Να αφήσω το παιδί μου να έχει TikTok; Και αν ναι από ποιά ηλικία και τί μπορεί να συμβεί; | Η ψυχολόγος Μαρίνα Μόσχα απαντά

Κάθε λίγο ξεπηδά και μία καινούργια εφαρμογή στα social media. Τον τελευταίο καιρό, το TiKTok κάνει θραύση στις μικρές ηλικίες. Αρκετοί γονείς αναρωτιούνται καθώς από τη μία ανησυχούν, από την άλλη το βρίσκουν και χαριτωμένο πολλές φορές, καμαρώνοντας τα βλαστάρια τους. Επίσης, σε αρκετές χώρες έχει αρχίσει και απαγορεύεται η χρήση του από ανηλίκους…

Τι είναι το TikTok;
Άλλη μία εφαρμογή που στηρίζεται στη δημιουργία μικρών βίντεο από τους χρήστες του, με χορό, τραγούδι ή μίμηση κάποιων ταινιών.

Που είναι και το πρόβλημα/δίλημμα;
Και που είναι το πρόβλημα θα αναρωτηθείτε, καθώς ακούγεται χαριτωμένο, τουλάχιστον στη περιγραφή του και γουστόζικο. Πράγματι, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο θέμα. Για να το θέσω πιο σωστά, υπάρχει το ίδιο θέμα που υπάρχει γενικότερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για να λειτουργήσει, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένας λογαριασμός, όπου ο καθένας μπορεί να ανεβάσει τα βιντεάκια του. Άρα όπως και σε όλα τα άλλα, χρειάζεται οι γονείς να ελέγχουν διακριτικά που μπαίνουν τα παιδιά τους και τι κάνουν.
Μην ξεχνάμε πως όταν πρόκειται για ανήλικους, χρειάζεται να υπάρχει η επίβλεψη των γονιών, καθώς εύκολα μπορεί το παιδί να εξαπατηθεί. Για παράδειγμα, ακόμα και στο TikTok μπορεί να υπάρξουν διάφοροι επιτήδειοι που ανεβάζουν βιντεάκια με άσεμνο περιεχόμενο ή χορεύουν προκλητικά, βρίζουν ή φέρονται με τρόπους που δεν αρμόζουν στην ηλικία των παιδιών σας.

Είναι ασφαλές για τα παιδιά;
Είναι αλήθεια πως στα στοιχεία σύνδεσης, η ηλικία είναι παράγοντας που δεν αφήνει πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενο της εφαρμογής. Μπορείτε να ελέγχετε το λογαριασμό του παιδιού σας μέσα από εφαρμογές που επιτρέπουν κάτι τέτοιο και να βάλετε όρια στο τι και πόσο θα βλέπει, κλπ.

Από ποια ηλικία μπορεί να έχει TikTok;
Κάποιες εφαρμογές βάζουν από μόνες τους όριο στην ηλικία του χρήστη και ζητούν γονική συγκατάθεση, αν και εύκολα μπορεί και αυτό να ξεπεραστεί. Οι περισσότερες πάντως αναφέρονται στην εφηβική περίοδο.

Και αν τα προσέξουμε όλα αυτά ως γονείς, υπάρχει πρόβλημα με το να έχει το παιδί μου TikTok;
Αν νιώθετε πως το παιδί σας είναι ευάλωτο στον εθισμό μέσα από το διαδίκτυο ή στις εφαρμογές των social media αναζητώντας όλο και περισσότερους ακόλουθους, ακούτε πως θέλει να γίνει influencer ή γενικότερα «παρασύρεται» σχετικά εύκολα, τότε μάλλον δεν είναι και η καλύτερη ιδέα. Εύκολα μπορεί ένα παιδί να μπερδέψει τον πραγματικό κόσμο με αυτόν που συναντά στο διαδίκτυο, χάνοντας την επαφή με την πραγματικότητα. Αυτό είναι το ένα θέμα. Ένα άλλο είναι πως το παιδί σας εύκολα μπορεί να γίνει στόχος επιτήδειων και γι αυτό χρειάζεται να ελέγχεται και τι ανεβάζουν και τι παρακολουθούν. Όπως άλλωστε «πρέπει» να συμβαίνει όταν το παιδί σας σερφάρει γενικότερα…

Άλλος ένας τρόπος είναι να έχετε φροντίσει ήδη να μιλήσετε με το παιδί σας – και δεν εννοώ μία φορά, αλλά ούτε και να το …πρήζετε – για τους κινδύνους του διαδικτύου, ώστε να είναι πιο προσεκτικό. Να είναι ενήμερο για την ιδιωτικότητα και τις καταγγελίες που έχουν γίνει κατά καιρούς στη συγκεκριμένη εφαρμογή αλλά και σε άλλες γύρω από την ιδιωτικότητα των παιδιών. Επίσης, χρειάζεται να μιλήσετε με το παιδί σας για τις διάφορες «προκλήσεις» (challenges) που βάζουν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή των παιδιών. Μιλήστε για τέτοιου είδους φαινόμενα, ρωτήστε τα πως αισθάνονται και προπαντός ακούστε τι έχουν να πουν χωρίς να τα κρίνετε. Μην ωραιοποιείτε καταστάσεις καθώς αν το περάσετε με χιούμορ χωρίς την απαραίτητη σημασία μπορεί αν σταθεί μοιραίο…

Γενικότερα το διαδίκτυο μπορεί να προσφέρει πολλά θετικά στη ζωή μας, από γνώση, διασκέδαση, γνωριμίες, κλπ. Πάντα όμως, όπως και το κάθε τι, έχει και την «κακή του πλευρά». Αν το παιδί σας δεν είναι ενήμερο ή αν δεν έχετε καταφέρει να χτίσετε μία καλή σχέση μαζί του ώστε να σας εμπιστευτεί σε περίπτωση που κάτι ύποπτο πέσει στην αντίληψή του, ενδεχομένως να υπάρξει πρόβλημα. Το διαδικτυακό εικονικό περιβάλλον εύκολα μπορεί να «ρουφήξει» το παιδί αν εκείνο δεν γνωρίζει τους κινδύνους του, αν το ίδιο το παιδί είναι επιρρεπές σε κινδύνους ή αν δεν έχετε καλή σχέση μαζί του ώστε να μπορεί να επικοινωνήσει αν κάτι νιώσει πως «δεν πάει καλά».

Από την άλλη, δεν μπορείτε να κρατήσετε το παιδί έξω από αυτόν τον ψηφιακό κόσμο, καθώς είτε μας αρέσει, είτε όχι, είναι ο κόσμος του σήμερα! Όλα μπορούν να γίνουν με μέτρο, που σημαίνει οριοθέτηση, ενημέρωση και σωστή πληροφόρηση, γονικό έλεγχο αλλά και καλή – όχι φιλική – σχέση με το παιδί σας.