fbpx

«Τα αγόρια δεν φορούν ροζ!»: Ο ρατσισμός στο χρώμα των παιδικών ρούχων κάνει ζημιά στα παιδιά

| 10 Ιανουαρίου 2018
ADVERTISEMENT

Όταν φόρεσα για πρώτη φορά στο νεογέννητο γιο μου ροζ ρουχαλάκια, άκουσα τα εξ αμάξης από φίλους και οικογένεια: «Τα αγόρια δεν φορούν ροζ» και «Θα έπρεπε να τον ντύνεις σαν αγοράκι κι όχι σαν κοριτσάκι». Ένα μωρό λίγων μηνών, που δεν ξέρει ακόμα καν περπατάει, δεν ξέρει ούτε και να προσδιορίζει τα χρώματα. Κι όμως, το είχανε ήδη βάλει στο «τριπάκι» του «Ροζ για κορίτσια, μπλε για αγόρια».

Συχνά υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα ενός ανθρώπου στην αλλαγή φύλου, το δικαίωμα να θεωρεί τον εαυτό του ό,τι φύλο θέλει, το δικαίωμα να αγαπάει κάποιον ανεξάρτητα από το φύλο του, το δικαίωμα κάποιου να απορρίπτει την εξαναγκασμένη και υποκριτική αρρενωπότητα ή θηλυκότητα. Αλλά αυτά ισχύουν μόνο για τους ενήλικες. Όσον αφορά στα μωρά, τα πράγματα αλλάζουν!

Όταν έγινα μητέρα κατάλαβα ότι η όλη συζήτηση έπρεπε να ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Δεν αρκεί να υπερασπιζόμαστε μόνο τις υπάρχουσες αδικίες, αλλά πρέπει να βρούμε τρόπους να τις αποτρέψουμε πριν γίνουν «υπάρχουσες».


ADVERTISEMENT

Εκείνη την εποχή αποφάσισα να ξεκινήσω μια «ουδετέρου φύλου» εταιρεία παιδικών ενδυμάτων, για να αλλάξω κάπως την κατάσταση. Πίστευα ότι θα ήταν εύκολο. Αμ δε. Το πράγμα πήγε βαθύτερα. Πολλή παραπληροφόρηση, πολλές πληροφορίες, έρευνες για την ιστορία της παιδικής μόδας, έρευνα του τρόπου και της νοοτροπίας βάσει της οποίας μεγαλώνουμε τα αγόρια και τα κορίτσια μας και πώς φερόμαστε εμείς οι ίδιοι ως γονείς με βάση τον τρόπο, με τον οποίο μεγαλώσαμε.

Προσπάθησα να προσδιορίσω από πόσο νωρίς ασχολούμαστε με το φύλο ενός παιδιού δημοσιεύοντας την ακόλουθη δημοσκόπηση στο Facebook: “Ποιο είναι το πρώτο πράγμα, που θα ρώταγες κάποια, αν μάθαινες ότι είναι έγκυος;  Οι απαντήσεις ήταν: “Πότε γεννάς;” “Είναι αγόρι ή κορίτσι;” και ” Πώς αισθάνεσαι;”

Οι δύο από τις ερωτήσεις μου έκαναν μεγάλη εντύπωση, γιατί ούσα κάποτε εγκυμονούσα, δεν βρέθηκα ποτέ αντιμέτωπη με κάποια από τις δύο. Όταν ανακοίνωσα την εγκυμοσύνη μου, ακόμη και οι πιο προοδευτικοί φίλοι μου (ακόμα και οι φίλοι μου!) ρώτησαν αμέσως αν ήταν αγόρι ή κορίτσι. Αποδεικνύεται ότι ακόμη και τα πιο συνειδητά άτομα χρησιμοποιούν το φύλο ως πλαίσιο αναφοράς λίγο μετά τη σύλληψη.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Θέλουν να αγοράσουν από τώρα δώρα για το μωρό; Θα αλλάξει κάτι για εκείνους, αν το μωρό είναι αγόρι ή κορίτσι; Πού θα μοιάζει; Πώς θα φερθούν;


