Ο πρώην μου λέει στο παιδί ότι είναι φτωχός και πρέπει να τον βοηθάμε. Πώς γίνεται να μην αναλάβει το παιδί, αν μου συμβεί κάτι;

Γεια σας

Είμαι χωρισμένη μητέρα με ένα κοριτσάκι 10 ετών. Χωρίσαμε πριν 5 χρόνια και ουδέποτε έχει πληρώσει διατροφή. Έχω την πλήρη επιμέλεια του παιδιού (κοινή συναινέσει η απόφαση αυτή), αλλά μπορεί να βλέπει το παιδί, όποτε θέλει. Όταν ήταν μικρότερη, πήγαινε στον πατέρα της κάθε Σαββατοκύριακο, όσο μεγαλώνει όμως, δεν πηγαίνει πια…Υπάρχει από την πλευρά του μία συμπεριφορά υπολογιστική και λέει στο παιδί, ότι είναι φτωχός και πρέπει να τον βοηθάμε εμείς οικονομικά (να σημειωθεί, ότι εργάζεται κανονικά και έχει δικό του σπίτι). Ο ίδιος δήλωσε απερίφραστα, ότι αν συνέβαινε κάτι σε εμένα, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία, που θα κληρονομούσε το παιδί, για να ζει ο ίδιος καλά. Το σημαντικότερο όλων για μένα, είναι, ότι το ίδιο το παιδί μου λέει, πως δεν θέλει να μείνει μαζί του. Θα ήθελα να μάθω, αν συμβεί κάτι σε μένα, πώς μπορώ να διασφαλίσω, ότι το παιδί δεν θα το αναλάβει ο πατέρας του; Υπάρχει κάποια νομική πράξη, που μπορεί να με βοηθήσει;

Ευχαριστώ

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Ζωή Παυλίδου

Αγαπητή φίλη,

στις περιπτώσεις διαζυγίου και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, η άσκηση της γονικής μέριμνας ρυθμίζεται από το δικαστήριο. Αυτή μπορεί να ανατεθεί είτε στον έναν από το δύο γονείς ή στους δύο από κοινού. Από το ερώτημα σας δεν καθίσταται σαφές αν ασκείτε κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα ή από κοινού με τον πρώην σύζυγό σας (αναφέρεστε σε επιμέλεια) και συνεπώς, η απάντηση στο ερώτημα διαφέρει σε κάθε περίπτωση.

Αν η γονική μέριμνα ασκείται από κοινού και από τους δύο γονείς, σύμφωνα με το άρθρο 1510 παρ. 2 ΑΚ, σε περίπτωση όπου η γονική μέριμνα παύει λόγω θανάτου, κήρυξης σε αφάνεια ή έκπτωσης του ενός γονέα, η γονική μέριμνα ανήκει κατ’ αποκλειστικότητα στον άλλον. Συνεπώς, σε περίπτωση που συμβεί κάτι σε εσάς, τη γονική μέριμνα της κόρης θα αναλάβει ο σύζυγός σας. Σε αυτή την περίπτωση μπορείτε να ζητήσετε το δικαστήριο να αφαιρέσει από τον πρώην σύζυγό σας τη γονική μέριμνα και να την αναθέσει αποκλειστικά σε εσάς, λόγω καταχρηστικής άσκησης, δεδομένου ότι διακυβεύονται τα προσωπικά συμφέροντα του τέκνου.

Αντιθέτως, αν η γονική μέριμνα ασκείται κατ’ αποκλειστικότητα από εσάς, στην περίπτωση που σας συμβεί κάτι, η κόρη σας θα τελεί υπό επιτροπεία, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 1589, όταν κανένας γονέας δεν έχει ή δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα, ο ανήλικος τελεί υπό επιτροπεία. Ο επίτροπος διορίζεται πάντοτε από το δικαστήριο. Το άρθρο 1591 ορίζει ότι επίτροπος διορίζεται κατά προτίμηση ένα από τα ακόλουθα πρόσωπα: 1. ο ενήλικος σύζυγος του ανηλίκου, 2. το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ορίστηκε με διαθήκη ή με δήλωση στον ειρηνοδίκη ή σε συμβολαιογράφο από όποιον ασκούσε τη γονική μέριμνα κατά το χρόνο δήλωσης και κατά το θάνατό του, 3. το κατά την κρίση του δικαστηρίου καταλληλότερο πρόσωπο με προτίμηση προς τους πλησιέστερους συγγενείς του ανηλίκου.

Εν προκειμένω, λοιπόν, μπορείτε να ορίσετε εσείς, ως έχουσα τη γονική μέριμνα, είτε στη διαθήκη σας είτε με δήλωση σας στον ειρηνοδίκη ή σε συμβολαιογράφο το πρόσωπο που επιθυμείτε να αναλάβει την επιτροπεία της κόρης σας. Στην εν λόγω περίπτωση δε δίνεται προτεραιότητα στους συγγενείς του ανηλίκου αλλά ο διορισμός του επιτρόπου αποτελεί καθαρά επιλογή του ασκούντος τη γονική μέριμνα γονέα. Ωστόσο, κρίσιμο κρίνεται να αναφερθεί ότι, ενώ η παραπάνω σειρά των προσώπων από τα οποία μπορεί να επιλεγεί ο επίτροπος, είναι καταρχήν δεσμευτική για το δικαστήριο, αυτό μπορεί να παραλείψει ένα από τα πιο πάνω πρόσωπα, αν η παράλειψη αυτή επιβάλλεται από το συμφέρον του ανηλίκου.

Ζωή Παυλίδου
Δικηγορικό Γραφείο
Ζωής Παυλίδου & Συνεργατών
Δικηγόρος παρ’ Εφέταις
Μητροπόλεως 47, Τ.Κ. 54623
Θεσσαλονίκη.
Τηλέφωνο: 2310 275465
Fax : 2310 271191
E-mail: pzoi@hotmail.com