραχωρήσει στον ένα σύζυγο την αποκλειστική χρήση ολόκληρου ή τμήματος του ακινήτου που χρησιμεύσει για κύρια διαμονή των ιδίων (οικογενειακή στέγη) ανεξάρτητα από το ποιος από αυτούς είναι κύριος ή έχει απέναντι στον κύριο το δικαίωμα χρήσης του .

Οικογενειακή στέγη είναι το ακίνητο που χρησιμεύει για κύρια διαμονή των συζύγων ανεξάρτητα από το αν ανήκει στον ένα ή και τους δύο συζύγους ή σε τρίτο και διαρκεί από τη σύναψη του γάμου μέχρι και την αμετάκλητη λύση του γάμου.

Βασικό κριτήριο για τη ρύθμιση της οικογενειακής στέγης αποτελεί η ρήτρα της επιείκειας, την οποία ο νομοθέτης εξειδικεύει με δύο κριτήρια αφενός τις ειδικές συνθήκες του καθενός από τους συζύγους και αφετέρου του συμφέροντος των ανήλικων παιδιών οι οποίες είναι δυνατόν να επιβάλλουν κατά περίπτωση η παραχώρηση να γίνεται με αντάλλαγμα ή χωρίς αντάλλαγμα. Αυτές οι ειδικές συνθήκες που, αν υπάρχουν, επιβάλλουν την παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης, προσδιορίζονται από το Δικαστήριο με βάση τους όρους ζωής των ενδιαφερομένων μέχρι τη διακοπή της συμβίωσης, και ως τέτοιες ειδικές συνθήκες θεωρούνται η σωματική και η ψυχική υγεία, οι συνθήκες εργασίας του ενάγοντα συζύγου και του άλλου συζύγου, καθώς και η οικονομική κατάσταση κυρίως του γονέα που έχει τη γονική μέριμνα των ανήλικων παιδιών τους.

Η παραπάνω ρύθμιση της χρήσης της συζυγικής στέγης δεν έχει μονιμότητα, αλλά διαρκεί όσο διαρκεί η διάσταση, δηλ. από τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης λύσεως του γάμου. Επομένως η απόφαση που ρυθμίζει τη χρήση της οικογενειακής στέγης και την παραχώρηση της παύει να ισχύει αυτοδικαίως, μετά την αμετάκλητη λύση ή ακύρωση του γάμου, οπότε οι σχέσεις των συζύγων αναφορικά με την κυριότητα, τη νομή και τη χρήση του ακινήτου που χρησίμευε ως οικογενειακή στέγη ρυθμίζονται πλέον από τις διατάξεις του εμπραγμάτου και του ενοχικού δικαίου.

Επομένως εάν ο σύζυγος στον οποίο είχε παραχωρηθεί η χρήση της οικογενειακής στέγης αρνείται την απόδοση της στον δικαιούχο σύζυγο και ιδιοκτήτη του ακινήτου, ο ιδιοκτήτης μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο την απόδοση του με την άσκηση αγωγή νομής είτε να ζητήσει την απόδοση της χρήσης του ακινήτου ή ακόμη να ασκήσει και αίτηση για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων νομής .

Συγκεκριμένα ο κύριος του ακινήτου θα πρέπει να επιδώσει στον άλλο σύζυγο που κάνει χρήση της οικογενειακής στέγης εξώδικη πρόσκληση με την οποία θα τον καλεί να αποδώσει το ακίνητο τάσσοντας και ορισμένη προθεσμία για το σκοπό αυτό και εφόσον ο άλλος σύζυγος αρνείται να αποδώσει οικειοθελώς το ακίνητο στον κύριο εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας, θα πρέπει άμεσα να ασκήσει εναντίον του αγωγή με την οποία θα ζητά την απόδοση της νομής του ακινήτου ή θα ασκήσει ενοχική αγωγή από χρησιδάνειο δεδομένου ότι η παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης χωρίς αντάλλαγμα αποτελεί σύμβαση χρησιδανείου.

Επίσης έχει δικαίωμα να ασκήσει αίτηση για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων νομής ενώπιον του αρμοδίου Ειρηνοδικείου. Με την άσκηση ασφαλιστικών μέτρων ή των παραπάνω αγωγών θα μπορέσετε να αναλάβετε το ακίνητο σας εφόσον η σύζυγος σας αρνείται να το επιστρέψει παρά το γεγονός ότι έχει λήξει η ισχύς της δικαστικής απόφασης που της παραχωρούσε τη χρήση της οικογενειακής στέγης .

Επιπλέον έχετε το δικαίωμα να αξιώσετε με αγωγή αποζημίωση χρήσεως για τους μήνες που αυτή κάνει χρήση του ακινήτου σας χωρίς δικαίωμα και χωρίς να πληρώνει κάποιο οικονομικό αντάλλαγμα.

Παναγιώτα Λουκάκου | Panagiota Loukakou 
Δικηγόρος Παρ Αρείω Πάγω  | Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Attorney-at-Law | Accredited Mediator of the Ministry of Justice, Transparency and Human Rights
Μέλος της εταιρείας Εμπορικής και Οικογενειακής Διαμεσολάβησης “ΔΙΑΛΟΓΟΣ”
Λεωφ. Σταδίου 61 | 61, Stadiou str.
Αθήνα 10559 | Athens 10551
Ελλάδα | Greece
Tel: +30 210 3217637
Mob.: +30 6977367340
Fax: +30 210 3000104 

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!