Γιατί αγαπάς αυτόν που σε κακοποιεί και μένεις μαζί του

Ο έρωτας είναι κεραυνοβόλος και σου έρχεται εκεί που δεν το περιμένεις. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζεις τον άλλον καλά για να τον ερωτευτείς. Το παθαίνεις και χωρίς να ξέρεις το όνομά του. Αυτό μας συμβαίνει επειδή εμείς οι άνθρωποι είμαστε στο έλεος ασυνείδητων δυνάμεων, κοινώς της χημείας.

Μην κατηγορείς τον εαυτό σου επειδή αγαπάς κάποιον που δεν σε φροντίζει και δεν σε σέβεται όπως σου αξίζει, επειδή από τη στιγμή πού αρχίζει η κακοποίηση σε μία σχέση εσύ έχεις ήδη δεθεί μαζί του και θες να προστατέψεις το δέσιμο αυτό και την αγάπη που νιώθεις. Ίσως να υπήρξαν και στο παρελθόν σημάδια ότι είναι βίαιος αλλά τα άτομα αυτά έχουν ανάγει την παραπλάνηση σε επιστήμη και περιμένουν μέχρι να σιγουρευτούν ότι έχεις γαντζωθεί για τα καλά πάνω τους πριν δείξουν τον αληθινό τους εαυτό.

Μέχρι τότε η αγάπη έχει δυναμώσει και δεν πεθαίνει εύκολα. Είναι πιθανόν να ξέρουμε ότι δεν είμαστε ασφαλείς αλλά να εξακολουθούμε να αγαπάμε αυτόν που μας κακοποιεί. Έρευνες έχουν δείξει ότι πολλά θύματα ενδοοικογενειακής βίας  βιώνουν κατά μέσο όρο επτά περιστατικά κακοποίησης πρώτου αποφασίσουν να εγκαταλείψουν οριστικά το σύντροφο που τα κακοποιεί.

Είναι πολλοί εκείνοι που δεν καταλαβαίνουν και συχνά ρωτούν γιατί να αγαπάμε κάποιον, ο οποίος μας φέρεται έτσι και εξακολουθούμε να μένουμε κοντά του. Δεν υπάρχουν απαντήσεις, υπάρχει όμως εξήγηση. Το ένστικτο που έχει απομείνει σε μια γυναίκα που κακοποιείται είναι μόνο αυτό της επιβίωσης. Αυτό το ένστικτο ελέγχει τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά της.

Εάν δεν αντιμετωπίζεσαι με σεβασμό από την οικογένειά σου και έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση τότε είσαι και πιο επιρρεπής στην κακοποίηση. Έχεις συνηθίσει να σου συμπεριφέρονται με ένα συγκεκριμένο χειριστικό τρόπο γι’ αυτό και έλκεις ένα συγκεκριμένο τύπο ανδρών, αυτόν που θα σου συμπεριφερθεί το ίδιο άσχημα με τους δικούς σου ανθρώπους. Οι γονείς σου συνήθιζαν να σε ελέγχουν, να σε τιμωρούν και στο τέλος με τον τρόπο τους σε κατέστρεψαν, συμπεριφορά που θα συνεχιστεί από τους μελλοντικούς σου συντρόφους. Η άρνηση να δεχτείς την πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι δεν ξέρεις τι σου συμβαίνει. Αντίθετα η άρνηση είναι ένας τρόπος να εξορθολογίσεις τη συμπεριφορά του.

Ίσως πάλι και να μη συνειδητοποιείς ότι αυτό που σου συμβαίνει είναι κακοποίηση. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα γεγονότα και τα συναισθήματα που συνήθως υπονομεύουν την αγάπη ελαχιστοποιούνται ή διαστρεβλώνονται, όταν μια γυναίκα κακοποιείται, με αποτέλεσμα να τα παραβλέπουμε ή να κατηγορούμε τον εαυτό μας αναγκάζοντάς τον να συνεχίσει να αγαπά. Πιστεύουμε πως αν συνεχίσουμε να αγαπάμε το σύντροφό μας και να προσπαθούμε να κερδίσουμε την αγάπη του αντίστοιχα, θα σταματήσει και η κακοποίηση και ο πόνος που προκαλείται. Πιστεύουμε ότι έτσι η αγάπη θα αναζωπυρωθεί και θα αισθανθούμε και πάλι ασφαλείς.

