Συνεντευξη με τα παιδια μου 20 χρόνια μετα το διαζύγιο

Όπως υπάρχουν μέρες που πιστεύω ότι τα πήγα πολύ καλά, έτσι υπάρχουν και μέρες που νομίζω ότι τα έκανα όλα λάθος.

Όταν πήρα διαζύγιο τα παιδιά μου ήταν τεσσάρων ετών και ενός μήνα και τώρα είναι πάνω από 20. Μαζί με εκείνα μεγάλωσα και ωρίμασα και εγώ.

Ξέρω ότι όταν χώρισα, πήρα την καλύτερη απόφαση που θα μπορούσα να πάρω. Τα πήγα όμως καλά; Είναι τα παιδιά μου ευχαριστημένα και περήφανα για μένα;

Υπήρξα παντρεμένη για 14 χρόνια και χωρισμένη εδώ και 20 χρόνια. Δεν ξαναπαντρεύτηκα.

Οι γονείς μου έμειναν παντρεμένοι για πάνω από 50 χρόνια. Οι παππούδες μου και από τις δύο πλευρές πρόλαβαν και γιόρτασαν την 60η επέτειο του γάμου τους. Απ’ ότι φαίνεται ο γάμος εμένα δεν μου πήγαινε. Δεν τον είχα στο DNA μου. Δεν είχα ζήσει ποτέ σε διαζευγμένο περιβάλλον. Δεν είχα τα εργαλεία για να το αντιμετωπίσω ούτε κάποιο «μοντέλο» στην οικογένειά μου να ακολουθήσω. Ο, τι γνώριζα προερχόταν από εξωτερικές πηγές.

Ένα διαζύγιο μετά από μία απιστία ήταν εντελώς ξένο για μένα. 20 χρόνια μετά είμαι μία ανύπαντρη μαμά 60 ετών που εξακολουθεί να μεγαλώνει και να μαθαίνει πράγματα.

Ως μονογονέας δεν ήξερα τι να κάνω, αλλά τα κατάφερα. Έχω δύο παιδιά που το αποδεικνύουν. Αποφάσισα να τους πάρω συνέντευξη για να αποκτήσω μία ευρύτερη εικόνα της άποψης που έχουν για το διαζύγιο των γονιών τους και την επιρροή που είχε πάνω τους.

Ήθελα να δώσω φωνή στα παιδιά μου που είναι τώρα 20 και 24 ετών αντίστοιχα και να μοιραστώ τα ευρήματα μου με άλλες μόνες μαμάδες με μικρά παιδιά που αντιμετωπίζουν καθημερινά την απογοήτευση και τον πόνο που συμβαδίζει με τη μονογονεϊκότητα και το διαζύγιο.

Μέσα από αυτή τη συνέντευξη έμαθα πολλά. Μακάρι τα παιδιά μου να είχαν τη σοφία της μεγαλύτερης ηλικίας και να εξέφραζαν νωρίτερα πως ένιωθαν και εγώ να είχα την ωριμότητα που πρέπει να έχει ένας ενήλικας για να τα ακούσω όταν ήθελαν να επικοινωνήσουν μαζί μου με το δικό τους τρόπο.

Οι γονείς μαθαίνουν τα πάντα όταν μιλούν με τα παιδιά τους, αλλά από ένα σημείο και μετά πρέπει να κλείνουν το στόμα τους και απλά να ακούν. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι διαζευγμένοι γονείς δεν ξέρουν πώς να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους γι’ αυτό και τα παιδιά μεγαλώνοντας παίρνουν τον κακό το δρόμο. Εμένα και τα δύο μου παιδιά μεγάλωσαν, μορφώθηκαν και έγιναν άξιοι πολίτες στην κοινωνία. Ο γιος μου είναι 24 ετών και εργάζεται σε μία πολύ καλή δουλειά και η κόρη μου που είναι 20 ετών σπουδάζει στο πανεπιστήμιο.

Ακολουθεί η συνέντευξη με τα παιδιά μου 20 χρόνια μετά το διαζύγιο:

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό όταν σκέφτεσαι το διαζύγιό μας;

Γιος: Δεν θυμάμαι και πολλά από τότε. Οι μνήμες μου από εκείνη την εποχή είναι σχετικά θολές. Το διαζύγιο ήταν κάτι το οποίο αποδέχθηκα και μεγάλωσα με αυτό. Ήξερα ότι δεν είναι ο κανόνας σε όλες τις οικογένειες, ήταν όμως ο δικός μας κανόνας. Πιστεύω πως τα κατάφερα επειδή και οι δυο σας το συζητήσατε μαζί μου και ξεκαθαρίσετε κάποια πράγματα. Θυμάμαι κάποτε ότι ρώτησα το μπαμπά αν θα ξαναήσασταν ποτέ μαζί και μου απάντησε αρνητικά. Είναι σημαντικό που δεν με άφησε να τρέφω φρούδες ελπίδες. Ίσως εκείνη ήταν η πρώτη φορά που κατάλαβα ότι αυτή η κατάσταση θα είναι μόνιμη.

