Δεν θέλω να βάλω σύντροφο στο σπίτι μου: Γιατί μένεις μόνος/η «για χάρη των παιδιών»;

Ο χωρισμός δύο συζύγων και ακόμη σημαντικότερα δύο γονέων, είναι μια επώδυνη διαδικασία κατά την οποία πολλά έντονα, δύσκολα και δυσάρεστα συναισθήματα μας κατακλύζουν. Συναισθήματα για τον αποχωρισμό από τον πρώην σύζυγο, συναισθήματα για τις αλλαγές που η απόφασή μας συνεπάγεται για την καθημερινότητα του παιδιού μας. Κι όταν τελικά ορθοποδούμε στις νέες ισορροπίες, η ανάγκη να ερωτευτούμε, να αγαπήσουμε και να συντροφευτούμε μοιάζει σαν τεράστια απειλή για την με κόπο κεκτημένη ψυχική και οικογενειακή μας ισορροπία. Τελικά όμως, είναι απειλή η συνέχεια της προσωπικής ζωής μας και πόσους περιορισμούς μπορούμε να θέσουμε σε αυτή;

Ένας κλασσικός προβληματισμός του μόνου γονιού είναι η συγκατοίκηση με τον νέο σύντροφο μέσα στο οικογενειακό σπίτι, σαν ένα επόμενο βήμα στη σχέση. Ένας προβληματισμός που ντύνεται συχνά με ενοχή απέναντι στα παιδιά, με φόβο για την διατάραξη των ισορροπιών, με αμφισβήτηση για το αν το νέο σύστημα θα μπορέσει να λειτουργήσει με έναν υγιή και ισορροπημένο τρόπο, ακόμη και με σκέψεις για το τι θα πει ο περίγυρος.

Αρχικά να αναφέρω πως οι παραπάνω προβληματισμοί είναι μέχρις ενός σημείου απολύτως φυσιολογικοί και αναμενόμενοι από έναν ενήλικα ο οποίος έχει την ευθύνη όχι μόνο του εαυτού του, αλλά και των παιδιών του ως προς την φροντίδα του περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνουν και μέσα από το οποίο διαμορφώνονται. Όσο φυσιολογικοί και αναμενόμενοι είναι όμως, τόσο περιοριστικά και αυτοτιμωρητικά μπορούν να λειτουργήσουν για τον μονογονέα που σε αρκετές περιπτώσεις προτιμά να καταπιέσει και να πνίξει την καλή πορεία μιας σχέσης, από το να διεκδικήσει την ένταξη και ενσωμάτωση της σχέσης αυτής στο ήδη υπάρχον οικογενειακό σύστημα.

Είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τον μόνο γονιό να κατανοήσει πως ο σίγουρος δρόμος για να μεγαλώσει ένα ευτυχισμένο παιδί, είναι να είναι ο ίδιος ένας ευτυχισμένος άνθρωπος. Άλλωστε όπως υπέροχα γράφει ο Έριχ Φρομ στο βιβλίο του «Η τέχνη της αγάπης», «Οι περισσότερες μητέρες είναι ικανές να δώσουν γάλα, λίγες όμως είναι ικανές να δώσουν και μέλι”.

Για να είναι ικανή μια μητέρα να δώσει μέλι, δε φτάνει μόνο να είναι μια “καλή μητέρα”, αλλά κι ένα ευτυχισμένο άτομο, κι αυτός ο στόχος δεν επιτυγχάνεται από πολλές μητέρες». Η προσωπική ευτυχία του μόνου γονιού λοιπόν, του προσφέρει όλη την ενέργεια, τα κίνητρα, την ζωή που χρειάζεται η δύσκολη και εξαντλητική καθημερινότητά του μα και την ικανότητα να προσφέρει «το μέλι» στο παιδί του.

Θα ρωτήσει βέβαια κανείς, «είναι τόσο απλό να βάλω στο σπίτι μου έναν ξένο με τα παιδιά μου;». Καταρχήν, δεν (θα έπρεπε να) είναι ξένος, (θα έπρεπε να) είναι ο προσεκτικά επιλεγμένος σύντροφός μας, εκείνος που σταδιακά γνωρίσαμε και «ζυγίσαμε» μέσα μας το πώς νιώθουμε κοντά του, εκείνος που σιγά σιγά φέραμε κοντά στα παιδιά μας, περιμένοντας υπομονετικά να χτίσουν την δική τους σχέση, που όπως κάθε σχέση μπορεί να περάσει μέσα από πολλά συναισθηματικά στάδια (συμπάθειας, αμφισβήτησης, σύγκρουσης, απόρριψης αλλά και αποδοχής).

Το παιδί μας ιδανικά θα ήθελε στο οικογενειακό σπίτι να ζουν ευτυχισμένοι οι γονείς του, όπως κι εκείνοι ιδανικά θα ήθελαν, όμως στεκόμενοι κοντά του και μιλώντας ανοιχτά μαζί του θα του διδάξουμε πως οφείλουμε στον εαυτό μας να ζούμε μόνο με όσους νιώθουμε ευτυχείς, μιας και έτσι σεβόμαστε και φροντίζουμε τον εαυτό μας. Είναι φυσιολογικό και υγιές το παιδί μας να ζηλέψει τον νέο σύντροφο, να τον δει σαν ένα ανταγωιστή του μπαμπά, να προβάλλει πάνω του όλα τα αρνητικά και δύσκολα συναισθήματα του χωρισμού και του διαζυγίου.

Είναι στο χέρι του μόνου γονιού να αφουγκραστεί τις δυναμικές, να αποσυμπιέσει το παιδί, να του πει πως είναι απολύτως φυσιολογικό να έχει αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα απέναντι σε μια τόσο μεγάλη αλλαγή και πως είναι εκεί για να τα συζητούν όλα, μαζί. Το σταμάτημα μιας ωραίας σχέσης, τα φρένα στην φυσική εξέλιξή της, έρχονται να παγώσουν τον μόνο γονιό που μοιάζει να ξεχνά τον εαυτό του.

Αξίζει να κλείσω το άρθρο αυτό με κάτι που ακούω πολύ συχνά στο γραφείο από τα παιδιά μόνων γονιών «μακάρι να είχε έναν σύντροφο, η μοναξιά του γονιού μου, είναι η μεγαλύτερη πληγή μου». Η παραμέληση του εαυτού «για χάρη των παιδιών», γίνεται τελικά θηλιά που τα πνίγει, ενώ αντίθετα η αυτοφροντίδα του μόνου γονιού και η συνέχεια της προσωπικής ζωής του λειτουργεί σα θετικό παράδειγμα και προσφέρει ανακούφιση και φτερά στο παιδί του.

Φρόσω Φωτεινάκη
Συμβουλευτική Ψυχολόγος – Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδικευμένη στη Σεξουαλική Υγεία
Νίκης & Ελευθερίας 21Γ, Νέα Φιλοθέη, Αττική
Τηλέφωνο: 211. 1845. 239
Κινητά: 6981.015.684
Web: http://www.efrosynifotinaki.gr/
Facebook: https://www.facebook.com/Φρόσω Φωτεινάκη Συμβουλευτική Ψυχολόγος MBACP