Στρατιωτική θητεία παιδιών μονογονεϊκής οικογένειας και απολαβές

Σύμφωνα με την ειδικότερη πρόβλεψη του άρθρου 7 του ακόμη ισχύοντος ν. 3421/2005 περί στρατολογίας, σχετικά με τα τέκνα θανόντος γονέα ή άγαμης μητέρας ισχύει η διευκόλυνση της μειωμένης εννεάμηνης στρατιωτικής θητείας (μειωμένη στρατεύσιμη στρατιωτική υποχρέωση). Δικαιούχος αυτής είναι, όπως προαναφέρθηκε, μεταξύ άλλων και ο μόνος ή μεγαλύτερος γιός θανόντος γονέα ή άγαμης μητέρας. Αν ο περιγραφόμενος ως δικαιούχος είναι ανίκανος για κάθε εργασία, το δικαίωμα της μεταφοράς στους υποχρεωμένους μειωμένης εννεάμηνης θητείας μεταβιβάζεται στον αμέσως επόμενο ικανό για εργασία αδελφό.  Δεν είναι δυνατή η μεταβίβαση του δικαιώματος μεταφοράς στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης, στις περιπτώσεις που οι δικαιούχοι έχουν ασκήσει το δικαίωμα αυτό και έχουν ήδη εκπληρώσει μειωμένη στρατεύσιμη στρατιωτική υποχρέωση.

Σύμφωνα με το άρθρο 8 του ίδιου νόμου (ν. 3421/2005), στο οποίο διευκρινίζεται ο όρος «τέκνο άγαμης μητέρας», ορίζονται ως τέκνα άγαμης μητέρας όσα γεννήθηκαν από μητέρα που δεν έχει συνάψει γάμο και εξακολουθεί να είναι άγαμη. Ομοίως, ως τέκνα άγαμης μητέρας θεωρούνται και όσα γεννήθηκαν εκτός γάμου από διαζευγμένη μητέρα, η οποία συνεχίζει να διατελεί σε διάζευξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 13 του εν λόγω νόμου όσον αφορά αυτή τη φορά όχι το τέκνο μονογονέων αλλά τον πατέρα-μονογονέα ισχύει η ακόλουθη διευκόλυνση ως προς τα χρονικά όρια της επιβεβλημένης στρατιωτικής θητείας του. Αυτός μπορεί να αιτηθεί πλήρη απαλλαγή του από την υποχρέωση εκπλήρωσης στρατιωτικής θητείας, αν είναι χήρος πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου, εφόσον το επιθυμεί.

Επιστρέφοντας όμως στα δικαιούμενα τη χρονικά μειωμένη προς εκπλήρωση στρατιωτική θητεία, τέκνα μονογονεϊκών οικογενειών, πρακτικά χρήσιμο και εν τέλει ιδιαζόντως σημαντικό είναι πως η πραγματική απόλυση των δικαιούμενων την εννεάμηνη στρατιωτική θητεία γίνεται τελικώς στους οκτώ και όχι στους εννέα μήνες, με βάση τα όσα προβλέπουν οι πλέον πρόσφατες σχετικές με την απόλυση από το στρατό ξηράς και το πολεμικό ναυτικό και την αεροπορία, υπουργικές αποφάσεις.

Σύμφωνα με την απόφαση Φ.421.4/2/204367/Σ.969/19-6-2009/Αποφ.ΥΕΘΑ/2009 περί «Οριστικής απόλυσης από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων των Δοκίμων Εφέδρων Αξιωματικών και των Οπλιτών του Στρατού Ξηράς.» (ΦΕΚ τ. Β, 1224/22-06-2009)  και για την ακρίβεια με βάση το άρθρο 1 αυτής το οποίο αφορά στον καθορισμό του προς οριστική απόλυση χρόνου υπηρεσίας των οπλιτών του Στρατού Ξηράς ισχύουν τα εξής: 1. Οι οπλίτες και οι πρότακτοι οπλίτες του Στρατού Ξηράς απολύονται οριστικά από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων μετά τη συμπλήρωση του παρακάτω χρόνου πραγματικής στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης: α. Οι υπόχρεοι πλήρους στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης: 1) Έντεκα (11) μηνών, όσοι κατατάχθηκαν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Ιανουαρίου 2009 μέχρι 30 Απριλίου 2009. (2) Δέκα (10) μηνών, όσοι κατατάχθηκαν ή θα καταταχθούν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Μαΐου 2009 μέχρι 31 Ιουλίου 2009. (3) Εννέα (9) μηνών, όσοι θα καταταγούν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Αυγούστου 2009 και μεταγενέστερα. β. Οι υπόχρεοι μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης εννεάμηνης διάρκειας, απολύονται οριστικά μετά τη συμπλήρωση χρόνου πραγματικής στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης οκτώ (8) μηνών, εφόσον κατατάχθηκαν από 1 Ιανουαρίου 2009 ή θα καταταχθούν μεταγενέστερα.

