Διαζύγιο: Μήπως το παιδί εκμεταλλεύεται την κακή σας σχέση και σας “παίζει” και τους δύο;

Ένα διαζύγιο είναι συνήθως γεμάτο τσακωμούς και συγκρούσεις. Ακόμα και τα παιδιά το ξέρουν! Πολύ συχνότερα απ’ ότι πρέπει, τα παιδιά γίνονται μάρτυρες γερών καυγάδων σχετικά με το πόσο θα μένουν στον κάθε γονιό, το μοίρασμα των περιουσιακών στοιχείων και ότι άλλο οι γονείς μπορούν να φανταστούν. Έχουμε την τάση να θεωρούμε τα παιδιά μας αθώους παρευρισκομένους στην όλη αναταραχή του διαζυγίου, αλλά μερικές φορές από απλοί θεατές μπορούν να γίνουν συμμετέχοντες ή ακόμη και αιτία όλου αυτού του χάους!

Τα παιδιά βρίσκονται στη μέση: Ανάμεσα σε δύο γονείς, δύο σπίτια, δυο ζωές. Βλέπουν και ακούν πράγματα και συχνά καλούνται να μοιραστούν αυτά, που γνωρίζουν με την άλλη πλευρά. Αυτό μπορεί να μπερδέψει τα παιδιά και να τα κάνει να χαίρονται και να ανυπομονούν να «ρουφιανέψουν» το ένα τους γονιό στον άλλο περιμένοντας το ανάλογο αντάλλαγμα.

Μερικά παιδιά μπορεί να καταρρεύσουν κάτω από την πίεση μιας τέτοιας κατάστασης, ενώ άλλα ανακαλύπτουν ότι ο ρόλος αυτός, που τους έχει δοθεί, τους δίνει ένα είδος μοναδικής δύναμης. Εάν ένα παιδί επιλέξει να χρησιμοποιήσει τη θέση του, για να προκαλέσει προβλήματα, ένας μικρός «εκμεταλλευτής» γεννιέται!

Τί μπορεί να κάνει ένα παιδί με τέτοια εξουσία και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε στην εξάλειψη αυτής της πίεσης;

Σε μερικά παιδιά δίδεται ο εξής ρόλος: Να ενημερώνει το έναν γονέα ή τον άλλο (ή και τους δύο) αν ο μπαμπάς έχει φίλη, τί γίνεται στο σπίτι της μαμάς, πού πάει ο μπαμπάς και πόσο συχνά, με ποιον μιλάει η μαμά, αν έφερε ο μπαμπάς τη γκόμενα σπίτι απόψε;

Αυτό συμβαίνει επειδή κάποιοι δεν έχουν απαγκιστρωθεί ακόμα από τους/τις πρώην, όσο κι αν το θέλουν κι αν το προσπαθούν. Άλλοι γονείς βασίζονται στην υποτιθέμενη ανησυχία τους για το παιδί τους και βρίσκουν έτσι τρόπο να «χώνουν» τη μύτη τους στις υποθέσεις του ή της πρώην συζύγου. Σε άλλες περιπτώσεις, οι πρώην απλά συγκεντρώνουν «πυρομαχικά», για να τα χρησιμοποιήσουν στο δικαστήριο.

Όποια και αν είναι η περίπτωση, υπάρχουν κάποια όρια, που το παιδί δεν πρέπει να ξεπεράσει.

Το να βάζεις το παιδί σου στη διαδικασία να γίνεις Αρτέμης Μάτσας και να το επαινείς και από πάνω για την αποτελεσματικότητά του, μόνο κακό θα του κάνει. Η ενθάρρυνση αυτής της πρακτικής μπορεί να «φυτέψει» την εξής λογική μέσα του: Αν μαθαίνω πράγματα για τους άλλους και μετά πάω και τα μοιράζομαι με τρίτους, τότε είμαι ο καλός της υπόθεσης!

Εκπαιδεύοντας έναν μελλοντικό «δοσίλογο»

Μόλις το παιδί συνειδητοποιήσει ότι έχει ένα λυσσασμένο ακροατήριο, που διψά για νέο υλικό και θα «καταπιεί» αμάσητο ό, τι του σερβίρει σε σχέση με τον ένα γονέα ή τον άλλο, καταλαβαίνεις ότι οι πληροφορίες, που θα σου φέρει θα λειτουργήσουν σαν ανταμοιβή. Το παιδί χαίρεται, που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σου και ενδόμυχα «χτίζει» την ιδέα ότι αυτό που κάνει είναι καλό και εποικοδομητικό και ότι μόνο έτσι θα γίνει αποδεκτό. Δείχνοντας πίστη και αφοσίωση και λέγοντας τα πάντα θεωρεί ότι έκανε το μεγαλύτερο κατόρθωμα του κόσμου, ειδικά όταν βλέπει το μεγάλο, πλατύ χαμόγελό σου.

