Επίδομα απροστάτευτου τέκνου: Διευκρινίσεις και περιπτώσεις

Σε συνέχεια του άρθρου μας που δημοσιεύθηκε σχετικά με το επίδομα απροστάτευτου τέκνου, και μετά από καταιγισμό ερωτημάτων που δεχτήκαμε,  η δικηγόρος μας κυρία Ευγενία Φωτοπούλου, δίνει απαντήσεις αλλά και αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις.

“Οι Διευθύνσεις Πρόνοιας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων που πλέον έχουν αντικατασταθεί από τις αντίστοιχες του δήμου κατόπιν μεταβίβασης αρμοδιοτήτων μεταξύ περιφερειών και δήμων καταβάλλουν μηνιαίο επίδομα 44 ευρώ σε παιδιά που στερούνται της πατρικής προστασίας για οποιοδήποτε λόγο μέχρι συμπληρώσεως του 16ου έτους της ηλικίας τους, με την προϋπόθεση ότι το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει (για διμελή οικογένεια) τα 235 ευρώ (προσαυξανόμενο κατά 20 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος, αφαιρουμένου του ποσού που τυχόν καταβάλλεται για ενοίκιο).

Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου στην οποία θα πρέπει να απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι για το συγκεκριμένο επίδομα παιδιών που στερούνται της πατρικής περιουσίας πολίτες είναι το τμήμα επιδοματικής πολιτικής και κοινωνικής ασφάλισης του εκάστοτε Δήμου.

Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί, τουλάχιστον σε ό, τι αφορά το δήμο της Αθήνας, και ηλεκτρονικώς μέσα από το σύστημα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του site του Δήμου Αθηναίων.

Τα συναφή με το επίδομα απροστάτευτου παιδιού και ειδικότερα σχετικά με τα απαραίτητα προς κατάθεση δικαιολογητικά και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι αιτούντες ορίζει σε πρώτη φάση ο παλαιότερος νόμος 4051/1960, ενώ το νεότερο συναφές νομοθετικό κείμενο είναι αυτό του π.δ. 148/1997, το οποίο αναφέρεται στο επίμαχο ζήτημα του μέγιστου μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος, το οποίο επιτρέπει τη λήψη του επιδόματος. Το προεδρικό αυτό διάταγμα που ισχύει σε συνδυασμό με το ν. 4051/1960 ως και σήμερα ορίζει προβαίνοντας σε τροποποίηση του Π.Δ/τος 108/83 (ΦΕΚ-49 Α’) σχετικά με τις “Προϋποθέσεις ενισχύσεως απροστάτευτων παιδιών” τα εξής στο άρθρο 1: Για τα παιδιά που διαβιούν με τους γονείς τους, καθώς και για τα παιδιά που διαβιούν με συγγενείς τους κατ’ ευθείαν μεν γραμμή απεριόριστα εκ πλαγίου δε, μέχρι και του τρίτου βαθμού συγγενείας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, το οικογενειακό εισόδημα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει, για οικογένεια μέχρι τριών μελών, το ποσό των ογδόντα χιλιάδων (80.000) δραχμών το μήνα, που αυξάνεται για κάθε επί πλέον μέλος κατά επτά χιλιάδες (7.000) δραχμές, προκειμένου να δικαιούνται το εν λόγω επίδομα.

Το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα δεν πρέπει λοιπόν να υπερβαίνει (για τριμελή οικογένεια – ήτοι την μητέρα και μέχρι δύο παιδιά) τα 235 ευρώ (προσαυξανόμενο κατά 20 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος, αφαιρουμένου του ποσού που τυχόν καταβάλλεται για ενοίκιο).

Update: Ως εισόδημα, εκτός από τη διατροφή, τη σύνταξη κλπ., λογίζεται και το οικογενειακό επίδομα του ΟΓΑ, το Κοινωνικό μέρισμα και όποιο άλλο επίδομα/βοήθημα, δίνει το κράτος.

Σχετικά με τα προαπαιτούμενα και τα απαραιτήτως προσκομιζόμενα στην αρμόδια δημοτική υπηρεσία δικαιολογητικά ισχύουν τα ακόλουθα:

ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΕΙΣ:

Η χορήγηση μηνιαίου επιδόματος 44,02€ γίνεται σε παιδιά μέχρι 16 ετών που ζουν με την οικογένειά τους και στερούνται πατρικής προστασίας λόγω: θανάτου, αναπηρίας (67% και άνω), εγκατάλειψης, φυλάκισης πέραν των τριών μηνών, στράτευσης ή εκτός γάμου παιδιά. Το οικογενειακό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει κατά τα ως άνω το όριο που καθορίζεται κάθε φορά με προεδρικό διάταγμα.

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ:

– Αίτηση του ενδιαφερόμενου

– Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 στην οποία θα αναφέρεται η σύνθεση της οικογένειας του ενδιαφερομένου, η μόνιμη κατοικία του, τα έσοδα όλων των μελών της οικογένειας, τυχόν αλλαγή τόπου κατοικίας και ότι δεν έχει υποβάλλει δικαιολογητικά επιδότησης των παιδιών σε άλλη Διεύθυνση Πρόνοιας.