ADVERTISEMENT

Η ανάγκη να διαχωριστούν τα φύλα είναι ακόμα πιο έντονη όσον αφορά στο ντύσιμο των μωρών. Όταν τα ρουχαλάκια, που σχεδίασα ήταν πια έτοιμα, απευθύνθηκα σε αρκετές ηλεκτρονικές σελίδες παιδικών και βρεφικών προϊόντων και ρουχισμού, για να προωθήσω τη δουλειά μου.

Γρήγορα διαπίστωσα ότι ακόμη και οι ηλεκτρονικές επιχειρήσεις, των οποίων οι ιδιοκτήτες με επαίνεσαν, δεν επιθυμούσαν να προμηθευτούν ρούχα ουδέτερου φύλου. Ακόμα και τα eshop τείνουν να διαχωρίζουν τις επιλογές τους σε “αγόρια” και “κορίτσια”, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, χωρίς να αφήνουν καμιά κατηγορία για ένα ρουχαλάκι ή παπουτσάκι, που σχεδιάστηκε για οποιοδήποτε παιδί ή για κορμάκια, που μπορούν να φορεθούν σε όλα τα μωρά. Η ίδια λογική επικρατεί και στα φυσικά καταστήματα.

Έτσι λοιπόν, άρχισα να γράφω για το ότι είναι καιρός να εξαφανιστεί από το εμπόριο και τη διαφήμιση η νοοτροπία του προσδιορισμού του φύλου στα παιδικά και βρεφικά ρουχαλάκια. Έχω σημειώσει κάποια πρόοδο. Οργανώσεις, όπως το «Clothes Without Limits» (Ρούχα χωρίς Όρια) προωθούν μάρκες, που σπάνε τα στερεότυπα των φύλων και καταστήματα, όπως το Target άρχισαν να κινούνται σε άλλη κατεύθυνση, προς ενδύματα δηλαδή χωρίς προσδιορισμό φύλου. Γίνονται σιγά κάποιες αλλαγές, αλλά όπως το είπα. Σιγά σιγά.

Εν τω μεταξύ, άρχισα να αναρωτιέμαι τί επιπτώσεις έχει όλο αυτό με το φύλο των παιδιών στα ίδια τα παιδιά. Δυστυχώς δεν μπορώ να αλλάξω την περιρρέουσα νοοτροπία. Είναι ένα μικρό αγοράκι, που είναι υποχρεωμένο από μικρό να ανέχεται όλο αυτό το «καρναβάλι», που γίνεται. Ένας οικογενειακός φίλος του είπε τις προάλλες να «κάνει περισσότερο παρέα με άλλα αγοράκια» ή «να πάει να παίξει με ένα ψεύτικο σετ εργαλείων», ενώ εκείνος ο καημένος καθόταν ήσυχος και έπαιζε με το κουκλάκι-λαγουδάκι του. Την πρώτη εβδομάδα στο νήπιο του είπαν ότι “τα αγόρια δεν διαβάζουν παραμύθια με πριγκίπισσες” και έκοψε τελικά τελείως τα παραμύθια.

Όλο αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι πόσο κακό κάνουμε στις παιδικές ψυχές και πόσο επηρεάζουμε την εξέλιξή τους.

Αρκετά απ’ ότι φαίνεται. Χάρη στη σύγχρονη επιστήμη, γνωρίζουμε ένα ενδιαφέρον φαινόμενο, που ονομάζεται νευροπλαστικότητα ή αλλιώς ικανότητα των μυών μας να αλλάζουν στο πέρασμα του χρόνου.

