Ο σύντροφός μου είναι σε διάσταση και έχει παιδί. Αν κάνουμε και εμείς παιδί, τί θα κληρονομήσει;

Γειά σας!
Αρχικά, όσον αφορά το τέκνο, το οποίο έχει αποκτήσει ο σύντροφός σας με την εν διαστάσει σύζυγό του, και τα τυχόν δικαιώματα αυτού στην περιουσία του πατέρα του, στο ισχύον κληρονομικό δίκαιο της χώρας μας, ορίζεται ότι τα νόμιμα τέκνα του κληρονομούμενου έχουν κληρονομικό δικαίωμα στην περιουσία του, έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε κατά την ημέρα του θανάτου του, οποτεδήποτε και αν δημιουργήθηκε αυτή και μάλιστα κατ’
ισομοιρίαν.
Αυτό, όπως είναι φυσικό, θα ισχύει και για το τέκνο που θα αποκτήσετε εσείς με το σύντροφό σας. Επομένως, στο πρώτο ερώτημα σας, η απάντηση είναι ότι και τα δύο τέκνα θα έχουν ίσα κληρονομικά δικαιώματα απέναντι σε ολόκληρη την κληρονομιαία περιουσία του πατέρα τους.
Αναφορικά τώρα με τα δικά σας κληρονομικά δικαιώματα έναντι του μελλοντικού σας συζύγου, αυτά διαμορφώνονται σύμφωνα με το άρθρο 1820 ΑΚ. Εφόσον υπάρχουν τέκνα και υπό την αυτονόητη προυπόθεση ότι θα τελέσετε γάμο με τον σύντροφό σας, σε περίπτωση θανάτου του, θα κληθείτε με τους κληρονόμους της πρώτης τάξης (τα τέκνα του) και θα σας αντιστοιχεί το ένα τέταρτο από τη συνολική κληρονομία του συζύγου σας, είτε την απέκτησε κατά τον κοινό σας βίο είτε προγενέστερα. Μπορεί φυσικά με διαθήκη – και υπό ορισμένες προϋποθέσεις – το ποσοστό αυτό να αυξηθεί.
Σχετικά με τα δικαιώματα της εν διαστάσει συζύγου του συντρόφου σας, αυτή έχει μόνο την αξίωση που της προσφέρει το άρθρο 1400 ΑΚ, δηλαδή την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα μέχρι την αμετάκλητη λύση του διαζυγίου. Έχει, συνεπώς, τη δυνατότητα να ζητήσει με αγωγή από τον σύντροφό σας το ποσοστό εκείνο κατά το οποίο θεωρεί ότι συνέβαλε με την προσφορά της στην αύξηση της περιουσίας του, μόνον όμως εκείνης που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της έγγαμης σχέσης τους και μέχρι την αμετάκλητη λύση του γάμου τους. Στην περιουσία που θα αποκτήσει ο σύντροφός σας από τότε και στο εξής, η πρώην σύζυγός του δεν έχει κανένα περιουσιακό δικαίωμα απέναντί της.
Η αγωγή συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου προβλέπεται και ρυθμίζεται στα άρθρα 1400-1401 του Αστικού Κώδικα και ασκείται εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
Α) Λύση ή ακύρωση του γάμου με αμετάκλητη απόφαση ή συμπλήρωση τριετούς διάστασης των συζύγων. Η αξίωση γεννιέται από τη στιγμή που θα δημοσιευθεί η αμετάκλητη δικαστική απόφαση του διαζυγίου ή της ακύρωσης του γάμου ή όταν συμπληρωθεί η τριετής διάσταση. Επίσης, η λύση του γάμου επέρχεται και με το θάνατο του συζύγου, του οποίου η περιουσία παρουσίασε αξιόλογη αύξηση με την συνδρομή του άλλου συζύγου. Σημειωτέον ότι και μετά τη λύση του συμφώνου συμβίωσης, μπορεί να ασκηθεί η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα, όχι όμως και στην περίπτωση που δεν έχει υπογραφεί σύμφωνο (ελεύθερη συμβίωση).