– Φωτοτυπίες ταυτοτήτων

Κατά περίπτωση ένα από τα παρακάτω:

– Ληξιαρχική πράξη θανάτου (του πατέρα).

– Βεβαίωση από τη στρατιωτική μονάδα όπου υπηρετεί, στην οποία θα αναγράφεται η πιθανή ημερομηνία απόλυσης.

– Ιατρική γνωμάτευση από γιατρό κρατικού νοσοκομείου ή απόφαση πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής ή απόφαση άλλου ασφαλιστικού φορέα, στην οποία θα αναγράφονται το ποσοστό αναπηρίας του πατέρα και το χρονικό διάστημα της αναπηρίας.

– Βεβαίωση φυλακών (με πιθανή ημερομηνία αποφυλάκισης).

– Συμφωνητικό και απόδειξη ενοικίου για τους διαμένοντες σε μισθωμένη κατοικία.

– Εκκαθαριστικό Σημείωμα ή βεβαίωση αρμόδιας εφορίας περί μη υποβολής φορολογικής δήλωσης

— βεβαίωση αποδοχών

— απόκομμα σύνταξης

— Βεβαίωση από τράπεζα στην οποία θα αναγράφεται η μηνιαία δόση για όσους διαμένουν σε ιδιόκτητη πρώτη κατοικία που απέκτησαν με στεγαστικό δάνειο

– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης

– Πιστοποιητικό εγκατάλειψης: απόφαση διαζυγίου απόφαση επιμέλειας των παιδιών (επικυρωμένο αντίγραφο) απόφαση διατροφής

Στο τέλος, αφού συλλεγούν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, γίνεται υποβολή δικαιολογητικών και έλεγχος αυτών γίνεται διενέργεια κοινωνικής έρευνας για την οικογενειακή και κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Εκδίδεται απόφαση αναγνώρισης δικαιώματος και εγκρίνεται η καταβολή μηνιαίας οικονομικής ενίσχυσης σε απροστάτευτα παιδιά, από την ημερομηνία της αίτησης.

Όσον αφορά τα ακίνητα, κρίσιμο ρόλο παίζουν τα εισοδήματα από κάθε πηγή, όχι μόνο δηλαδή από μισθωτές υπηρεσίες αλλά και από συντάξεις ή ακίνητα (αν π.χ. κανείς εισπράττει ενοίκιο από ακίνητο ή  καλλιεργεί αγροτεμάχιο και επωφελείται των καρπών του). Οπότε αν κανείς έχει εισοδήματα από ακίνητο  προσμετρώνται κανονικά και αυτά. Όσον αφορά την απλή κυριότητα επί του ακινήτου, χωρίς περαιτέρω εισοδήματα από αυτό, δε λαμβάνεται υπ όψη και ο πιθανότερος λόγος που δεν δίνουν το εισόδημα οι εκάστοτε αρμόδιοι υπάλληλοι, είναι γιατί το θεωρούν στην Υπηρεσία τεκμαρτό εισόδημα, όπως υπάρχει π.χ. ακόμα και στην περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης χρήσης. Οπότε, με το τεκμαρτό εισόδημα (ανάλογα την περίπτωση και το ύψος της αξίας του τεκμαρτού μισθώματος) μπορεί να κάνει το συνολικό εισόδημα να υπερβαίνει τα 235 ευρώ το μήνα.

Ωστόσο κατόπιν έρευνας και επικοινωνίας μας με την αρμόδια υπηρεσία κοινωνικής αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων επιβεβαιώσαμε πως τα μόνα εισοδήματα που συνυπολογίζονται για την εύρεση του εισοδήματος είναι τα πραγματικά, δηλαδή οι πάσης φύσεως καθαρές αποδοχές από μισθωτές υπηρεσίες, οι συντάξεις και οι τυχόν πρόσοδοι από ακίνητα και όχι τα τεκμαρτά. Εν τη σιωπή του νόμου για το ποιο ακριβώς εισόδημα, δηλαδή μόνο το πραγματικό ή και το τεκμαρτό, λαμβάνεται υπ’ όψη για τον προσδιορισμό του ύψους του εισοδήματος των 235 ευρώ, η εφαρμογή στην πράξη και η κατά τα υποσχεθέντα από την πλευρά του τουλάχιστον, πολιτική του Δήμου τείνει υπέρ του συνυπολογισμού μόνο των πραγματικών εισοδημάτων.

Αυτό άλλωστε επιβάλλει όχι μόνο η κοινή λογική αλλά και η κοινωνική ευαισθησία και η συσταλτική ως προς τα πραγματικά και μόνο εισοδήματα, τελολογική, με κοινωνικές και προστατευτικές για το συμφέρον του τέκνου προεκτάσεις ερμηνεία του νόμου 4051/1960 και των επακολουθούντων προεδρικών διαταγμάτων και ερμηνευτικών εγκυκλίων.