Όταν ερωτευόμαστε είναι σημαντικό να έχουμε δουλέψει με τον εαυτό μας και όποιες πληγές έχουν απομείνει από την παιδική μας ηλικία να τις έχουμε επουλώσει αλλιώς είμαστε επιρρεπείς στο να «θεοποιήσουμε» τον εκάστοτε σύντροφό μας, ο οποίος μπορεί να μας κακοποιεί αλλά εμείς εξακολουθούμε να τον αντιμετωπίζουμε ως το απόλυτο είδωλο μας. Συνήθως οι γυναίκες που προέρχονται από «τοξικές» οικογένειες αναζητούν κάποιον που τους θυμίζει το γονέα, ο οποίος τις κακοποιούσε χωρίς αυτό απαραίτητα να σημαίνει ότι ο σύντροφος αυτός θα είναι αντίθετου φύλου.

Μπορεί επίσης μία γυναίκα να προσελκύσει κάποιον που έχει χαρακτηριστικά και από τους δύο γονείς της. Το υποσυνείδητο προσπαθεί να διορθώσει το παρελθόν με την ελπίδα ότι θα βγούμε νικήτριες από αυτόν τον πόλεμο και θα λάβουμε την αγάπη που δεν πήραμε ως παιδιά. Αυτό μας κάνει να παραβλέπουμε τα προειδοποιητικά σημάδια που σε άλλες γυναίκες που δεν κακοποιήθηκαν ως παιδιά ήταν εμφανή.

Μετά από ένα περιστατικό κακοποίησης συνήθως ακολουθεί η περίοδος του «μέλιτος», που είναι μέρος του κύκλου της κακοποίησης. Ο καταχρηστικός σύντροφος αποζητά τη σύνδεση και την οικειότητα με τη σύντροφό του και ενεργεί ρομαντικά ή απολογητικά κάνοντας της τα χατίρια και προσπαθώντας να της αποδείξει πόσο πολύ την αγαπάει. Η γυναίκα αυτή αισθάνεται ανακουφισμένη από τη γαλήνη και την ηρεμία που ήρθε μετά το μπουρίνι. Πιστεύει ότι αφού υπόσχεται ότι δεν θα συμβεί ποτέ ξανά, όντως δεν θα ξανασυμβεί. Δεν καταλαβαίνει ότι ο άνθρωπος αυτός την κάνει ό, τι θέλει και εκμεταλλεύεται την ανάγκη της για αγάπη, στοργή και η εγγύτητα.

Της λέει ότι την αγαπάει και εκείνη το πιστεύει, γιατί θέλει να το πιστέψει. Την καθησυχάζει για το μέλλον της σχέσης τους και εκείνη γεμίζει ελπίδες. Αρνείται την πραγματικότητα, η οποία της προσφέρει μία ψευδαίσθηση ασφάλειας. Έζησε μία περίοδο πίεσης που ακολουθείται από υποσχέσεις για μια τέλεια και ονειρεμένη σχέση.

Λόγω της χαμηλής της αυτοεκτίμησης δέχεται τις βρισιές, τις επικρίσεις και τα υποτιμητικά σχόλια που μειώνουν ακόμα περισσότερο την αυτοεκτίμησή της και την εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Δεν καταλαβαίνει ότι ο σύντροφός της πετυχαίνει με αυτό τον τρόπο το στόχο του που είναι η τάση για επικράτηση και ο έλεγχος. Της κάνει πλύση εγκεφάλου για να την πείσει ότι πρέπει να αλλάξει εκείνη αν θέλει να λειτουργήσει η σχέση αυτή.