Ο εγκέφαλος του κάθε παιδιού χαρακτηρίζεται από μεγάλη πλαστικότητα. Αυτός είναι και ο λόγος, που ένα παιδί μπορεί να απορροφά τόσο γρήγορα και εύκολα γνώσεις σε αυτή την ηλικία. Κάθε φορά, που λέμε σε ένα παιδί να ασκήσει κάποια συγκεκριμένη συμπεριφορά, δεξιότητα ή σκέψη, χτίζουμε και ενισχύουμε τις νευρικές οδούς, που σχετίζονται με αυτή τη συγκεκριμένη συμπεριφορά-δεξιότητα-σκέψη.

Έτσι, αν ένα κορίτσι είναι ντυμένο στα ροζ και τους πουν να καθίσει ήσυχα να παίξει με τις κούκλες του για παρατεταμένες χρονικές περιόδους, ο εγκέφαλός του θα «απορροφήσει» αυτή την οδηγία και μεγαλώνοντας θα έχει υπομονή. Εάν σε ένα αγόρι, που είναι ντυμένο με παντελόνια λέμε συνέχεια ότι πρέπει να τρέχει, να σκαρφαλώνει και να πηδάει, όταν άλλα παιδιά μένουν ήσυχα, το ενθαρρύνουμε να είναι σωματικά ενεργό και ανυπόμονο.

Το κορίτσι δεν γεννήθηκε ήσυχο και υπομονετικό. Το αγόρι δεν γεννήθηκε ζωηρό. Μέσω της συνεπούς εκπαίδευσης, εξάσκησης και ενίσχυσης αυτών των δραστηριοτήτων, οι εγκέφαλοί τους διαμορφώθηκαν έτσι.

Το πρόβλημα είναι ότι μεγαλώνοντας, οι εγκέφαλοί μας χάνουν την πλαστικότητά τους. Έτσι όταν αυτά τα ίδια παιδιά μεγαλώσουν και τους αρέσει μια κοπέλα, που της αρέσει να σκαρφαλώνει στα δέντρα ή ένα αγόρι, που του αρέσει να κάθεται ήσυχα και να διαβάζει ένα βιβλίο, οι εγκέφαλοί τους θα το καταπολεμήσουν.

Ακόμη χειρότερα, αν είναι τα ίδια τα παιδιά, που επέλεξαν να ξεφύγουν από τα στερεότυπα, θα πρέπει όλη τους τη ζωή να παλεύουν με τον εαυτό τους. Αυτό, μαντεύω, θα μπορούσε να εξηγήσει, γιατί η κοινότητα των τρανσέξουαλ αντιμετωπίζει ένα τόσο ανησυχητικό επίπεδο αυτοκτονιών.

Τί μπορεί να γίνει, για να αλλάξει όλο αυτό; Απαιτείται πολύ περισσότερη υπεράσπιση στις αλλαγές στα είδη ένδυσης, τα παιχνίδια και τα αξεσουάρ των παιδιών. Αντί να έχουμε στα καταστήματα άλλο τμήμα για τα κορίτσια και άλλο τμήμα για τα αγόρια, προτείνω να φτιαχτούν διάδρομοι με κατηγορίες παιχνιδιών για όλα τα παιδάκια, όπως “μουσικά παιχνίδια”, “φιγούρες/κούκλες”, “επιτραπέζια”. Κάθε παιδί θα μπορεί να περιηγηθεί στα ράφια και να διαλέξει όποιο παιχνίδι επιθυμεί χωρίς να επηρεάζεται από το φύλο του.

Σε προσωπικό επίπεδο, παρέχοντας σε ένα παιδί μια ποικιλία επιλογών ένδυσης (μπλε φορμούλες, ροζ μπλουζάκια κ.α.), του δίνεται η ευκαιρία να εξερευνήσει ποιά χρώματα του αρέσουν χωρίς να μάθει να επισημαίνει τα ρούχα ως “αγορίστικα” ή “κοριτσίστικα”.

Πηγή: huffingtonpost.com

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