Στην περίπτωση τώρα του διαζυγίου, ανάθεσης της επιμέλειας στη μητέρα και λήψης διατροφής από το ανήλικο τέκνο από τον πατέρα και πάλι το τέκνο καταρχήν τουλάχιστον δικαιούται του επιδόματος. Σχετικά με τη διατροφή που λαμβάνει το τέκνο από τον πατέρα σε περίπτωση διαζυγίου κατόπιν ιδιωτικής συμφωνίας ή δικαστικής απόφασης προσμετράται και αυτή κανονικά στα εισοδήματά του. Επομένως, ο λόγος που παιδί χωρισμένων γονέων που λαμβάνει διατροφή από τον πατέρα, δε δικαιούται πιθανώς του επιδόματος, είναι απλώς ότι ενδέχεται η διατροφή αυτή που εισπράττει σε χρήμα και θεωρείται κανονικά εισόδημα μαζί με τα λοιπά πιθανά εισοδήματα του ίδιου και της μητέρας του να ξεπερνούν τελικώς  τα 255 ευρώ για  οικογένειες μέχρι τριών μελών και γενικώς τα εκάστοτε επιτρεπόμενα από το νόμο εισοδηματικά όρια.

Έπειτα σε περίπτωση θανάτου του πατέρα και είσπραξης σύνταξης από το παιδί λόγω του πατρικού θανάτου, επειδή η σύνταξη είναι εισόδημα θα πρέπει και πάλι να προσδιορίσουμε το ύψος αυτής μαζί με τα εισοδήματα της μητέρας , των λοιπών προσώπων που συνοικούν με αυτό και  τα υπόλοιπα δικά του, ώστε να δούμε αν μαζί υπερβαίνουν το εκάστοτε maximum εισόδημα  που επιτρέπει ο νόμος.

Αν το τέκνο είναι γεννημένο εκτός γάμου, αναγνωρισμένο και δε λαμβάνει διατροφή ή δε διαμένει με τον πατέρα του, τότε σίγουρα δικαιούται του επιδόματος. Αν λαμβάνει διατροφή ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν, δικαιούται δηλαδή καταρχήν του επιδόματος, εκτός αν λαμβάνει διατροφή, η οποία συναθροιζόμενη με τα λοιπά εισοδήματα του ιδίου και των προσώπων που συνοικεί υπερβαίνει το maximum εισόδημα που καθορίζει ο νόμος .

Επίσης, τα μόνα ποσά που αφαιρούνται από το επιτρεπτό όριο σαν εισόδημα είναι πέραν των τεκμαρτών εισοδημάτων που προαναφέραμε ότι δεν λαμβάνονται ούτως ή άλλως υπόψη, τα ποσά του εισοδήματος που καταβάλλονται αποδεδειγμένα για ενοίκιο ή εναλλακτικά για την αποπληρωμή του στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας. Για το λόγο αυτό οι αρμόδιες υπηρεσίες ζητούν τη βεβαίωση από την τράπεζα για τη δόση του στεγαστικού δανείου. Επισημαίνουμε στο σημείο αυτό πως η κυριότητα μόνο ή η ψιλή κυριότητα ή η επικαρπία επί ακινήτου ως εμπράγματα δικαιώματα δεν αποτελούν εισόδημα αλλά μόνο τα έσοδα από την εκμετάλλευση του ακινήτου μέσω π.χ. εκμίσθωσης ή καλλιέργειας αυτού ή χρήσης του ως επαγγελματικής έδρας κλπ. θεωρούνται εισόδημα και προσμετρώνται στο συνολικό μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα που εξετάζει ο νόμος.

Τέλος, εκτός από τα παραπάνω, λάβετε υπόψιν και τις εξής (από τη δικηγόρο-συνεργάτιδα Κα Μαρία Τζαβέλλα):

• Το εν λόγω επίδομα το δικαιούνται και όσες μητέρες φιλοξενούνται από τους γονείς τους, δηλαδή δεν απαιτείται να μισθώνουν κατοικία ή να διατηρούν δική τους ιδιόκτητη.
• Αν η μητέρα είναι ανύπαντρη με μη αναγνωρισμένο τέκνο και άνεργη, λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα του πατέρα της, εφόσον διαμένουν μαζί. Σε κάθε περίπτωση, εάν μη μητέρα συνοικεί μαζί με κάποιο συγγενικό πρόσωπο (πατέρας, μητέρα, αδέλφια κ.α.) λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα του συγγενικού προσώπου με το οποίο διαμένει.
• Το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα αφορά και τους γονείς της μητέρας, εφόσον την φιλοξενούν, δηλαδή εφόσον διαμένουν όλοι μαζί.

Ευγενία Φωτοπούλου
Δικηγόρος
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ αν σου άρεσε αυτό το άρθρο, συμπλήρωσε την ηλεκτρονική σου διεύθυνση για να λαμβάνεις περισσότερα, στο email σου!