Ο πρώην σύζυγος λέει ψέματα ακόμα και για το που μένει με το παιδί. Επιτρέπεται κάτι τέτοιο;

Ο άντρας μου αποφάσισε ότι θέλει να χωρίσουμε όταν το παιδί μας ήταν 9 μηνών και έφυγε από το σπίτι. Δεν ήθελε να κάνουμε καμία προσπάθεια επανασύνδεσης. Έχουμε κάνει ιδιωτικό συμφωνητικό και έχω εγώ την κηδεμονία του παιδιού. Το πρόβλημα μου είναι ότι κατ’ επανάληψη μου λέει ψέματα ή μου αποκρύβει πληροφορίες.

Το πρώτο σοβαρό ψέμα ήταν ότι είχε βρει δικό του σπίτι και πήγαινε εκεί με το παιδί. Όταν τον ρωτούσα που είναι μου έλεγε ψέματα για την περιοχή και το παραδέχτηκε μετά από μήνες. Τώρα μου είπε ότι έχει σχέση εδώ και 4 μήνες και με την γυναίκα αυτή φέρνει το παιδί μας συχνά σε επαφή ή βρίσκεται εκεί σχεδόν πάντα όταν παίρνει το παιδί τα Σαββατοκύριακα. Επιτρέπεται να μου αποκρύβει τέτοιες πληροφορίες; Δεν έχω δικαίωμα να ξέρω που και με ποιον βρίσκεται το μωρό μου όταν το παίρνει ο πατέρας του;

Και αν έχω δικαίωμα πως θα τον κάνω να μου λέει την αλήθεια και να μην μου αποκρύβει πληροφορίες; Ευχαριστώ

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Πέγκυ Καραγιάννη

Αν και στο διατυπωθέν ερώτημα δεν αναφέρεται αν η γονική μέριμνα ασκείται από τους δύο γονείς (εικάζεται ότι η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου έχει ανατεθεί στην μητέρα) και κυρίως η σημερινή ηλικία του τέκνου, γενικά επ’ αυτού σας εκθέτω τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1511 παρ. 1 – 2 α` ΑΚ, 5 του 7ου Πρωτοκόλλου, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του ανθρώπου και 3 του ν. 2101/1992 για την κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού, η οποία έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, κάθε απόφαση των γονέων, αλλά και του δικαστηρίου, σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, πρέπει να λαμβάνει πρωτίστως υπόψη του το συμφέρον του παιδιού, το οποίο συνίσταται στη δημιουργία ομαλής οικογενειακής ζωής και σταθερού οικογενειακού περιβάλλοντος, που να προάγει την ομαλή σωματική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του, καθώς και την προστασία των δικαιωμάτων του που έχουν περιουσιακό αντικείμενο. Το συμφέρον του τέκνου αποτελεί αόριστη νομική έννοια με αξιολογικό περιεχόμενο, που αντλεί ο δικαστής από την κοινωνική πείρα, με αντικειμενικά κριτήρια.

Η επιμέλεια λοιπόν του προσώπου του ανηλίκου αποτελεί το πρωτεύον καθήκον των γονέων. Το άρθρο 1518 ΑΚ αναφέρει ενδεικτικά ποια είναι τα επιμέρους καθήκοντα που απορρέουν από το καθήκον επιμέλειας. Με βάση τις αρχές του ΑΚ στην περίπτωση αυτή εμπίπτουν όλες οι πράξεις ή παραλείψεις που αφορούν την ανατροφή του τέκνου, η υπέρβαση του επιτρεπτού μέτρου και των ορίων του κατά την άσκηση του δικαιώματος σωφρονισμού, η ελλιπής αλλά και η ασφυκτική επίβλεψη του τέκνου, η παραμέληση της μόρφωσής και εκπαίδευσής του. Όσον αφορά τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής, όταν η επιλογή ενός τόπου δυσχεραίνει την επικοινωνία του άλλου γονέα ή απομονώνει το παιδί εντάσσεται στις περιπτώσεις καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος γονικής μέριμνας. Ειδικότερα, καταχρηστική άσκηση του λειτουργήματος των γονέων, συνιστά η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του τέκνου κατά τρόπο αντίθετο ή μη εναρμονιζόμενο στο σκοπό του, με αποτέλεσμα να διακυβεύονται τα προσωπικά συμφέροντα του τέκνου. Η καταχρηστική άσκηση του λειτουργήματος της γονικής μέριμνας από το γονέα, είναι δυνατόν να εκδηλωθεί με θετική ενέργεια, δηλαδή με πράξη ή με παράλειψη ασκήσεως των καθηκόντων του, η κρίση, όμως, για το αν συντρέχει κατάχρηση του δικαιώματος της γονικής μέριμνας, θα πρέπει να στηριχθεί όχι σε μεμονωμένες πράξεις ή παραλείψεις του υπόχρεου-δικαιούχου, αλλά σε μια εκτίμηση της συνολικής συμπεριφοράς του έναντι του τέκνου, εκτός εάν μια μεμονωμένη πράξη ή παράλειψη είναι τόσο βαριά, ώστε να αρκεί για να στηρίζει γενική (αρνητική) κρίση.

