Αυτό που χρειάζονται τα παιδιά είναι μπαμπά και μαμά;

Κυριακή απόγευμα και σε γνωστό τηλεπαιχνίδι πέφτει η ερώτηση «Ρωτήσαμε εκατό ανθρώπους να μας πούνε τι χρειάζονται τα παιδιά για να μεγαλώσουν σωστά;»…

Πάρτε τον χρόνο σας. Σκεφτείτε την δική σας απάντηση…

Πάντως εμένα, δεν με προβλημάτισε, ούτε το «χρήματα», ούτε το «παιδεία», ούτε το «ηθική» που δόθηκαν ως κάποιες από τις απαντήσεις. Το μυαλό μου άρχισε να γυρίζει όταν άκουσα ότι ένα 75% απάντησε «Μαμά και μπαμπά». Η συμπαθέστατη παίχτρια δεν μοιράστηκε το προβληματισμό μου και συνέχισε ακάθεκτη το δρόμο της. Εγώ έμεινα με τις  σκέψεις μου…

Πώς  καταλαβαίνουν άραγε, αυτοί που απάντησαν με τόση άνεση, το «σωστά»;  Αρκεί άραγε να έχει κάποιος το πακετάκι «μαμά-μπαμπάς» και η ευτυχία είναι προδιαγραμμένη; Υπάρχουν περιπτώσεις που το παιδί θα ήταν καλύτερα να μένει με τον ένα από τους δύο γονείς του ή ακόμα και με κανέναν; Θα μεγάλωνε σωστά;

Ένα νεογέννητο βρέφος είναι το πιο εξαρτημένο και το πιο ευάλωτο πλάσμα στον κόσμο. Από τους πιο απλούς οργανισμούς μέχρι τα πιο συγγενικά σε μας θηλαστικά, όλα τα ζώα έχουν μία, έστω και μικρή, πιθανότητα να επιβιώσουν αν εγκαταλειφθούν αμέσως μετά την γέννησή τους. Ο άνθρωπος όμως είναι απόλυτα εξαρτημένος από τους γονείς του. Μια εξάρτηση που είναι αναγκαία για την επιβίωση και την εξέλιξη αλλά μπορεί να είναι εξίσου προβληματική.

Δείτε σχετικά: Επιδόματα και δικαιώματα Ελλήνων μονογονέων.

Αποφεύγω να γίνομαι ο ακαδημαϊκός ψυχολόγος που παραθέτει έρευνες και στοιχεία, αλλά θυμάμαι την εντύπωση που μου είχε κάνει η έρευνα των Tizard et al (1975). Η μελέτη τους με παιδιά που είχαν μπει σε βρεφοκομεία πριν το 4^ο μήνα τις ζωής τους και αργότερα επέστρεψαν στην βιολογική τους οικογένεια, έδειξε ότι σαν ομάδα παρουσίαζαν περισσότερα προβλήματα σε σχέση με τα παιδιά που παρέμειναν στο ίδρυμα ή σε σχέση με εκείνα που είχαν υιοθετηθεί. Αν η βιολογική σχέση «μαμά-μπαμπάς- παιδί» είναι, έστω και κατά 75% αυτό που χρειάζεται, δεν θα έπρεπε η επιστροφή στην βιολογική οικογένεια να είναι απάντηση και λύτρωση;

Τι γίνεται με εκείνα τα παιδιά που οι γονείς ή έστω ο ένας από τους 2 γονείς τα κακοποιεί σεξουαλικά, είναι βίαιος είτε λεκτικά είτε σωματικά απέναντι στα παιδιά ή ακόμα και απέναντι στο/στη  σύντροφό του; Είναι άραγε καλύτερα τα παιδιά να βιώνουν την κακοποίηση από το να έφευγαν από ένα τέτοιο περιβάλλον;

Τί γίνεται με εκείνα τα παιδιά που βλέπουν τους γονείς τους να πνίγονται στην δυστυχία μέσα σε ένα γάμο, να αποφεύγουν ο ένας τον άλλο, να αναζητούν λύσεις στο ποτό, στα ναρκωτικά ή στις εξωσυζυγικές και επιφανειακές σχέσεις; Είναι πράγματι κάτι τέτοιο καλύτερο επειδή το παιδί έχει «μαμά-μπαμπά» ή μήπως το διαζύγιο είναι προτιμότερο;