Κόρη: Δεν έχω ιδέα. Δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά. Είναι σαν να με ρωτάς ποια είναι η πρώτη ανάμνηση που έχω από τη ζωή μου. Δεν υπάρχει κάποιο πράγμα ή κάποια συγκεκριμένη εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό όταν θυμάμαι το διαζύγιό σας.

Αν μπορούσατε να δώσετε φωνή στο παιδί που ήσασταν εκείνη την εποχή τι θα λέγατε; Τί ερωτήσεις θα μας κάνατε;

Γιος: Θα έλεγα ότι το διαζύγιο με επηρέασε με πολλούς τρόπους και είναι κάτι που ακόμα δεν μπορώ να κατανοήσω πλήρως. Θα έλεγα όμως επίσης ότι το διαζύγιο δεν ήταν αυτό που με καθόρισε ως άνθρωπο. Είμαι παιδί των γονιών μου αλλά δεν είμαι δικός τους. Είναι ένας κύκλος που δεν χρειάζεται να επαναληφθεί. Δεν θα κάνω τα ίδια λάθη.  

Κόρη: Σαν παιδί θα ρωτούσα γιατί δεν μπορούσα να επιλέξω σε ποιον από τους δύο θέλω να πάω και πότε. Γιατί μου ζητούσες πάντα να ρωτάω το μπαμπά πόσα ξόδεψε για κάτι και εκείνος το ίδιο αντίστοιχα; Γιατί δεν ρωτούσες εκείνον απευθείας; Σίγουρα θα σας ζητούσα να σταματήσετε να με βάζετε στη μέση να κάνω έλεγχο στο μπαμπά ή τη μαμά και να έρχομαι να σας τα λέω.

Ήσασταν θυμωμένοι; Αν ναι, τι σας έκανε να θυμώσετε περισσότερο;

Γιος: Φυσικά και ήμουν θυμωμένος μα πιο πολύ ήμουν μπερδεμένος. Με ενοχλούσε που τα πράγματα άλλαζαν, αλλά όχι για καλό. Ήμουν θυμωμένος γιατί όλο τσακωνόσασταν και υπήρχε έχθρα ανάμεσά σας. Πίστευα ότι σαν ενήλικες θα έπρεπε να είχατε την ωριμότητα να διορθώσετε την κατάσταση μόνοι σας. Σήμερα ο περισσότερος θυμός μου έχει φύγει και είμαι κυρίως θυμωμένος για το γεγονός ότι το διαζύγιό σας συνέβαλε στο χρόνιο άγχος μου και την αίσθηση της απώλειας που προσπαθώ να αντιμετωπίσω μέχρι σήμερα.

Κόρη: Δεν είμαι θυμωμένη, αλλά απογοητευμένη γιατί πάντα ήμουν στη μέση ανάμεσα στους δυο σας. «Ο μπαμπάς μου είπε να σου πω…» και «Η μαμά μου είπε να σου πω…». Το είχα βαρεθεί. Ήταν πολύ ενοχλητικό να κάνω πράγματα που δεν ήταν ευθύνη μου να κάνω ως παιδί.

Πώς ήταν να έχεις χωρισμένους γονείς; Πώς ένιωθες;

Γιος: Και καλά και κακά, αλλά από ένα σημείο και μετά το συνήθισα. Πάντα ήταν περίεργο όταν πήγαινα να κοιμηθώ στα σπίτια των φίλων μου και έβλεπα τους γονείς τους μαζί εκεί στο ίδιο σπίτι. Εγώ από την άλλη έπρεπε να μετακινούμαι συνεχώς από το ένα σπίτι στο άλλο όταν ήθελα να δω ή να μιλήσω με κάποιον από τους γονείς μου. Συχνά χρειάστηκε να εξηγήσω σε κάποιον ότι οι γονείς μου ήταν χωρισμένοι. Δεν ήξερα πώς να το επεξεργαστώ, πόσο μάλλον να εξηγήσω ότι οι γονείς μου μισούσαν ο ένας τον άλλον. Κάποιες φορές ένιωθα λες και χρειαζόταν να διαλέξω στρατόπεδο σε μάχες που δεν ήταν δικές μου.

