Ο αδερφός μου πέθανε. Μπορώ να διεκδικήσω το δικαίωμα επικοινωνίας με τον 11χρονο ανηψιό μου;
Καλησπέρα, μπορώ να διεκδικήσω με ασφαλιστικά μέτρα το δικαίωμα επικοινωνίας με τον 11χρονο ανηψιό μου, παιδί του αδερφού μου, που πέθανε πριν από λίγους μήνες ή μόνο η μητέρα μου και γιαγιά του που διαμένει μαζί μου, έχει αυτό το δικαίωμα; Σε περίπτωση που το έχει, μπορεί να αμφισβητηθεί επειδή είναι 85 ετών; Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Απαντάει η δικηγόρος κυρία Κωνσταντίνα Αθανασίου
Σύμφωνα με το άρθρο 1520 παρ. 1 του Αστικού Κώδικα, ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο διατηρεί δικαίωμα επικοινωνίας με αυτό. Κατά τη δεύτερη δε παράγραφο του ιδίου άρθρου, οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του, εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος. Το δικαίωμα επικοινωνίας των απώτερων ανιόντων με το παιδί, που καθιερώθηκε με τη δεύτερη παράγραφο, είναι αυτοτελές και ανεξάρτητο από το δικαίωμα επικοινωνίας των γονέων (βλ. ΑΠ 22/96).
Ως ανιόντες θεωρούνται οι «πρόγονοι» του τέκνου, άρα ο παππούς, η γιαγιά, ο προπαππούς η προγιαγιά κ.ο.κ. Ακόμα πιο έντονη θα είναι η ανάγκη επικοινωνίας του τέκνου με τους ανιόντες της πατρικής/μητρικής γραμμής, σε περίπτωση που έχει εξαφανιστεί ή πεθάνει ο πατέρας ή η μητέρα αντίστοιχα.
Σκοπός της διατάξεως είναι να διατηρηθεί ζωντανός ο δεσμός του παιδιού με τους απώτερους ανιόντες του (βλ. και ΕφΘεσ 1506/1989) με γνώμονα το συμφέρον του (ΕφΘεσ 1324/2001). Σε περίπτωση απουσίας ή και θανάτου του ενός γονέως η επικοινωνία με τους απώτερους ανιόντες της γραμμής του θα μπορούσε να καταστεί αδύνατη εάν δεν γινόταν δεκτό σχετικό ιδιαίτερο δικαίωμά τους (βλ. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, ό.π. και Δικαίωμα Επικοινωνίας, Αρμ 1988.1097 επ.).
Διαμέσου του δικαιώματος της επικοινωνίας οι απώτεροι ανιόντες και τα παιδιά μπορούν να εκφράσουν αγάπη, φροντίδα, ενδιαφέρον και στοργή μεταξύ τους. Αυτή η έκφραση συντελεί στην ψυχική ολοκλήρωση των παιδιών και στην ισορροπία αμφοτέρων των πλευρών (ΜονΠρΚαβ 10/1994). Για την πολύπλευρη ανάπτυξη τους αναγκαία είναι, εκτός εάν υπάρχουν σοβαροί λόγοι για το αντίθετο, και η επικοινωνία τους με το στενότερο συγγενικό περιβάλλον τους, ιδιαίτερα δε με τους στενούς εξ αίματος συγγενείς τους, πέραν των γονέων τους. Αυτή προσφέρει δυνατότητα καλλιέργειας και έκφρασης των παραπάνω συναισθημάτων από διαφορετικές θέσεις, με διαφορετική ένταση και διαφορετικές αποχρώσεις. Εξάλλου, η παρεμπόδιση του δικαιώματος επικοινωνίας του απώτερου ανιόντος με το ανήλικο τέκνο, χωρίς να υπάρχει σοβαρός προς τούτο λόγος, παρέχει δικαίωμα αγωγής κατά τη διαδικασία των άρθρων 666 επ., 681Γ ΚΠολΔ, εναντίον αυτού που ασκεί τη γονική μέριμνα ατομικώς, γιατί η διαφορά γεννιέται από την άρνηση του τελευταίου (ΕφΑΘ 333/2008). Τέλος, σε κατεπείγουσες περιπτώσεις είναι δυνατό η ρύθμιση της επικοινωνίας του ανηλίκου τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του να γίνει και με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.Ειδικότερα, το δικαίωμα επικοινωνίας αποτελεί ένα αυστηρά προσωποπαγές οικογενειακό δικαίωμα, συνδεόμενο αποκλειστικά με το πρόσωπο του φορέα του. Είναι συνεπώς ανεπίδεκτο παραιτήσεως ή μεταβιβάσεως, ακόμη ούτε και μόνο κατά την άσκηση του.
Επομένως στην περίπτωση σας το δικαίωμα επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο του αποθανόντος αδερφού σας έχει η μητέρα σας. Αυτό προβλέπεται από τον νόμο και έχει κριθεί και από τη νομολογία. Αν αλλάξουν οι συνθήκες της ζωής σας και είσαστε ο μόνος συγγενής εξ αίματος από την πλευρά του αποθανόντος πατέρα, μπορείτε να καταθέσετε ασφαλιστικά μέτρα επικοινωνίας με το τέκνο του αδερφού σας και το Δικαστήριο θα κρίνει εάν θα ερμηνεύσει διασταλτικά το νόμο, προκείμενου να εξασφαλίσει τα συμφέροντα του παιδιού.
Κωνσταντίνα Αθανασίου
Δικηγόρος
Πατησίων 154, Αθήνα
Τ.Κ 11257
Τηλ: 210 – 8675160
Κινητό: 6944 620176
Fax: 210 – 8676521
Email: konathanasiou00@gmail.com
Web: http://avlawyers.gr/
Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!
Σχόλια