Με τον πρώην σύζυγό μου παντρευτήκαμε στο εξωτερικό. Αν το διαζύγιο εκδοθεί στην Ελλάδα θα χάσει την άδεια παραμονής και εργασίας;

Θα ήθελα να ρωτήσω σχετικά με διαζύγιο. Ο πολιτικός γάμος έγινε στην Μάλτα πριν 2 χρόνια. Ο σύζυγος είναι από τη Σερβία. Όταν έγινε ο γάμος δεν είχε άδεια παραμονής στη Μάλτα και μετά το γάμο απέκτησε άδεια παραμονής και εργασίας στην Μάλτα. Λόγω του ότι δυστυχώς δεν ταιριάζουμε ο ένας με τον άλλο θα ήθελα να πάρω διαζύγιο, όμως η νομική διαδικασία είναι λίγο δύσκολη στη Μάλτα, απαιτεί πολύ χρόνο. Γίνεται να εκδοθεί διαζύγιο στην Ελλάδα και να αναγνωριστεί στη Μάλτα; Αν ναι ποια είναι η διαδικασία; Ο σύζυγος δεν απέκτησε ελληνική ιθαγένεια για το λόγω του ότι δεν μπήκαμε στην διαδικασία. Αν εκδοθεί διαζύγιο στην Ελλάδα θα χάσει την άδεια παραμονής και εργασίας στη Μάλτα;

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Κωνσταντίνα Αθανασίου

Το ερώτημα σας θέτει θέματα δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων, όταν τα πρόσωπα είναι αλλοδαποί.
Καταρχάς σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ1. του ΑΚ στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων υπάγονται Έλληνες και αλλοδαποί, εφόσον υπάρχει αρμοδιότητα ελληνικού δικαστηρίου. Κατά το άρθρο 16 του ΑΚ, το διαζύγιο και ο δικαστικός χωρισμός ρυθμίζονται από το δίκαιο που διέπει τις προσωπικές σχέσεις των συζύγων κατά την έναρξη της διαδικασίας του διαζυγίου ή του χωρισμού, κατά δε το άρθρο 14 του ιδίου κώδικα, οι προσωπικές σχέσεις των συζύγων ρυθμίζονται κατά σειρά: 1) από το δίκαιο της τελευταίας κατά την διάρκεια του γάμου κοινής ιθαγένειας, εφόσον ο ένας τη διατηρεί, 2) από το δίκαιο της τελευταίας κατά την διάρκεια του γάμου συνήθους διαμονής τους και 3) από το δίκαιο προς το οποίο οι σύζυγοι συνδέονται στενότερα (ΕφΑθ 8047/1990).

Κατά το άρθρο 592 του ΚΠολΔ κατά την ειδική διαδικασία των οικογενειακών διαφορών δικάζονται οι γαμικές διαφορές, οι διαφορές από την ελεύθερη συμβίωση, οι διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων, και οι λοιπές οικογενειακές διαφορές που ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου αυτού: Οι γαμικές διαφορές αφορούν μεταξύ άλλων και το διαζύγιο. Κατά το άρθρο 601 του ΚΠολΔ τα ελληνικά δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία να εκδικάζουν τις διαφορές του άρθρου 592 αριθμ. 1, αν ο ένας από τους συζύγους είναι Έλληνας, και αν ακόμη δεν έχει ούτε είχε κατοικία ή διαμονή στην Ελλάδα ή αν ήταν κατά την τέλεση του γάμου Έλληνας και απέβαλε λόγω του γάμου την ελληνική ιθαγένεια. Στο άρθρο 2 παρ.1 στοιχείο (α) του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1347/2000 του Συμβουλίου της 29ης Μαίου 2000 «περί της διεθνούς δικαιοδοσίας, αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας έναντι των κοινών τέκνων των συζύγων» (γνωστού ως «Bρυξέλλες ΙΙ»), ορίζεται ότι «διεθνή δικαιοδοσία σε θέματα Διαζυγίου … έχουν τα δικαστήρια του κράτους μέλους, στο έδαφος του οποίου ευρίσκεται [διαζευκτικώς και ισοδυνάμως]: Ι) η συνήθης διαμονή των συζύγων ή ΙΙ) η τελευταία συνήθης διαμονή των συζύγων στο μέτρο που ένας των συζύγων έχει ακόμα αυτή τη διαμονή ή ΙΙΙ) η συνήθης διαμονή του εναγομένου ή IV) σε περίπτωση κοινής αιτήσεως, η συνήθης διαμονή του ενός ή του άλλου των συζύγων ή V) η συνήθης διαμονή του ενάγοντος, εάν είχε αυτή τη διαμονή επί τουλάχιστον ένα χρόνο αμέσως πριν από την αγωγή ή VI) η συνήθης διαμονή του ενάγοντος, εάν είχε αυτή τη διαμονή επί τουλάχιστον έξι μήνες αμέσως πριν από την κατάθεση της αγωγής και εάν είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους …».

Οι κανονισμοί είναι νομοθετικές πράξεις που ισχύουν αυτόματα και ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ αμέσως μόλις τεθούν σε ισχύ, χωρίς να χρειάζεται να μεταφερθούν στο εθνικό δίκαιο. Είναι δεσμευτικοί ως προς όλα τα μέρη τους για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Κατά συνέπεια, δεν επαρκεί η ελληνική ιθαγένεια του ενός από τους συζύγους για τη θεμελίωση της διεθνούς δικαιοδοσίας των ημεδαπών δικαστηρίων ως προς τον άλλο σύζυγο, που συμβαίνει να είναι αλλοδαπός και να έχει τη συνήθη διαμονή του σε ένα άλλο κράτος μέλος. Προκειμένου να εναχθεί ο άλλος σύζυγος ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων, εφόσον δεν συντρέχει κάποια από τις δικαιοδοτικές βάσεις που αναφέρονται παραπάνω θα πρέπει ο ενάγων σύζυγος να επικαλεσθεί και να αποδείξει είτε ότι είχε τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα τουλάχιστον ενός έτους αμέσως πριν από την κατάθεση της αγωγής είτε ότι είναι Έλληνας υπήκοος και είχε τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών αμέσως πριν από την κατάθεση της αγωγής [πρόκειται για τα κριτήρια που αναφέρονται παραπάνω με αριθμό V) και VI)].

Για την Μάλτα θα πρέπει να ερευνηθεί κατά πόσον βάσει των διεθνών συμβάσεων και του δικαίου της χώρας αυτής απαιτείται διαδικασία αναγνώρισης αλλοδαπής απόφασης διαζυγίου. Για να απαντηθούν βέβαια όλα τα ερωτήματα με επάρκεια, και ειδικά αυτά που αφορούν στην άδεια παραμονής, τις προϋποθέσεις κτήσης και απώλειάς της σε άλλο κράτος πρέπει να έχει κανείς υπ’ όψιν το αλλοδαπό δίκαιο και όλα το ιστορικό της υποθέσεως.

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!