Κόρη: Δεν θα έλεγα ότι ένιωθα διαφορετικά. Δεν με ένοιαζε που ήσασταν χωρισμένοι. Δεν ήταν κάτι που με ενοχλούσε, με ενοχλούσε όμως που και οι δυο σας είχατε σοβαρά προβλήματα επικοινωνίας. Πολλοί φίλοι μου είχαν διαζευγμένους γονείς. Θα έλεγα ότι ήταν πιο συνηθισμένο να έχεις χωρισμένους γονείς παρά παντρεμένους.

Νιώθατε διαφορετικά;

Γιος: Διαφορετικά σε σχέση με τους άλλους; Ναι, σίγουρα ένιωθα, αλλά δεν μου έλειψε τίποτα σε σχέση με άλλα παιδιά και γι’ αυτό θα σας είμαι πάντα ευγνώμων. Και τους δύο μου γονείς έβλεπα συχνά, και κοντά μου ήταν, και παιχνίδια και δώρα μου έπαιρναν και με άφηναν να βγαίνω με τους φίλους μου. Το μόνο που μου έλειπε ήταν η πληρότητα και η στενή σχέση που είχαν άλλες οικογένειες.

Κόρη: Σε καμία περίπτωση δεν ένιωθα διαφορετικά.

Υπήρξαν στιγμές που ένιωσες ότι το διαζύγιο ήταν δικό σου λάθος;

Γιος: Όχι ποτέ. Ήξερα ότι δεν έφταιγα εγώ. Αυτό φυσικά δεν σώζει την κατάσταση αφού πολλές φορές ένιωσα θύμα και αδύναμος, αλλά ούτε μία στιγμή δεν κατηγόρησα τον εαυτό μου.

Κόρη: Εγώ από την άλλη πολλές φορές σκέφτηκα μήπως το διαζύγιό σας ήταν δικό μου λάθος, αφού χωρίσατε μόλις γεννήθηκα. Πιστεύω πως κάθε παιδί έχει στην άκρη του μυαλού του τη σκέψη ότι μπορεί να φταίει, αλλά όταν μεγαλώνουμε συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι αλήθεια.

Τι  μετράει για σένα; Ποιο μάθημα σου έδωσε το διαζύγιο;

Γιος: Έχω υιοθετήσει αξίες πού κάνουν την επανάληψη αυτής της κατάστασης λιγότερο πιθανή στη ζωή μου. Η δέσμευση είναι πολύ σημαντική για μένα. Το πώς αντιμετωπίζω τους ανθρώπους και το τι περιμένω από τον εαυτό μου διαφέρουν.

Κόρη: Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς εννοείς αλλά υποθέτω ότι το γεγονός ότι είχα και τους δύο μου γονείς στο πλευρό μου ήταν σημαντικό για μένα, το να ξέρω δηλαδή ότι υπάρχουν στη ζωή μου και η μητέρα μου και ο πατέρας μου παρόλο που είναι διαζευγμένοι.

Η οικογένεια είναι σημαντική για σας ή όχι μετά το βίωμα ενός διαζυγίου;

Γιος: Η οικογένεια σημαίνει πολλά για μένα αλλά όχι ο γάμος. Η δέσμευση απέναντι στην οικογένεια είναι πάντα σημαντική και ακόμα περισσότερο τώρα που βλέπω τα αποτελέσματα ενός διαζυγίου. Παρόλα αυτά έχω τη χειρότερη άποψη για το γάμο. Οι φαινομενικά ώριμοι ενήλικες δεσμεύονται χωρίς να το εννοούν και χωρίς να μπορούν να αντεπεξέλθουν. Νόμιζα ότι οι γονείς μου είχαν τον τέλειο γάμο μέχρι που διαλύθηκε. Πώς μπορώ μετά να έχω εμπιστοσύνη;

Κόρη: Σε αντίθεση με τον αδερφό μου που ήταν πιο μεγάλος εγώ δεν έζησα το διαζύγιο γι’ αυτό και η αξία της οικογένειας παραμένει για μένα η ίδια.

Κατά τη γνώμη σας βγήκε τίποτα καλό από το διαζύγιο αυτό;

Γιος: Ναι, βγήκε. Άλλαξε εντελώς ο τρόπος που βλέπω τον κόσμο, κάτι που με βοηθά πολύ και δεν θα είχε συμβεί αν δεν είχατε πάρει διαζύγιο. Έγινα καλύτερος άνθρωπος με μεγαλύτερη κατανόηση στα προβλήματα των γύρω μου.