Όπως σε κάθε μορφή κουτσομπολιού, έτσι και εδώ ποτέ δεν ξέρεις τί μπορεί να ειπωθεί για σένα πίσω από την πλάτη σου. Εσύ μπορεί να μαθαίνεις τα πάντα για τον πρώην μέσω του παιδιού. Ξέρεις, όμως, αν συμβαίνει και το αντίστοιχο; Μπορεί το παιδί να έχει «προσληφθεί» από τον πατέρα του να κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα: Να γίνει δηλαδή προδότης των δικών σου μυστικών και να το «ποτίζει» καθημερινά ο πατέρας του με ψέματα και κατηγορίες για σένα, για να πετύχει ευκολότερα το στόχο του.

Λοιπόν, τί μπορεί να κάνει ένα πονηρό παιδί με τις τόσες ισχυρές πληροφορίες, που έχει στα χέρια του;

Τα πάντα. Κυρίως να γίνει κακομαθημένο και άπληστο. Ακόμη και ένα παιδί, όσο μικρό κι αν είναι, μπορεί να μάθει να χειρίζεται περίτεχνα τη μαμά ή το μπαμπά αναζητώντας επιπλέον προσοχή, ανταμοιβές για τα υποτιθέμενα αδικήματα του άλλου γονέα ή για την καλή δουλειά, που έκανε ως κατάσκοπος. Πετυχαίνει ό, τι θέλει πανεύκολα, επειδή γνωρίζει ότι οι γονείς είναι πολύ προστατευτικοί με εκείνο και τις ανάγκες του και πιθανότατα ξέρει (ή μάλλον βλέπει) ότι η μαμά και ο μπαμπάς δεν επικοινωνούν καλά μεταξύ τους (κάτι, που ευνοεί την κατασκοπεία, αφού ο ένας ή ο άλλος γονιός δεν πρόκειται να μάθουν ποτέ).

Η δυσπιστία και η αντιπαράθεση μεταξύ των γονέων θέτει το τέλειο σκηνικό, για να πετύχει το παιδί το σκοπό του. Μπορεί να κάνει ό, τι θέλει, χωρίς να ανησυχεί για τίποτα και αν συμβεί κάτι, το φορτώνει στον άλλο γονιό και ούτε γάτα, ούτε ζημιά.

Ένα παιδί ξέρει πώς να «παίξει» τους γονείς

Μία φίλη μου μοιράστηκε μαζί μου την τεράστια απογοήτευσή της, όταν διαπίστωσε ότι ο 10χρονος γιος της την κορόιδευε καιρό μέσα στα μούτρα αποσπώντας της πληροφορίες, που φαινομενικά ήταν αθώες και μετά πήγαινε στο μπαμπά του και τα έλεγε όλα, όπως ήθελε βάζοντας και τη «σαλτσούλα» του. Απορούσε πώς τόσο καιρό φερόταν έτσι χωρίς να τον καταλάβει κανείς. Αναγνωρίζει ότι το κλίμα μεταξύ της και του μπαμπά του βοήθησε να φτάσουν τα πράγματα ως εκεί, γιατί αυτοί οι δύο κάθε φορά, που μιλάνε στο τηλέφωνο μόνο να φωνάζουν ξέρουν και όχι να μιλάνε.

Η αλήθεια αποκαλύφθηκε, όταν ο γιος της θύμωσε, επειδή η μαμά του τον έβαλε τιμωρία, επειδή έκλεψε το κινητό ενός άλλου παιδιού στο σχολείο. Μόλις έμαθε τί έκανε, τον μάλωσε, τον έβαλε τιμωρία, ανακάλεσε όλα του τα προνόμια και πήρε τηλέφωνο τη δασκάλα, για να συναντηθούνε την άλλη μέρα. Ο γιος της, θέλοντας να αποφύγει την τιμωρία, βρήκε έναν τρόπο να έρθει σε επαφή με τον πατέρα του (μέσω του τηλεφώνου του αδερφού του) και είπε στον πατέρα του να έρθει αμέσως να τον σώσει, γιατί η μαμά του τον κακοποιούσε!