Β) Αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου κατά την διάρκεια του γάμου.
Ως αύξηση νοείται όχι μια συγκεκριμένη κτήση, αλλά οποιαδήποτε οικονομική ωφέλεια, που αφορά το σύνολο της περιουσιακής κατάστασης του συζύγου. Επέρχεται με την απόκτηση κυριότητας ή άλλου εμπράγματου δικαιώματος, νομής ή κατοχής πράγματος ή και απαίτησης. Ουσιαστικά, πρόκειται για την σύγκριση της περιουσιακής κατάστασης του υπόχρεου συζύγου μεταξύ δύο διαφορετικών χρονικών στιγμών: κατά την τέλεση του γάμου (αρχική περιουσία) και κατά τη γέννηση της αξίωσης (τελική περιουσία). Άρα, για να διαπιστωθεί η περιουσιακή αύξηση θα αφαιρεθεί η αρχική από την τελική περιουσία και το υπόλοιπο θα αποτελεί την αύξηση («απόκτημα»). Οι διάφορες περιουσιακές διακυμάνσεις, ενόσω διαρκεί ο γάμος, είναι νομικά αδιάφορες, αφού μόνο τα δύο ανωτέρω χρονικά σημεία παίζουν καίριο ρόλο στον προσδιορισμό της αύξησης.
Όσον αφορά στην αρχική περιουσία, αυτή πρέπει να υπολογίζεται με βάση τις σχετικές ανατιμήσεις ειδών και άλλων τυχόν μεταβολών. Ως προς τον χρόνο όμως υπολογισμού της τελικής περιουσίας, κρίσιμος χρόνος θεωρείται στην περίπτωση που ο γάμος λύθηκε ή ακυρώθηκε με δικαστική απόφαση ο χρόνος που αυτή έγινε αμετάκλητη. Στην περίπτωση της τριετούς διάστασης, κρίσιμος χρόνος είναι ο χρόνος άσκησης της αγωγής περί συμμετοχής στα αποκτήματα. Για την αναγωγή σε χρήμα της περιουσίας (αρχικής-τελικής), για την εξεύρεση δηλαδή της αξίας της σε χρήμα, κρίσιμος είναι ο χρόνος της έγερσης της αγωγής.
Παράλληλα, στην περίπτωση αύξησης των περιουσιών και των δύο συζύγων, εντός του γάμου, είναι δυνατόν, εάν πληρούνται όλοι οι νόμιμοι όροι, να γεννηθούν δύο αμοιβαίες αξιώσεις συμμετοχής σε αποκτήματα, που δεν αποκλείεται να υπόκεινται σε συμψηφισμό. Προέχει να υπολογιστεί η βοήθεια του κάθε συζύγου στην επαύξηση της τελικής περιουσίας του άλλου συζύγου, ενώ αν ο ένας σύζυγος ζημιώσει τον άλλο, αυτό συνυπολογίζεται μόνο για τον προσδιορισμό της τελικής περιουσίας.
Πρέπει να επισημανθεί ότι στην αύξηση της περιουσίας των συζύγων ΔΕΝ υπολογίζεται, κατά ρητή νομοθετική επιταγή, ό,τι απέκτησαν κατά τη διάρκεια του γάμου από δωρεά, κληρονομιά ή κληροδοσία ή από διάθεση των αποκτημάτων από τις αιτίες αυτές. Δεν νοείται ακόμη συμβολή του άλλου συζύγου σε περίπτωση γονικής παροχής, ούτε σε περίπτωση κερδών από τύχη (παίγνια, στοιχήματα, λαχεία). Εξάλλου, αυτονόητο θεωρείται ότι εάν υπάρχει μείωση της περιουσίας, δεν έχουμε γέννηση της αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα.