Ποια η θέση της γυναίκας σε όλο αυτό; Τί κάνουμε εμείς από τη μεριά μας; Κατηγορούμε τον εαυτό μας και προσπαθούμε πιο σκληρά, να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του. Ερμηνεύουμε τις σεξουαλικές του απαιτήσεις και τα ψίχουλα καλοσύνης που μας προσφέρει ως σημάδι αγάπης και ελπίζουμε ότι έτσι η σχέση θα βελτιωθεί. Κάπως έτσι η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας μειώνεται ακόμα περισσότερο, ενώ η εξιδανίκευση και η αγάπη προς το βίαιο σύντροφό μας παραμένουν άθικτες. Συχνά αμφιβάλλουμε ότι θα μπορέσουμε ποτέ να βρούμε κάποιον καλύτερο.  Λυπόμαστε το θύτη αλλά δεν λυπόμαστε τους ίδιους μας τους εαυτούς. Αγνοούμε τις ανάγκες μας και ντρεπόμαστε να ζητήσουμε να ικανοποιηθούν. Αυτό μας καθιστά επιρρεπείς στη χειραγώγηση ειδικά αν ο κακοποιητικός σύντροφος παριστάνει το θύμα, κατηγορεί τη σύντροφό του ή μιλάει για το άσχημο παρελθόν του (οι περισσότεροι τοξικοί σύντροφοι δεν έχουν περάσει και τα καλύτερα παιδικά χρόνια). Η συμπόνια και η λύπηση αυτή που νιώθουμε μας κάνει πολλές φορές να τους δικαιολογούμε και να προσπερνάμε τον πόνο που υπομένουμε.

Τα περισσότερα θύματα κρύβουν την κακοποίησή τους από φίλους και συγγενείς για να προστατεύσουν το σύντροφό τους τόσο από λύπηση όσο και από ντροπή γι’ αυτό που συμβαίνει. Το να κρατάς μυστικό κάτι τέτοιο είναι λάθος αφού έτσι του δίνεις περισσότερη δύναμη.

Αναπολείς τα θετικά της σχέσης αυτής, όπως ο ρομαντισμός που υπήρχε στις αρχές και οι παλιές καλές εποχές. Συχνά φέρνεις στη μνήμη σου ή προσβλέπεις στην επανάληψη τους αν παραμείνεις στη σχέση αυτή. Εθελοτυφλείς πιστεύοντας ότι θα καταφέρει να ελέγξει το θυμό του ή να δεχτεί βοήθει. Αν αλλάξει μόνο ένα πράγμα όλα θα γίνουν καλύτερα. Εκεί έγκειται η άρνησή σου…

Συχνά οι καταχρηστικοί σύντροφοι παρέχουν τα πάντα στη σύντροφό τους, από υλικά αγαθά μέχρι μία τέλεια κοινωνική ζωή και έχουν ιδιαίτερα ταλέντα. Οι νάρκισσοι σύντροφοι παρουσιάζουν τεράστιο ενδιαφέρον και είναι γοητευτικοί. Πολλές γυναίκες ισχυρίζονται ότι απολαμβάνουν την παρέα και την κοινή ζωή με έναν νάρκισσο παρά την κακοποίηση. Μπορούν να γεμίσουν τη ζωή σου με ενθουσιασμό αρκεί να είναι σε καλή διάθεση. Οι ψυχοπαθείς μπορούν να μεταμορφωθούν από τη μία στη στιγμή στην άλλη σε αυτό που εσύ θες να γίνουν αλλά για τους δικούς τους λόγους πάντα.

Οποιοδήποτε θετικό σημάδι δούμε το μεταφράζουμε ως βελτίωση και «κολλάμε» σε αυτή τη σχέση ακόμα περισσότερο. Ο κάθε άντρας έχει το δικό του τρόπο να αντιμετωπίζει μία γυναίκα και να την ελέγχει. Άλλοι δηλώνουν περισσότερο συναισθηματικά διαθέσιμοι απ’ ότι συνήθως ενώ άλλοι αποφεύγουν την προσκόλληση. Περιοδικά μπορεί να αποζητούν την εγγύτητα και μετά από ένα όμορφο βράδυ που όλα έχουν κυλήσει όμορφα κλείνονται ξανά στον εαυτό τους ή  βιαιοπραγούν κατά των συντρόφων τους. Όταν μία γυναίκα βλέπει μία τέτοια συμπεριφορά που είναι σαν σκωτσέζικο ντους ανησυχεί και συνεχίζει να αποζητά την εγγύτητα με κάθε τρόπο.

Ειδικά τα άτομα με διαταραχή προσωπικότητας ενδέχεται να συμπεριφερθούν έτσι σκόπιμα για να πετύχουν την απόλυτη χειραγώγηση και έλεγχο μιας γυναίκας. Προσποιούνται ότι πληρούν τις ανάγκες της και εκείνη αντίστοιχα αποζητά μανιωδώς μία θετική τους αντίδραση.