Στο άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικα προβλέπονται για τις περιπτώσεις κακής ασκήσεως ή αδυναμίας των γονέων να ανταποκριθούν στο καθήκον επιμελείας των τέκνων, τα εξής: «Αν ο πατέρας ή η μητέρα παραβαίνουν τα καθήκοντα που τους επιβάλλει το λειτούργημα τους για την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου … ή αν ασκούν το λειτούργημα αυτό καταχρηστικά ή δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν σ` αυτό, το δικαστήριο μπορεί, εφόσον το ζητήσουν ο άλλος γονέας, οι πλησιέστεροι συγγενείς του τέκνου, ο εισαγγελέας ή και αυτεπαγγέλτως, να διατάξει οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο. Το δικαστήριο μπορεί, ιδίως, να αφαιρέσει από τον ένα γονέα την άσκηση της γονικής μέριμνας ολικά ή μερικά και να την αναθέσει αποκλειστικά στον άλλο ή, αν συντρέχουν και στο πρόσωπο αυτού οι προϋποθέσεις της προηγουμένης παραγράφου, να αναθέσει την πραγματική φροντίδα του τέκνου ή ακόμη και την επιμέλεια του, ολικά ή μερικά, σε τρίτο ή και να διορίσει επίτροπο. Σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου και επίκειται άμεσος κίνδυνος για τη σωματική ή την ψυχική υγεία του τέκνου, ο εισαγγελέας μπορεί να διατάσσει κάθε πρόσφορο μέτρο για την προστασία του, (τέκνου) μέχρι την έκδοση της αποφάσεως του δικαστηρίου, στο οποίο πρέπει να απευθύνεται εντός τριάντα ημερών».
Στην προκειμένη περίπτωση η μη αναφορά του τόπου κατοικίας του πατέρα θα πρέπει να προβληματίσει μόνο σε περίπτωση που είναι ακατάλληλος για την διαβίωση του τέκνου σας (π.χ ακαταλληλότητα οικήματος, συναναστροφή με υπόδικους κλπ). Περαιτέρω η παρουσία της συντρόφου του πατέρα, όταν αυτός ασκεί το δικαίωμα της επικοινωνίας, θα πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά λόγω του ψυχισμού του ανήλικου τέκνου. Η παρεμπόδιση της επαφής με την νέα σύντροφο ή απαγόρευσή της θα πρέπει να στηριχθεί σε γνωμάτευση από παιδοψυχολόγο ή στην ύπαρξη σοβαρών στοιχείων που στοιχειοθετούν συμπεριφορές που εκθέτουν σε κίνδυνο το ανήλικο τέκνο (π.χ λεκτική βία, κακοποίηση, ανήθικη και εγκληματική διαγωγή της συντρόφου, παραμέληση του ανηλίκου λόγω παρουσίας του συντρόφου, η καλλιέργεια στο παιδί αρνητικών αισθημάτων απέναντι στον άλλο γονέα του). Εξάλλου η ηλικία του παιδιού και η στάση των γονέων παίζει σημαντικό ρόλο στο πως αυτό θα αντιμετωπίσει τη νέα σχέση του γονιού. Το παν είναι για δεχθεί όσο γίνεται πιο ομαλά το τέκνο την νέα σχέση του πατέρα ή της μητέρας να προϋπάρχει μια καλή σχέση μεταξύ των γονέων και του παιδιού, παρά τον χωρισμό, ώστε το παιδί να γνωρίζει ότι κανένα τρίτο πρόσωπο δεν θα υποκαταστήσει τους γονείς του.

Θα σας συνιστούσα λοιπόν, αρχικά να ζητήσετε από τον πρώην σύζυγό σας να σας γνωστοποιήσει τον ακριβή τόπο κατοικίας του και να σας επιτρέψει μία επίσκεψη εντός του χώρου αυτού. Επιπλέον επιβάλλεται κατ εμέ, πριν προβείτε σε οποιαδήποτε δικαστική ή εξώδικη ενέργεια, να ελέγξετε προσεκτικά τις όποιες μαρτυρίες έχετε για την νέα σχέση του πρώην συζύγου σας από το παιδί ή από τρίτα πρόσωπα και εφόσον έχετε δείγματα άρνησης από το παιδί του να έρθει σε επαφή με τον πατέρα είτε εξαιτίας του χώρου διαμονής είτε εξαιτίας της παρουσίας της συντρόφου ή άλλων προσώπων, να συμβουλευτείτε έναν δικηγόρο καθώς και ένα παιδοψυχολόγο, που θα σας υποδείξουν για το αν πρέπει η επικοινωνία αυτή να περιοριστεί ή να αποκλειστεί.

Πέγκυ Καραγιάννη
Δικηγόρος
Δικηγορικό γραφείο Κυριάκου Δ. Σταυρινού και Πέγκυς Π. Καραγιάννη
Θεσσαλονίκης 7, Σέρρες
Τηλ: 2321056003 -6932637719
Νέα Ζίχνη, Σέρρες
Τηλ: 2324022348 – 6973231821
E-mail: kyrstavr@hotmail.com & pkaraglaw@hotmail.com
Facebook: facebook.com/Law-Office-Kyriakos-Stavrinos-Peggy-Karagianni

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!