Κόρη: Νομίζω ότι το διαζύγιο αυτό έπρεπε να συμβεί. Αν δεν συνέβαινε τότε, θα συνέβαινε αργότερα. Από το να μισείτε ο ένας τον άλλον και να ζείτε κάτω από την ίδια στέγη πολύ καλύτερα έτσι.

Οι απαντήσεις αυτές των παιδιών, μου άνοιξαν τα μάτια και με μία πρώτη ματιά με έκαναν να στεναχωρηθώ απίστευτα. Όταν πρωτοάκουσα τις απαντήσεις τους το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό ήταν ότι ήθελα να τα αγκαλιάσω. Ήθελα να κάτσω με το αγόρι μου κάπου ήσυχα και να του μιλήσω με τρόπους που θα τον βοηθούσαν να εκφράσει τα συναισθήματά του.

Ήθελα να πω στην κόρη μου ότι λυπάμαι πολύ που την έκανα να νιώθει σαν να ήταν στη μέση. Ήθελα να πάρω πίσω όλα όσα είπα για το μπαμπά τους πάνω στα νεύρα μου παρόλο που ξέρω ότι είχα κάθε δικαίωμα να νιώθω θυμό για όσα συνέβησαν.

Αναρωτιέμαι αν τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά αν δεν υπήρχε η απιστία στη μέση. Θα ήμουν τόσο θυμωμένη; Η απιστία και το διαζύγιο με πλήγωσαν πολύ, με έκαναν να φοβάμαι και την πλήρωσαν τα παιδιά μου. Μέσα σε μία νύχτα ο άντρας μου έγινε ένας ξένος που δεν μπορούσα να εμπιστευτώ, αυτό όμως δεν μου δίνει το δικαίωμα να κάνω τα παιδιά μου να αισθάνονται λύπη ή ενοχές ούτε είχα το δικαίωμα να τους κλέψω την όμορφη και ανέμελη παιδική τους ηλικία.

Τα παιδιά μου γνωρίζουν καλά ότι έκανα τα πάντα για να γεφυρώσω τις διαφορές μου με το μπαμπά τους και να χτίσουμε τη σχέση μας από την αρχή. Ήθελα να είμαστε φίλοι ακόμα και μετά το διαζύγιο. Αυτή ήταν η μεγάλη μου ελπίδα. Στην τελική γνωριζόμασταν από τότε που ήμασταν στην ηλικία που είναι εκείνα τώρα.

Τον κάλεσα να έρθει στα πρώτα γενέθλια της κόρης μας και αρνήθηκε. Μετά από αυτό θα έπρεπε κανονικά να είχα τραβήξει ένα τεράστιο Χ, αντ’ αυτού εξακολουθούσα να προσπαθώ να τον εντάξω στη ζωή μας, αλλά εκείνος συνέχισε να αρνείται. Έτσι είναι όταν υπάρχει άλλη στη μέση…

Τα παιδιά μου με είδαν να προσπαθώ με όλες μου τις δυνάμεις και εκείνον να αντιστέκεται. Χαίρομαι που μπόρεσαν να δουν κάποιες προσπάθειες, έστω και μονόπλευρες. Κάποτε ήμουν πολύ ερωτευμένη μαζί του αλλά με πρόδωσε. Η ζημιά που έκανε στην εμπιστοσύνη μου προς τους άλλους είναι ανεπανόρθωτη.

Μοιράζομαι αυτή την ιστορία μαζί σας με την ελπίδα ότι κάθε διαζευγμένη μαμά που διαβάζει και μισεί τον πρώην άντρα της όπως εγώ θα ακούσει τα παιδιά της τώρα που έγιναν ενήλικες και θα δώσει φωνή στα παιδάκια που ήταν κάποτε.

Ο χρόνος δεν έχει τελειώσει ακόμα. Μπορείς να αλλάξεις πολλά.

Τα παιδιά μου είναι δύο καταπληκτικοί άνθρωποι και παρόλο που ένιωθαν ότι μπορεί και να έπαιζα με τη ζωή τους, έχουν εξελιχθεί σε δύο πολύ έξυπνους ανθρώπους με καλή καρδιά. Έκαναν τη συνειδητή επιλογή να χρησιμοποιήσουν τις εμπειρίες τους προς όφελός τους. Είμαι ευγνώμων για τα δύο αυτά πλάσματα και χαίρομαι που είμαι μαμά τους. Τελικά όσο ζεις μαθαίνεις!

Πηγή: divorcedmoms.com