Τι συμβαίνει με τα παιδιά εκείνα που μεγαλώνουν με τον ένα από τους 2 γονείς είτε λόγω διαζυγίου είτε λόγω θανάτου είτε λόγω κάποιας ιδιαίτερης κατάστασης; Με τα παιδιά που μεγαλώνουν με τους παππούδες γιατί οι γονείς εργάζονται κάπου στο εξωτερικό, έχουν πεθάνει ή τα εγκατέλειψαν; Είναι άραγε καταδικασμένα να ζήσουν μια κακή ζωή επειδή δεν είχαν πακέτο «μαμά-μπαμπάς»;

Θα μπορούσα να απαριθμήσω πολλές έρευνες που δείχνουν ότι μια σταθερή δομή στην οικογένεια είναι εφόδιο για την ψυχική υγεία του παιδιού, άλλες που δείχνουν ότι ακόμα και ένας γονέας μπορεί να δώσει στα παιδιά του ότι και οι 2 γονείς. Άλλες που δείχνουν ότι το άγχος, η κακοποίηση και η απόρριψη σε νεαρή ηλικία είναι τόσο βαθιά τραύματα που τα παιδιά θα τα κουβαλούν στην ενήλικη ζωή τους. Θα μπορούσα να σας κουράσω…

Η γονεϊκότητα όμως, είναι κάτι πολύ σύνθετο για να χωρέσει σαν ολότητα σε έρευνες και αυτό που χρειάζονται τα παιδιά είναι πολύ μεγάλο για να χωρέσει σε ένα πακέτο «μαμά – μπαμπάς». Ο λόγος είναι ότι ενώ το νεογέννητο βρέφος είναι απόλυτα εξαρτημένο από τον ενήλικα για την επιβίωσή του, όλες οι προσπάθειες, όλες οι δυσκολίες, οι επαναλήψεις, όλες οι φορές που κάποιος θα γελάσει ή θα κλάψει μαζί με το παιδί έχουν στόχο την υγιή ανεξαρτησία του.

Σκεφτείτε πόσα βράδια θα ξενυχτήσετε επειδή το παιδί σας έχει πυρετό, βγάζει δόντι, το πονάει η κοιλιά, θα πάει αύριο πρώτη μέρα σχολείο, ερωτεύτηκε. Πόσες φορές θα πεταχτείτε από το φόβο σας επειδή ακούσατε ένα θόρυβο στο διπλανό δωμάτιο, επειδή χτύπησε το τηλέφωνό σας, επειδή η ώρα πήγε 23:00 και ο μικρός δεν έχει ακόμα γυρίσει. Και όλα αυτά για να έρθει η μέρα που ο «μικρός» θα κλείσει την πόρτα πίσω του με τη σιγουριά ότι δεν σας έχει ανάγκη πια…

Αν ένας από τους 2 γονείς δεν είναι έτοιμος ή δεν μπορεί να κάνει αυτό το ταξίδι τότε το παιδί είναι καλύτερο να κάνει το ταξίδι με αυτόν που μπορεί. Με αυτόν που θα του δώσει την αγάπη, την φροντίδα, την αποδοχή και την ασφάλεια. Με αυτόν που θα το μάθει να σχετίζεται, να επικοινωνεί και να διεκδικεί. Με αυτόν που ξέρει ότι κάθε ταξίδι πρέπει να έχει μια κατεύθυνση γιατί αλλιώς θα είναι γίνει μια μάταιη περιπλάνηση. Με αυτόν που ξέρει ότι στο τέλος του ταξιδιού θα ευχηθεί στο παιδί «καλό ταξίδι» και θα έχει βάλει στη βαλίτσα του όλα εκείνα τα εφόδια που θα το βοηθήσουν να κάνει το δικό του ταξίδι.

Τώρα αν όλα αυτά τα λέμε απλά «μαμά-μπαμπάς» έχει καλώς. Εγώ θα προτιμούσα το παιδί μου να με βλέπει ως συνοδοιπόρο, άλλοτε οδηγό και άλλοτε επιβάτη και ας με φωνάζει απλά «μπαμπά».

“Θεραπεύω-Σύν, Σύν-Θεραπεύω”
Ιωάννης Ζήνδρος, Ελένη Τσάκωνα
Κέντρο Ψυχολογικής Παρέμβασης “Θεραπεύω-Συν,Συν-Θεραπεύω”
Ελισάβετ Καστρισόγια 38, Ιωάννινα
Τηλέφωνα: 6972079311 – 6938353625
Email : therapeuw.syn@gmail.com