Θύματα επίθεσης με βιτριόλι μιλούν και ενώνονται για έναν καλύτερο κόσμο (photos)

Η Elisa Xolalpa είχε τρεις κόρες και την δουλειά των ονείρων της όταν ένας πρώην σύντροφός της προσπάθησε να της καταστρέψει τη ζωή ρίχνοντάς της βιτριόλι στο πρόσωπο όταν ήταν 18 χρονών. 20 χρόνια μετά εξακολουθεί να ζητά δικαιοσύνη.

Οι επιζήσαντες επιθέσεων με βιτριόλι όπως η Xolalpa ενώνονται και ζητούν δικαίωση παρά τα υψηλά ποσοστά βίας στο Μεξικό σύμφωνα με τα οποία συχνά οι γυναίκες γίνονται στόχος και η ατιμωρησία καλά κρατεί.

«Νόμιζα ότι ήμουν η μόνη» είπε η 38χρονη, η οποία καλλιεργεί λουλούδια στη νότια πλευρά του Μεξικού, «αλλά δεν είμαι πια. Δεν είμαστε μόνοι».

Νωρίτερα το ίδιο έτος ιδρύθηκε το ίδρυμα Carmen Sánchez, το οποίο παρέχει στήριξη σε θύματα από επιθέσεις με βιτριόλι και ασκεί πίεση για νομικές μεταρρυθμίσεις. Έχουν καταγραφεί 29 τέτοιες επιθέσεις μέχρι στιγμής, πέντε μόνο το 2021, αλλά σύμφωνα με το ίδρυμα ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος.

Τα θύματα θέλουν η κατηγορία να αλλάξει και να μετατραπεί σε απόπειρα γυναικοκτονίας και να τους παρέχεται βοήθεια, ηθική και οικονομική λόγω των αναρίθμητων επεμβάσεων που ακολουθούν και ψυχολογική υποστήριξη. 

«Μαμά, τι είναι το βιτριόλι;», ρώτησε μια μέρα η 9χρονη Daniela τη μαμά της και εκείνη παρέμεινε σιωπηλή. Στη συνέχεια είπε στην κόρη της ότι είναι ένα υγρό που χρησιμοποιούν στο θερμοκήπιο και είναι πολύ επικίνδυνο. Μία άλλη μέρα το παιδί επέστρεψε από το σχολείο κλαμένο. “Κάποια παιδιά μου είπαν ότι είσαι άσχημη και αυτό δεν είναι αλήθεια“.

H Xolalpa είναι ένας πολύ γλυκός άνθρωπος με ήρεμο βλέμμα που απολαμβάνει την καλλιέργεια των λουλουδιών της στα νησιά Chinampas (τεχνητά γεωργικά νησιά που χτίστηκαν σε λίμνες γλυκού νερού στην περιοχή του Xochimilco, στην κοιλάδα του Μεξικού) όπως έκαναν οι πρόγονοί της. Ξέρει πολύ καλά ότι μία μέρα θα πρέπει να εξηγήσεις στις τρεις κόρες της πώς έγινε η επίθεση που της άλλαξε τη ζωή και την έκανε να θέλει να πεθάνει..

Αυτές τις μέρες επικεντρώνεται στο να προετοιμαστεί ψυχολογικά για τη δίκη του δράστη της επίθεσής της, ο οποίος συνελήφθη το Φεβρουάριο. Έχει κάνει τρεις καταγγελίες στις αρχές και δέχεται συνεχείς απειλές. Προς το παρόν αντιμετωπίζει μόνο μία κατηγορία για ενδοοικογενειακή βία αλλά Xolalpa ελπίζει η κατηγορία αυτή να μετατραπεί σε απόπειρα ανθρωποκτονίας και να μείνει μέσα για πολλά χρόνια.

Ο δικηγόρος του δράστη υπήρξε ιδιαίτερα κυνικός καθώς πιστεύει ότι Xolalpa είναι καλά από τη στιγμή που μπόρεσε να προχωρήσει και να κάνει οικογένεια, κάτι που εξόργισε την Xolalpa. “Έκανα σχέση με τον πατέρα των κοριτσιών μου για να νιώσω ότι μπορούσα να ευχαριστήσω κάποιον παρά τα σημάδια. Έκανα λάθος. Είμαι ακόμα σημαδεμένη“.