Έκπληκτη, άνοιξε εκείνο το βράδυ την πόρτα βλέποντας τον πρώην της εν εξάλλω καταστάσει να στέκεται στην πόρτα της, επιμένοντας να δει το παιδί αμέσως! Ανακάλυψε αμέσως τί παιχνίδι έπαιζε ο γιος της, αλλά λυπάται, που η πρώην της δεν το έχει πάρει είδηση ακόμα. Ακόμη και όταν έμαθε για την κλοπή, παρηγορούσε το παιδί και κατηγορούσε τη μητέρα ότι εκείνη φταίει για την πράξη του παιδιού, αντί να συζητήσει μαζί του αυτό, που έκανε και να το τιμωρήσει παραδειγματικά.

Λόγω του κλίματος, της κακής επικοινωνίας και της έλλειψης εμπιστοσύνης μεταξύ των γονιών, το παιδί έμαθε ότι μπορούσε να κάνει ό, τι θέλει, ακόμα και κάτι παράνομο χωρίς να δεχτεί οποιαδήποτε κύρωση. Έτσι, κερδίζει περισσότερη προσοχή και άλλες ανταμοιβές.

Τα παιδιά, που παίζουν τέτοιου είδους παιχνίδια μπορούν να αποθαρρυνθούν με τους εξής τρόπους:

Οι γονείς καλό είναι να μοιράζονται τα πάντα μεταξύ τους και να μιλάνε ανοιχτά, ακόμα κι αν έχουν χωρίσει. Αυτό δυσκολεύει ένα παιδί, που το έχει σύστημα να ρουφιανεύει ασύστολα, καθώς όταν η συζήτηση είναι ανοιχτή και δεν υπάρχουν «σκιές» ανάμεσα στο πρώην ζευγάρι, το παιδί δεν μπορεί να «δράσει».

Δεν αλιεύουμε πληροφορίες από παιδιά και δεν «ψαρώνουμε», αν μας πουν κάποια «πιασάρικη» πληροφορία για τον άλλο γονιό. Με λίγα λόγια κόψ’ του το βήχα εξ αρχής. Ρώτησε το πώς ήταν το Σαββατοκύριακό του με τρόπο, που δείχνει ενδιαφέρον και αγάπη χωρίς να περιπλέκεται πουθενά στη συζήτηση ο/η πρώην σου. Εάν προσφερθεί εθελοντικά να δώσει πληροφορίες, απάντησέ του με ήρεμο τρόπο, που να δείχνει σεβασμό για τον άλλο του γονιό, ώστε να μην του αφήσεις περιθώρια να «παραστρατήσει».

Μην πιστέψεις αυτόματα όλα, όσα το παιδί σου, σου πει. Μην ξεχνάς ότι οι πληροφορίες μεταδίδονται από ένα παιδί, το οποίο μπορεί να μην έχει κατανοήσει πλήρως αυτό, που είδε ή άκουσε. Ένα παιδί δεν αποτελεί αντικειμενική πηγή σε μια τέτοια κατάσταση. Όταν χρειάζεται, μπορείς να απευθυνθείς στην ίδια την «πηγή» για διευκρινήσεις!

Μη θεωρείς το παιδί σου αθώο ό, τι κι αν κάνει. Το διαζύγιο πονάει και ένα παιδί μπορεί να ψάχνει κίνητρο να καταπραΰνει τον πόνο του με οποιονδήποτε τρόπο, που δεν είναι απαραιτήτως λογικός. Ξέρεις καλά το παιδί σου, αλλά εξέτασε το ενδεχόμενο να θέλει να πιστέψεις κάτι για έναν λόγο, που δεν είναι τόσο προφανής σε σένα.

Το πιο σημαντικό: Ένα παιδί δεν πρέπει να βρεθεί ποτέ στην αμήχανη θέση να το παίξει αγγελιαφόρος ή κατάσκοπος μεταξύ των γονέων του! Ό, τι κι αν σου πει, το καλύτερο, που έχεις να κάνεις είναι να μιλήσεις με την άλλη πλευρά και να διασταυρώσεις κατά πόσο σου λέει την αλήθεια ή όχι. Αν πάλι, η κατηγορία είναι βαριά, τότε να απευθυνθείς στις τοπικές αρχές, ποτέ όμως πριν κάνεις μια ειλικρινή συζήτηση με τον/την πρώην σου.

Πηγή: divorcedmoms.com