Δυσγραφία στο παιδί: Τί είναι και τί πρέπει να ξέρεις

Αρχίζει ως εξής: Το παιδί σου δυσκολεύεται να πιάσει σωστά το κουτάλι ή το πιρούνι του. Μεγαλώνοντας, δυσκολεύεται να πιάσει ένα ψαλίδι ή το μολύβι του. Ενώ όλα τα παιδιά στην αρχή, μέχρι να μάθουν, αντιστρέφουν γράμματα και αριθμούς, αλλά μετά μαθαίνουν και σταματούν να το κάνουν, το παιδί σου συνεχίζει. Δυσκολεύεται να φτιάξει ευανάγνωστα γράμματα και αλλοιώνει τα σχήματα των γραμμάτων ή των αριθμών.

Πολλές φορές θα δεις τη γραφή του να είναι αδέξια ή να μην θυμάται, πώς να γράψει κάποια γράμματα ή αριθμούς. Διαβάζει, ωστόσο, φαρσί, πολλές φορές και πιο γρήγορα από το μέσο όρο των παιδιών της ηλικίας του, αλλά τα γράμματά του βγαίνουν στο περιθώριο του τετραδίου, πέφτουν κάτω από τις γραμμές, γράφει στη μέση της σειράς χωρίς να αγγίζει τη γραμμή ή γράφει από πάνω προς τα κάτω και όχι από τα αριστερά προς τα δεξιά. Μπερδεύει τα κεφαλαία με τα μικρά και η σωστή ορθογραφία δεν είναι το φόρτε του. Κλαίει και στεναχωριέται, γιατί δεν μπορεί να γράψει, όπως γράφουν τα υπόλοιπα παιδιά της τάξης, τα οποία γράφουν γρήγορα και σωστά, ενώ εκείνο παλεύει να βγάλει μια πρόταση με ανάποδα γράμματα και ανύπαρκτη στίξη.

Θα σου πει, ότι είναι ηλίθιο ή χαζό και ότι μισεί το σχολείο και να γράφει. Όποιο βιβλίο, όμως, πέσει στα χέρια του, θα το διαβάσει σε χρόνο μηδέν με ταχύτητα μεγάλη.

Έτσι είναι, όταν έχεις ένα παιδί με δυσγραφία.

Είναι δύσκολο να διαγνωστεί. Ο καθένας προτιμά να θεωρεί το παιδί του τεμπέλη και όχι δυσγραφικό κι έτσι δεν μπαίνει στη διαδικασία να σκεφτεί ή να ψάξει περί μαθησιακών δυσκολιών. Αλλά η τεμπελιά δεν παίζει κανένα ρόλο. Η δυσγραφία είναι μια «κατάσταση, που προκαλεί δυσκολία στη γραπτή έκφραση».

Το Διεθνές Ίδρυμα Δυσλεξίας το ονομάζει ως «ελλειμματική επεξεργασία στη μετατροπή των ακουστικών και οπτικών ερεθισμάτων σε κινητική συμπεριφορά, από δυσκολία του ατόμου να παράγει αναγνώσιμη γραφή με το χέρι και μία γενική ασυνέπεια αναγνωστικού επιπέδου και γραφής». Τα παιδιά με δυσγραφία μπορεί να έχουν διαταραχές στη γραφή, διαταραχές στο συλλαβισμό και την ορθογραφία (χωρίς προβλήματα ανάγνωσης) ή και τα δύο μαζί.

Τα περισσότερα παιδιά αισθάνονται μια βαθιά αίσθηση ντροπής, όταν αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την ανεπάρκειά τους. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν πολλές μελέτες για τη δυσγραφία, επομένως δεν είναι γνωστά τα αίτιά της. Η συχνότητά της υπολογίζεται στο 5-20% του συνόλου των μαθητών, που έχουν κάποιο είδος μαθησιακής δυσκολίας. Η έντασή της μειώνεται, όσο το παιδί μεγαλώνει.

Η δυσγραφία είναι πιο σοβαρή από το να έχεις “γραφή γιατρού”. Είναι μια νευρολογική πάθηση, που έρχεται στο φως μόνο, όταν τα παιδιά αρχίζουν να γράφουν.

Δεν είχα προσέξει τίποτα παράξενο στο γιο μου, μέχρι, που πήγε στην Α’ Δημοτικού. Εκεί εμφάνισε όλα τα σημάδια της δυσγραφίας. Έγραφε ανάποδα τα γράμματα και τους αριθμούς, στίξη πουθενά, δυσκολία ακόμα και να συλλαβίσει το επίθετό του ή να γράψει ορθογραφημένα το όνομά του. Δεν μπορούσε να γράψει βασικές λέξεις ή ακόμα και να τις συλλαβίσει με έναν τρόπο κατανοητό. Συνειδητοποιήσαμε, τελικά, ότι αυτό ήταν κάτι, που δεν θα πέρναγε απλά και ωραία με τον καιρό. Ήταν κάτι παθολογικό και χρειαζόταν βοήθεια.

