Ο πρώην σύντροφός μου θέλει τη συνεπιμέλεια του παιδιού μας χωρίς να έχουμε παντρευτεί. Μπορεί να τη διεκδικήσει;

Είμαι άγαμη μητέρα ενός κοριτσιού 18 μηνών και ο πρώην σύντροφός μου απείλησε να διεκδικήσει να μου παίρνει κάποιες ημέρες της εβδομάδας το παιδί όταν κλείσει τα δύο έτη. Προς το παρόν έχει συναφθεί συμφωνητικό διαμεσολάβησης με το οποίο βλέπει το παιδί συγκεκριμένες ημέρες και ώρες. Μπορεί να διεκδικήσει συνεπιμέλεια όταν δεν έχει συναφθεί γάμος; Επίσης είναι θετός πατέρας του παιδιού καθώς είχε μεσολαβήσει δότης μέσω κλινικής. Αναμένω τις απαντήσεις σας.

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Πέγκυ Καραγιάννη

Σύμφωνα με το άρθρο 30 Ν. 4800/21-5-2021, με τον οποίο καθιερώνεται στο οικογενειακό δίκαιο ο θεσμός της συνεπιμέλειας, η ισχύς των νέων ρυθμίσεων περί άσκησης της επιμέλειας από κοινού και από τους δύο γονείς, άρχεται στις 16-9-2021. Στο μεταβατικό άρθρο 18 του ίδιου νόμου προβλέπεται ότι, οι νέες ρυθμίσεις εφαρμόζονται και στις εκκρεμείς υποθέσεις επί των οποίων δεν έχει εκδοθεί, μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν. 4800/21-5-2021, αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Συμφωνίες των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, ή την επικοινωνία με το τέκνο που έχουν καταρτιστεί μέχρι την έναρξη ισχύος των νέων διατάξεων ισχύουν, εκτός αν το δικαστήριο προβεί σε διαφορετική ρύθμιση, ύστερα από αίτηση ενός εκ των γονέων, η οποία υποβάλλεται εντός προθεσμίας δύο ετών από την έναρξη ισχύος του Ν.4800/21-5-2021.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η τροποποίηση του άρθρου 1515 ΑΚ, το οποίο αφορά την γονική μέριμνα των τέκνων που γεννήθηκαν εκτός γάμου. Θα πρέπει να διακρίνουμε δύο κατηγορίες, ήτοι α) τα τέκνα που γεννήθηκαν και παραμένουν χωρίς γάμο των γονέων, η επιμέλεια των οποίων ανήκει στη μητέρα τους και β) τέκνα που γεννήθηκαν μεν εκτός γάμου, αλλά έχει μεσολαβήσει δικαστική ή εκούσια αναγνώρισή τους από τον πατέρα. Όσον αφορά την δεύτερη κατηγορία, ορίζεται για πρώτη φορά ότι με την αναγνώριση αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, την οποία ασκεί από κοινού με την μητέρα. Αυτό αποτελεί καινοτομία καθώς μέχρι πρότινος η επιμέλεια των τέκνων γεννημένων εκτός γάμου άνηκε στην μητέρα και ο πατέρας μπορούσε δευτερευόντως να την διεκδικήσει σε περίπτωση που η ίδια αδυνατούσε για πραγματικούς ή νομικούς λόγος να την ασκήσει ή υπήρχε συμφωνία των γονέων. Στην δική σας περίπτωση παρόλο που δεν έχει συναφθεί γάμος ο πρώην σύντροφός σας είναι θετός πατέρας του παιδιού, δηλ. έχει προηγηθεί η προβλεπόμενη δικαστική διαδικασία.

Όσον αφορά την επικοινωνία σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1520 ΑΚ ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται τόσο η φυσική παρουσία και επαφή του με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε τακτή χρονική βάση. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου, εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου. Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίον δεν διαμένει το τέκνο, κριθεί ακατάλληλος να ασκεί το δικαίωμα επικοινωνίας. Τα σχετικά με την επικοινωνία ζητήματα καθορίζονται ειδικότερα είτε με έγγραφη συμφωνία των γονέων είτε από το δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται και η παρ. 4 του άρθρου 1511. Όταν συντρέχει περίπτωση κακής ή καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας, ο άλλος γονέας ή κάθε ένας από τους γονείς, αν πρόκειται για επικοινωνία με τρίτο, μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη μεταρρύθμιση της επικοινωνίας.

Mε βάση τα πραγματικά γεγονότα που μας παραθέτετε ο θετός πατέρας του παιδιού σας μπορεί να ζητήσει την συνεπιμέλεια του τέκνου σας παρόλο που δεν έχει συναφθεί γάμος, καθώς έχει προηγηθεί δικαστική αναγνώριση του τέκνου από αυτόν και οι διατάξεις που αφορούν την συνεπιμέλεια καλύπτουν και την περίπτωση αυτή. Σε κάθε περίπτωση θα εξακολουθήσει να ισχύει το πρακτικό διαμεσολάβησης για την ρύθμιση επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο σας για όσο διάστημα αυτό ορίζει, εκτός αν υπάρχει επιτακτική ανάγκη για προσφυγή στην σύνταξη νέου ή προσφυγής στο δικαστήριο λόγω μεταβολής στον τρόπο άσκησης αυτής.

Πέγκυ Καραγιάννη
Δικηγόρος
Δικηγορικό γραφείο Κυριάκου Δ. Σταυρινού και Πέγκυς Π. Καραγιάννη
Θεσσαλονίκης 7, Σέρρες
Τηλ: 2321056003 -6932637719
Νέα Ζίχνη, Σέρρες
Τηλ: 2324022348 – 6973231821
E-mail: kyrstavr@hotmail.com & pkaraglaw@hotmail.com
Facebook: facebook.com/Law-Office-Kyriakos-Stavrinos-Peggy-Karagianni

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!