Η κόρη μου με προκαλεί να τη μαλώσω, για να πάρει τον πατέρα της. Έχει αρχίσει να χτυπάει τον εαυτό της!

Καλησπέρα σας, η κόρη μου 6,5 ετών και δεν βλέπει τον πατέρα της, σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μπορεί να είναι η επαφή τους για μία εβδομάδα ή δυο μήνες, και κάθε φορά για 2-4 μέρες μόνο. Καιρό τώρα παρατήρησα, ότι προσπαθεί να με κάνει να χάσω τον έλεγχο και να της φωνάξω, προκαλώντας με, με άσχετους λόγους π.χ. Γιατί το ποτήρι δεν είναι λίγο πιο πέρα από το πιάτο, ή οτιδήποτε, με κλάματα, υστερία.

Και όταν αρχίζω να φωνάζω για να σταματήσει η φαινομενικά παράλογη συμπεριφορά, τότε μόνο παίρνει με κλάματα τηλέφωνο τον μπαμπά της, για να του παραπονεθεί ότι εγώ της φωνάζω και την στενοχωρώ. Κατάλαβα ότι είναι ο τρόπος της να ξεπεράσει έστω παροδικά τον θυμό της για τον μπαμπά της, και να καταφέρει να τον προσεγγίσει.

Όταν λοιπόν εγώ σταμάτησα να μπαίνω στο παιχνίδι της, και πλέον δεν της φωνάζω ότι κι αν γίνει, δεν καταφέρνει να τον πάρει τηλέφωνο, ενώ της το προτείνω πολλές φορές με έμμεσο και άμεσο τρόπο, αλλά έχει φοβερές κρίσεις, κλάματα σε βαθμό να μην μπορεί να ανασάνει, μέχρι που έχει χτυπήσει τον εαυτό της. Έχω μιλήσει και εξηγήσει την συμπεριφορά της στον μπαμπά της, αλλά δεν φαίνεται να καταλαβαίνει ή να κάνει κάτι γι’αυτό. Του πρότεινα να την πάρει στο σπίτι των γονιών του όπου μένει κατά καιρούς, σε άλλη πόλη για 3 έστω μέρες τα Χριστούγεννα – το θέλει πολύ η μικρή – αλλά εκείνος δεν φαίνεται να θέλει. Πως να χειριστώ την κατάσταση; Με ανησυχεί πολύ η στάση της κόρης μου. Προμηνύει έντονα ψυχολογικά θέματα . Πως να την προστατεύσω; Κάνω καλά που δεν συμμετέχω στο παιχνίδι της; Με ποιόν τρόπο θα την βοηθήσω να εκφράσει την ανάγκη της  επικοινωνίας με τον μπαμπά της; Ευχαριστώ πολύ.

Απαντά η ψυχολόγος κυρία Γιούλη Μπαλίκου

Το ένστικτο της μαμάς αλλά και η περιγραφή των καταστάσεων που ζει με το παιδί της είναι σαφώς ισχυρά “όπλα” στην τοποθέτηση μίας ειδικού. Ζείτε με την κόρη σας και γνωρίζετε την καθημερινότητα σας. Θα σας πρότεινα ωστόσο να μη μπαίνετε στην πρόκληση να ερμηνεύετε συμπεριφορές, γιατί μπορεί να σας καθοδηγούν λαθεμένα. Το γεγονός ότι η κόρη σας “έχει χτυπήσει τον εαυτό της”  και κλαίει “σε βαθμό να μην μπορεί να ανασάνει”, είναι σημαντικό για να σας οδηγήσει στο να δείτε έναν ειδικό από κοντά. Επικοινωνήστε με το πατέρα του παιδιού ώστε από κοινού να δείτε κάποιον ειδικό. 

Συμβουλευτικά και με τα λίγα που μας γράφετε, θα σας πρότεινα απλά να αφήσετε το παιδί σας,

(1) να εκφράζεται ελεύθερα. Να δείχνει το συναίσθημα του και να “αγκαλιάζετε” το συναίσθημα αυτό “Νιώθω ότι είσαι λίγο πιεσμένη. Όποτε νιώθεις την ανάγκη να σε βοηθήσω”. Διδάξετε της, τι σημαίνει κάθε συναίσθημα. 

(2) να μη δίνετε ερμηνεία στις αντιδράσεις του πχ. ” νομίζω ότι κλαις όχι για το ποτήρι αλλά γιατί δεν είδες το μπαμπά σου!” Μία δική σας παρερμηνεία μπορεί να οδηγήσει το παιδί να οικειοποιηθεί αυτό που εσείς του αποδίδετε, χωρίς να είναι πράγματι δικό του. Ενώ π.χ. κλαίει γιατί απλά είναι κουρασμένη και δε μπορεί να διαχειριστεί την κούραση της, αρχίζει να πιστεύει ότι φταίει ο μπαμπάς της.

(3) δώστε στην κόρη σας επιλογές για να διαχειριστεί τα συναισθήματα της, να έχει το χρόνο και να αποφορτιστεί όταν χρειαστεί. Π.χ. “θα ήθελες να πάμε μια βόλτα με τα πόδια;” “θέλεις να ακούσεις την αγαπημένη μουσική σου;” Υπάρχουν διάφορες τεχνικές χαλάρωσης.

Το παιδί σας δε παίζει κάποιο “παιχνίδι” όπως λέτε, και ούτε έχει ως στόχο να σας προκαλέσει. Κάτι την πιέζει και κάπου το νήμα χρειάζεται να ξεμπερδευτεί. Μη βλέπετε τη συμπεριφορά ως πρόκληση, αλλά ως ανάγκη να επικοινωνήσει. Αν θέλετε να έχετε καλύτερη εικόνα του παιδιού σας, παρατηρήστε το και εκτός σπιτιού. Ζητήστε από την παιδαγωγό να σας μεταφέρει την εικόνα της στο σχολείο. Δείτε την πως συμπεριφέρεται με άλλα παιδιά.   

Τέλος, θα κλείσω λέγοντας σας να είστε βέβαιη η ίδια ότι δε μεταφέρετε στο παιδί σας πιθανά δικά σας συναισθήματα και ότι έχετε επεξεργαστεί το χωρισμό σας με τον πατέρα του παιδιού σας.

Γιούλη Μπαλίκου
Διδάκτωρ Ψυχολογίας ΕΚΠΑ
Email: psychologiapaidiou@gmail.com
Web: http://psychologiapaidiou.blogspot.gr/