Σύμφωνα με την απόφαση Φ.421.4/2/204367/Σ.969/19-6-2009/Αποφ. ΥΕΘΑ/2009 με τίτλο «Οριστική απόλυση από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων των οπλιτών σε μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας» και για την ακρίβεια με βάση το άρθρο 1 αυτής ισχύουν τα κάτωθι για το χρόνο οριστικής απόλυσης χρόνου υπηρεσίας των οπλιτών αυτών:
1. Οι οπλίτες και οι πρότακτοι οπλίτες του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας, εφόσον εκπληρώσουν μετά το πέρας της εκπαίδευσης τους, την υπόλοιπη στρατεύσιμη στρατιωτική τους υποχρέωση, εξ’ ολοκλήρου (αποκλειομένων των αποσπάσεων) σε Μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας, που εδρεύουν ή αναπτύσσονται για επιχειρησιακούς λόγους στις περιοχές μόνο της Θράκης, νήσων Ανατολικού Αιγαίου και Δωδεκανήσου, απολύονται οριστικά από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων, μετά τη συμπλήρωση του παρακάτω χρόνου πραγματικής στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης:
α. Οι υπόχρεοι πλήρους στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης: (1) Έντεκα (11) μηνών, όσοι έχουν καταταγεί ή θα καταταγούν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Νοεμβρίου 2009 έως 31 Ιανουαρίου 2010. (2) Δέκα (10) μηνών, όσοι θα καταταγούν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Φεβρουαρίου 2010 έως 30 Απριλίου 2010. (3) Εννέα (9) μηνών, όσοι θα καταταγούν στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από 1 Μαΐου 2010 και μεταγενέστερα.
β. Οι υπόχρεοι μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης εννεάμηνης διάρκειας, απολύονται οριστικά μετά τη συμπλήρωση χρόνου πραγματικής στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης οκτώ (8) μηνών, εφόσον έχουν καταταγεί από 1 Νοεμβρίου 2009 ή θα καταταγούν μεταγενέστερα.

Ως προς το επίδομα στράτευσης των πρώην εργαζομένων στρατιωτών δεν υπάρχει κάποια ειδική πρόβλεψη για τα τέκνα μονογονεϊκών οικογενειών. Ισχύουν μόνο τα γενικότερα σχετικά με το επίδομα στράτευσης του ΟΑΕΔ, το οποίο καταβάλλεται σε όσους υπηρέτησαν παρατεταμένη θητεία, ή κλήθηκαν για μετεκπαίδευση στις ένοπλες δυνάμεις. Δικαίωμα λήψης του επιδόματος έχουν όσοι έχουν πραγματοποιήσει 150 ημερομίσθια κατά τον προηγούμενο της κατάταξης χρόνο ή 150 ημέρες εργασίας (ημερομίσθια) το προηγούμενο της κατάταξης 15μηνο χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια των 3 τελευταίων μηνών. Οι δικαιούχοι έχουν προθεσμία για την είσπραξη, τρεις μήνες από την απόλυσή τους απ’ το στρατό.

Και για αυτό το επίδομα πάντως η φετινή χρονιά θα είναι και η τελευταία που καταβάλλεται, αφού ισχύουν πλέον τα εξής: Σύμφωνα με την υποπαράγραφο ΙΑ.3: του Ν. 4254 (ΦΕΚ Α΄85/07/04/2014), καταργείται από 1.7.2014 η προβλεπόμενη από τη διάταξη της παραγράφου 2 ειδική εισφορά 1% για την επιδότηση των στρατευμένων μισθωτών, όπως αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του ν. 2336/1995 (Α`189). Ορίζεται επίσης ότι με”… την κατάργηση των ανωτέρω εισφορών καταργούνται οι αντίστοιχες παροχές που καλύπτονταν από τους σχετικούς πόρους. Για το έτος 2014 θα καταβληθεί το ήμισυ του προβλεπόμενου, με τις διατάξεις του ν.δ. 3868 / 1958 (Α` 178), ποσού οικογενειακών επιδομάτων”.