Το να ρίχνεις σε κάποιον βιτριόλι σημαίνει ότι θέλεις να τον διαλύσεις σωματικά και ψυχολογικά και σε κάθε περίπτωση ένα τέτοιο έγκλημα είναι προμελετημένο σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Η Xolalpa βρισκόταν στη θέση του οδηγού και φορούσε τη ζώνη της όταν δέχτηκε επίθεση με βιτριόλι, το οποίο έκαψε εντελώς τη ζώνη ασφαλείας, τα ρούχα αλλά και το σώμα της και βρέθηκε στο δρόμο γυμνή τρέχοντας και ζητώντας βοήθεια. Μέχρι στιγμής έχει κάνει 40 αισθητικές επεμβάσεις.

H Carmen Sanchez, το όνομα της οποίας δόθηκε στο ίδρυμα που ίδρυσε, έτρωγε πρωινό με τη μητέρα και τις αδερφές της στο σπίτι τους το 2014 όταν ο σύντροφός της μπήκε μέσα με τη βία και της έριξε βιτριόλι στο πρόσωπο. Μπήκε σε ένα αμάξι που τον περίμενε απέξω ενώ το πηγούνι της Sanchez κυριολεκτικά έλιωσε. Το βιτριόλι έπεσε στο στήθος της και το κινητό της διαλύθηκε στο χέρι της. Πέρασαν χρόνια πριν αποφασίσει να στραφεί στον ακτιβισμό. Μία μέρα του 2017 κάλεσε την κολομβιανή Gina Potes, μία επίσης επιζήσασα και εκείνη από επίθεση με βιτριόλι της οποίας το ίδρυμα με το όνομα “Rebuilding Faces“ βοήθα κι άλλες γυναίκες που έχουν επιβιώσει από τέτοιες επιθέσεις. Εκείνη την ώρα η Potes τύχαινε να πηγαίνει στο ραντεβού με το γιατρό της.

“Μου είπε για τον πόνο, για τα βάσανα που πέρασε, για τις επεμβάσεις της, μου τα είπε όλα. Στο τέλος μου είπε να μην ανησυχώ και ότι θα ξαναμιλήσουμε σύντομα“.

Βλέποντας την Potes να κυκλοφορεί άνετα και χωρίς καμία ντροπή παρά το γεμάτο σημάδια πρόσωπο και σώμα της, η Sanchez ταρακουνήθηκε. Κατάλαβε ότι η προσπάθεια να κρύψει αυτό που της συνέβη δεν βοηθούσε έτσι ενώ τόσο καιρό αποζητούσε απεγνωσμένα δικαιοσύνη για την υπόθεσή της και υποβαλλόταν στη μία επέμβαση μετά την άλλη έχοντας φτάσει τα 61 έτη άρχισε να μιλά με άλλους επιζήσαντες και να αναζητά δωρητές, ψυχολόγους και γιατρούς.

“Από την αρχή είχα δύο μόνο επιλογές: να παραιτηθώ τελείως και να πεθάνω ή να κοιτάξω τα σημάδια μου μέσα και έξω και να καταλάβω ότι αυτή ήταν η νέα μου πραγματικότητα“, είπε η Sanchez απευθυνόμενη στους νομοθέτες της χώρας της στα τέλη του Ιουνίου όταν έλαβε βραβείο από το Κογκρέσο του Μεξικού. Θέλησε να καταστήσει σαφές ότι γυναίκες όπως εκείνη αντιμετωπίζουν όχι μόνο τη βία των δραστών, αλλά και την αδιαφορία και την ατιμωρησία του κράτους, την ενοχοποίηση από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τον κοινωνικό και εργασιακό αποκλεισμό και το ρατσισμό.

Ανάμεσα στα θύματα των επιθέσεων με βιτριόλι υπάρχουν και παιδιά και άντρες αλλά το 80% είναι γυναίκες σύμφωνα με το The Acid Survivors Trust International (ASTI).