Υπάρχουν διάφορες θεραπείες για τη δυσγραφία. Το Διεθνές Ίδρυμα Δυσλεξίας συνιστά στους γονείς να βάζουν τα παιδιά τους από μικρά να ασχολούνται με διάφορες δραστηριότητες, όπως το να φτιάχνουν γράμματα με πηλό, να φτιάχνουν παζλ, να συνδέουν κουκίδες και να λένε ποιο γράμμα εμφανίστηκε και να αντιγράφουν γράμματα και αριθμούς. Μόλις μπορέσουν να σχηματίσουν ευανάγνωστα γράμματα (στη φάση, δηλαδή, που είναι ο γιος μου, μόνο, που κάποια τα κάνει ακόμα ανάποδα), καλό θα είναι να αρχίσουν να φτιάχνουν λέξεις και να μαθαίνουν βασικούς κανόνες τονισμού, ορθογραφίας και στίξης. Όσο γρηγορότερα, τόσο καλύτερα.

Σύμφωνα με τη Judy Hanning, λογοθεραπεύτρια, θέλει εντατική δουλειά. Με τον καιρό το παιδί θα μειώσει το διάστημα ανάμεσα στα γράμματα και θα περιορίσει τον αριθμό των ανάποδων γραμμάτων.

1. Στη ζωγραφική προτείνουμε στο μαθητή να πάρει φύλλα μεγαλύτερα του Α3 σε κάθετη μορφή.

2. Στη γραφή, τον αφήνουμε να χρησιμοποιήσει το μολύβι ή στυλό, που του ταιριάζει καλύτερα και του προτείνουμε να γράφει με τριποδική λαβή, για να διευκολύνεται.

3. Για να μάθει τη φορά και το σχήμα ενός γράμματος, μπορεί να χρησιμοποιεί την πλαστελίνη, μαγνητικά γράμματα και να λέει δυνατά το κάθε γράμμα.

4. Του δίνουμε ασκήσεις με κενά (για παράδειγμα να συμπληρώνει μόνο τις καταλήξεις των ρημάτων) και τον αφήνουμε να επιλέξει, αν θα γράψει καλλιγραφικά ή όχι.

5. Καλό είναι να μην ξαναγράφει πολλές φορές τις λέξεις, που δεν καταφέρνει και περιορίζουμε τον αριθμό των ασκήσεων και δίνουμε λιγότερες, αλλά στοχευόμενες.

6. Επίσης, δεν τον τιμωρούμε για την εμφάνιση του γραπτού του, την καλλιγραφία του και τον αφήνουμε να χρησιμοποιεί υπολογιστή χωρίς διορθωτή κειμένου.

Ο γιος μου κάνει ένα βήμα τη φορά. Γράφει κάθε μέρα και αφού τελειώσει, πηγαίνουμε πάνω από το γραπτό του και μιλάμε για αυτό, που έγραψε λάθος και πώς θα μπορούσε να το γράψει σωστά. Φροντίζω να τον επαινώ για κάθε λέξη, που έγραψε σωστά, ακόμα κι αν αυτή η λέξη είναι το “και”. Ξεκινήσαμε να διαβάζουμε μαζί ένα βιβλίο ορθογραφίας, που μου φαίνεται απίστευτα καλό, αλλά και κατάλληλο για το επίπεδό του.

Παράγγειλα και κάποια νέα βιβλία, που πιστεύω, ότι θα τον βοηθήσουν πολύ. Μόλις τα παραλάβουμε, θα τα εντάξουμε κι αυτά στο καθημερινό μας πρόγραμμα. Είναι πολλά αυτά, που έχουμε να κάνουμε, αλλά είναι απαραίτητα, αν θέλει να μάθει και να ξεπεράσει το πρόβλημά του. Σκέφτομαι να τον γράψω και σε μία σχολή πληροφορικής, για να αρχίσει σιγά σιγά να μαθαίνει δακτυλογράφηση. Κι όλα αυτά, ενώ περιμένει την πρωτοβάθμια επιτροπή να αξιολογήσει την κατάστασή του.

Με τη σωστή αντιμετώπιση και βοήθεια, οι προοπτικές για πλήρη αποκατάσταση ενός παιδιού με δυσγραφία είναι αρκετά καλές, ειδικά εάν διαγνωστούν νωρίς. Η δυσγραφία συχνά παρουσιάζεται μαζί και με άλλες μαθησιακές δυσκολίες, όπως η δυσλεξία και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή αλλιώς υπερκινητικότητα. Αυτό δεν σημαίνει, ότι τα πράγματα είναι σε χειρότερη κατάσταση και δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα ό, τι κι αν κάνεις. Σημαίνει, απλά, ότι η αποκατάσταση πρέπει να εστιάσει σε διάφορους τομείς.

Εάν υποψιάζεσαι, ότι το παιδί σου έχει προβλήματα γραπτής έκφρασης, βοήθα το το συντομότερο δυνατό. Ενθάρρυνέ το και υποστήριξέ το. Μπορεί να μην είναι τίποτα, μπορεί να είναι τα πάντα και η βοήθεια και η υποστήριξή σου να αποδειχθούν ανεκτίμητες.

Πηγή: scarymommy.com