Με την πάροδο του χρόνου ένας καταχρηστικός σύντροφος απομακρύνεται από τη σύντροφό του για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα αλλά εκείνη μένει και ελπίζει γιατί έτσι έχει μάθει να κάνει. Είναι σαν να περπατάς σε μία ραγισμένη γυάλινη επιφάνεια και προσπαθείς να μη σπάσει. Αυτό ονομάζεται «συσχέτιση τραύματος» λόγω των επαναλαμβανόμενων κύκλων κακοποίησης στους οποίους η συνεχής ενίσχυση της ανταμοιβής και της τιμωρίας δημιουργεί συναισθηματικούς δεσμούς που αντιστέκονται στην αλλαγή. Ωστόσο εξηγεί γιατί οι καταχρηστικές σχέσεις διαλύονται δυσκολότερα και οι γυναίκες καταλήγουν να εξαρτώνται από το βίαιο σύντροφό τους. Μπορεί να χάσουν τελείως τον εαυτό τους πάνω στην προσπάθειά τους να ευχαριστήσουν και να μην απογοητεύσουν το θύτη. Τα θύματα στην προκειμένη περίπτωση «λιμοκτονούν» και δέχονται τα ψίχουλα που τους πετάει ο καταχρηστικός σύντροφός τους. Νιώθουν ανακούφιση ότι βρέθηκε επιτέλους κάποιος να τις αγαπήσει. Όλο αυτό τροφοδοτεί τον κύκλο της κακοποίησης.

Οι χειριστικοί σύντροφοι χρησιμοποιούν τη γοητεία τους αν τους απειλήσεις ότι θα φύγεις. Δεν είναι παρά ένα προσωρινό εργαλείο για να συνεχίσουν τον έλεγχο που ασκούν. Αν αποφασίσεις τελικά να φύγεις το πρώτο τουλάχιστον διάστημα θα νιώθεις ότι σου λείπει και ότι εξακολουθείς να τον αγαπάς.

Αυτό είναι το λεγόμενο «Σύνδρομο της Στοκχόλμης», όρος που αφορά κυρίως θύματα απαγωγών. Οποιαδήποτε πράξη καλοσύνης ή η απουσία βίας εκλαμβάνεται σαν σημάδι αγάπης και φροντίδας. Ο θύτης φαίνεται λιγότερο απειλητικός. Φαντάζεσαι ότι μπορείς να τον εμπιστευτείς και να είστε για πάντα μαζί.

Αυτό συμβαίνει στις στενές σχέσεις που είναι λιγότερο επικίνδυνες λόγω της δύναμης της χημείας, της σωματικής έλξης και της σεξουαλικής δέσμευσης. Θες να προστατεύσεις τον σύντροφό σου με τον οποίο έχετε έρθει κοντά αντί να προστατεύσεις τον εαυτό σου. Αισθάνεσαι ενοχές όταν μιλάς με ξένους, όταν φεύγεις από τη σχέση αυτή ή όταν απευθύνεσαι στην αστυνομία. Οποιοσδήποτε ξένος προσπαθήσει να βοηθήσει τον αντιμετωπίζεις σαν μία απειλή που θέλει να σας χωρίσει. Αυτό ενισχύει τον τοξικό δεσμό και σε απομονώνει από τη βοήθεια.

Εάν αισθάνεσαι παγιδευμένη σε μία σχέση ή δεν μπορείς να ξεπεράσεις τον πρώην σου:

Ζήτα βοήθεια από έναν καλό επαγγελματία.

Ενημερώσου και δούλεψε με τον εαυτό σου.

Κατάγγειλε τον και λάβε μέτρα για να προστατευτείς από τη βία και τη συναισθηματική κατάχρηση.

Όταν σου λείπει ή αποζητάς προσοχή, αντικατάστησέ τον στο μυαλό σου με το γονέα τον οποίο βλέπεις στο πρόσωπό του.

Να αγαπάς τον εαυτό σου και να ικανοποιείς τις ανάγκες σου.

Μάθε να βάζεις όρια.

Πηγή: divorcedmoms.com