Γ) Συμβολή στην αύξηση. Ο δικαιούχος στα αποκτήματα σύζυγος, εφόσον συνέβαλε με οποιοδήποτε τρόπο στην αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου, μπορεί να απαιτήσει την απόδοση του μέρους της αύξησης, το οποίο προέρχεται από τη δική του συμβολή. Μάλιστα, ακόμα και αν το περιουσιακό αντικείμενο, στην απόκτηση του οποίου συνέβαλε και ο άλλος σύζυγος, έχει εκποιηθεί και στη θέση του υπάρχει κάποιο άλλο, ο δικαιούχος μπορεί να αξιώσει το υποκατάστατο αυτό (του αρχικού αποκτήματος). Τεκμαίρεται δε ότι η συμβολή αυτή ανέρχεται στο ένα τρίτο της αύξησης, εκτός αν αποδειχθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη ή καμία συμβολή.
Το νόμιμο τεκμήριο αυτό είναι μαχητό, δηλαδή μπορεί να ανατραπεί, εφόσον ο υπόχρεος σύζυγος αντιτάξει ενώπιον του δικαστή ότι ο άλλος σύζυγος δεν συνέβαλε καθόλου ή πάντως συνέβαλε λιγότερο, στην επαύξηση της περιουσίας του, από όσο αυτός ισχυρίζεται.
Το είδος της συμβολής μπορεί να αναφέρεται σε οποιαδήποτε υλική παροχή, αρκεί να μην εμπίπτει στις υποχρεώσεις συνεισφοράς στις οικογενειακές ανάγκες. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις συμβολής είναι ιδίως: η παροχή κεφαλαίων οποιασδήποτε μορφής, η παροχή εργασίας/υπηρεσιών από τον έναν σύζυγό στον άλλο στα πλαίσια του επαγγέλματος του δεύτερου, καθώς και η παροχή υπηρεσιών, αποτιμητών σε χρήμα, για την επιμέλεια και την ανατροφή των τέκνων όπως επίσης και την καθημερινή φροντίδα του σπιτιού, στο μέτρο που, όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτή δεν εντάσσεται στην υποχρέωση συμβολής στις οικογενειακές ανάγκες. Η συμβολή που λαμβάνεται υπόψη είναι η εκούσια («ένεκα ελευθεριότητας»), αυτή που δεν αποτελούσε υποχρέωση προσφοράς μεταξύ των συζύγων.
Δ) Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της συμβολής και της αύξησης της περιουσίας του άλλου συζύγου. Απαραίτητη προϋπόθεση για την γέννηση της αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα είναι η συμβολή του ενός συζύγου να οδήγησε, να επέφερε το αποτέλεσμα της περιουσιακής αύξησης του άλλου συζύγου. Η συμβολή ως αιτία να προκάλεσε την αύξηση.
Ε) Μη επιλογή του συστήματος κοινοκτημοσύνης. Πρόκειται για την μοναδική αρνητική προϋπόθεση που θέτει ο νόμος για τη γέννηση της αξίωσης. Οι σύζυγοι, εάν έχουν επιλέξει με σύμβαση, πριν ή κατά τη διάρκεια του γάμου, να ρυθμίσουν την περιουσιακή τους κατάσταση, συνεπεία του γάμου, τότε δεν μπορεί να ασκηθεί η αξίωση του άρθρου 1400 ΑΚ. Τότε μόνο η αξίωση αυτή μπορεί να γεννηθεί και συνεπώς να ασκηθεί, εφόσον υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία που οι σύζυγοι δεν ενέταξαν στην κοινή τους περιουσία μετά το γάμο.
Τέλος, η ερώτηση που αφορά στα δάνεια του συντρόφου σας και το αν αυτά είναι κληρονομητέα, η απάντηση είναι καταφατική, καθώς τα χρέη ανήκουν στο παθητικό της κληρονομίας, και έτσι σε περίπτωση θανάτου, για τα δάνεια αυτά υπόχρεοι θα είναι οι κληρονόμοι του αποβιώσαντος, κατά το ποσοστό της κληρονομίας τους.