Σχετικά τέλος με το μηνιαίο μισθό των οπλιτών και των δόκιμων έφεδρων αξιωματικών (ΔΕΑ) πράγματι αυτός έχει καθαρά συμβολικό, εθιμικό  και επιβοηθητικό χαρακτήρα και επαρκεί μόνο για την κάλυψη στοιχειωδών μηνιαίων αναγκών και προσωπικών  εξόδων των στρατιωτών, όπως αυτά που απαιτούνται για την αγορά τροφίμων ή για το μίσθωμα της μισθωμένης κατοικίας, αν οι οπλίτες υπηρετούν μακριά από τη μόνιμη κατοικία τους. Η ειδική μηνιαία παροχή προς τους οπλίτες, όπως αποκαλείται από τη ρυθμίζουσα αυτήν υπουργική απόφαση  ΥΑ 2/44840/0022 ΦΕΚ 91 2003 με τίτλο «μηνιαίες παροχές οπλιτών», κυμαίνεται ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση ως  εξής:

Παροχές προς τους οπλίτες

Το συμβολικό ποσό που χορηγείται επομένως in concreto στα ορφανά από τον ένα γονέα τέκνα – οπλίτες ή στα τέκνα άγαμης μητέρας είναι λοιπόν αυτό των 35,22 ευρώ το μήνα, από την έναρξη ισχύος της προαναφερθείσας υπουργικής απόφασης το 2003 και δεν έχει αλλάξει κάτι βελτιωτικά ως προς αυτό.

Οι παραπάνω αποδοχές ισχύουν για τους οπλίτες και των τριών σωμάτων αλλά όχι σωρευτικά. Σχετικά με τη μισθοδοσία ΔΕΑ προβλέπονται τα ακόλουθα: Οι ΔΕΑ αμείβονται με το 60% του μισθού του μονίμου ανθυπολοχαγού (δηλαδή € 539) ενώ όταν ονομαστούν εφ. Ανθλγοι με το 80% του μισθού του (δηλαδή € 719). Αυτός είναι ο βασικός μισθός. Στα παραπάνω θα πρέπει να υπολογιστούν, για όσους τα δικαιούνται:

• Επίδομα παραμεθορίου (περίπου € 130)
• Οδοιπορικά (περίπου € 60-90)
• Επίδομα για υπηρεσίες Κυριακές ή αργίες (€ 13,5 ανά υπηρεσία)
• Εξτρά ποσά για ασκήσεις, σκοινάκια, διανυκτερεύσεις εκτός μονάδων, σχολεία κλπ. (Ποσά ανάλογα την περίπτωση)
• Δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα (Επιπλέον μισθός τα Χριστούγεννα, το 50% του μισθού το Πάσχα).
• Ετήσιο επίδομα εξομάλυνσης ΔΕΑ:83 €, εφ ανθλγων: 113 €.
• Ανάλογα με τη θέση, τις συνθήκες και τα καθήκοντα υπάρχουν επιπλέον επιδόματα που χορηγούνται κατά περίπτωση όπως επίδομα αυξημένης επιχειρησιακής ετοιμότητας, επίδομα για πτώσης με αλεξίπτωτα, εκκαθάρισης ναρκοπεδίων κλπ.

Ως  ΔΕΑ δηλαδή ως Δόκιμοι Έφεδροι Αξιωματικοί είναι δυνατό να καταταγούν καταρχήν όλοι όσοι έχουν τελειώσει τουλάχιστον το Γενικό Λύκειο. Αυτό φαίνεται και στην πρόσκληση κατάταξης , όπου όσοι είναι τουλάχιστον απόφοιτοι Λυκείου έχουν συνήθως την ένδειξη ΥΕΑ (Υποψήφιος Έφεδρος Αξιωματικός). Επίσης πρέπει να διέπονται από σωματική ικανότητα Ι1 ή Ι2, να είναι πλήρους θητείας (οπότε τα τέκνα μονογονέων λόγω της μειωμένης χρονικά θητείας τους εξαιρούνται της δυνατότητας αυτής) και να έχουν  λευκό ποινικό μητρώο. Όσοι έχουν τελειώσει απλώς το λύκειο και δεν επιθυμούν να γίνουν ΔΕΑ, δεν περνούν από τις απαραίτητες αθλητικές και ψυχοτεχνικές διαδικασίες, ενώ οι υπόλοιποι (όσοι δηλαδή είναι απόφοιτοι ΤΕΙ, ΑΕΙ κλπ) ακόμα και αν δεν το επιθυμούν υποχρεούνται να περάσουν από τις δοκιμασίες αυτές.

Λυδία Ζωγοπούλου-Δικηγόρος
Δικηγορικό Γραφείο
Eυγενίας Α. Φωτοπούλου 
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/