Συνήθως δέχονται επίθεση από συντρόφους ή πρώην συντρόφους ή άτομα που πληρώνονται από αυτούς από ζήλεια ή για λόγους εκδίκησης σύμφωνα με πληροφορίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

H ASTI καταγράφει περίπου 1500 επιθέσεις με βιτριόλι ετησίως αλλά λέει ότι ο πραγματικός αριθμός θα μπορούσε να είναι υψηλότερος.

Οι επιθέσεις με βιτριόλι δεν περιορίζονται σε κάποια συγκεκριμένη χώρα του κόσμου, σε κάποια θρησκεία η πολιτισμό αλλά σε περιοχές με συντηρητικούς θεσμούς και βαθιές οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες που αφορούν το φύλο, δήλωσε ο Jaf Shah, διευθυντής της οργάνωσης.

“Πολλές επιθέσεις δεν καταγγέλλονται κάνει γιατί αν καταγγελθούν υπάρχει πιθανότητα να εκπέσουν σε διαφορετικό – κατώτερης βαρύτητας – αδίκημα“. 

H Sayuri Herrera, ειδική εισαγγελέας που ασχολείται με ανθρωποκτονίες στην Πόλη του Μεξικού δήλωσε ότι πιο πολλές επιθέσεις με βιτριόλι καταγράφονται στο Μεξικό. Το γραφείο της εξετάζει επί του παρόντος παλαιότερες περιπτώσεις που καταγράφηκαν αρχικά ως σοβαροί τραυματισμοί για να διαπιστωθεί αργότερα εάν μπορούν να επανακαταγραφούν ως απόπειρα ανθρωποκτονίας όπως η περίπτωση της Xolalpa.

2 από τις 32 πολιτείες του Μεξικού έχουν μετατρέψει τις επιθέσεις με βιτριόλι σε γυναίκες ως απόπειρα γυναικοκτονίας. Η βία κατά των γυναικών στο Μεξικό φυσικά εκτείνεται πολύ πιο πέρα από τις επιθέσεις με βιτριόλι… Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους 1.879 γυναίκες δολοφονήθηκαν στο Μεξικό και τουλάχιστον 33.000 τραυματίστηκαν σύμφωνα με στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Αναφέρθηκαν περισσότεροι από 10.000 βιασμοί και σχεδόν 24.000 περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας.

«Μας θεωρούν ιδιοκτησία τους και ενεργούν με το σκεπτικό ότι αν δε γίνεις δική μου δεν θα είσαι κανενός», είπε η Herrera.

Τον Ιούνιο η Xolalpa μαζί με άλλες γυναίκες διαδήλωσαν μπροστά από την εισαγγελία της πρωτεύουσας για να πιέσουν για την επίλυση των υποθέσεών τους. Εν τω μεταξύ όλο και περισσότερο καινούργια περιστατικά έρχονται στο φως…

H Ximena Canseco, συνιδρυτής του ιδρύματος Carmen Sanchez έχει πολλά να θυμάται… Φέρνει συχνά στο μυαλό της την 29η Ιουλίου, όταν έμαθαν για μία επιζήσασα από μία επίθεση πριν από 30 χρόνια, το μήνυμα μιας μητέρας που ζητούσε βοήθεια για την κόρη της, που μόλις της είχε ρίξει βιτριόλι κάποιος που περνούσε με μοτοσικλέτα, μία 30χρονη γυναίκα που είχε μοιραστεί πρόσφατα την ιστορία της και έπειτα πέθανε από κορονοϊό.

“Δεν το δημοσιοποίησε ποτέ. Είχε χάσει τα πάντα και όμως δεχόταν ακόμη απειλές. Μιλούσαμε για πάνω από μία ώρα“.

H Xolalpa επιμένει στο ότι δεν μπορούμε να επιτρέπουμε να εξομαλύνεται η αλήθεια και αυτό είναι ένα μήνυμα που θέλει να διδάξει στις κόρες της.

“Πρέπει να μετατρέψω αυτό τον πόνο σε κάτι άλλο“, είπε. Προς το παρόν αυτό σημαίνει να απαιτούμε δικαιοσύνη και να μην σιωπούμε.

Πηγή: apnews.com