fbpx

Το πένθος και οι ενοχές που φέρνουν τον θάνατο μέσα στη ζωή

| 22 Ιουλίου 2015
ADVERTISEMENT

Λίγο οι διάφορες απώλειες που έχουν τύχει στην οικογένειά μου, λίγο η επαγγελματική μου απασχόληση, λίγο οι ανάγκες των ανθρώπων που έρχονται στο κέντρο, αισθάνομαι ότι όλο και πιο συχνά κάθομαι απέναντι σε λυπημένα μάτια και συζητώ για τον θάνατο. Κάθε φορά οι λόγοι είναι διαφορετικοί, όπως διαφορετική είναι κάθε απώλεια, όπως διαφορετικά βιώνει ο καθένας μας ακόμα και την ίδια απώλεια. Όμως, αν κάτι επιστρέφει συνεχώς είναι αυτές οι ύπουλες σκέψεις, αυτές οι σκέψεις που γεμίζουν τον άνθρωπο ενοχές και τύψεις.

Δε σας κρύβω ότι κάθε φορά που ζητώ από γονείς να πουν στο παιδί τους ότι ο παππούς πέθανε και όχι ότι πήγε ταξίδι, κάθε φορά που λέω σε γυναίκες να βγάλουν τα μαύρα και να θυμηθούν ότι πέρα από χήρες είναι γυναίκες, κάθε φορά που γράφω ή μιλώ για τον θάνατο, νιώθω και εγώ ενοχές. Ενοχές που δεν μπόρεσα να βοηθήσω περισσότερο τους δικούς μου ανθρώπους, ενοχές που θυμίζω σε άλλους την απώλειά τους, ενοχές που φέρνω τον θάνατο μέσα στη ζωή. Κάπου εκεί όμως βρίσκεται και η λύση στις δικές μου ενοχές. Κάθε φορά λοιπόν που μιλάω για τον θάνατο, θυμίζω στον εαυτό μου ότι ουσιαστικά μιλάω για την ζωή. Την πορεία που ήδη έχουμε κάνει, το σήμερα και την πορεία που έρχεται. Μιλάω για το πώς επιλέγουμε να νοηματοδοτούμε τα γεγονότα που συμβαίνουν και για το πώς νοηματοδοτούμε την ζωή μας. Ο θάνατος και η απώλεια, δεν είναι προβλήματα που προσπαθούμε να λύσουμε αλλά είναι κομμάτια που δίνουν νόημα στην ζωή μας.


ADVERTISEMENT

Καταρχήν θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το πένθος δεν είναι από μόνο του ούτε ασθένεια ούτε πρόβλημα, όπως μερικές φορές θεωρείται λανθασμένα. Το πένθος είναι μια διαδικασία διαπραγμάτευσης, μια διαδρομή με στόχο την αποδοχή της απώλειας. Το ποιό μονοπάτι της διαδρομής θα διαλέξει κάθε άνθρωπος να διαβεί, ο χρόνος που θα πάρει ο καθένας για να κάνει την διαδρομή είναι καθαρά προσωπικά και κομμάτι της διαδικασίας. Όπως κομμάτι της διαδικασίας είναι η διαπραγμάτευση με τα γιατί και τις ενοχές που βιώνει κάποιος που πενθεί.

Γιατί να συμβεί αυτό στον άνθρωπο μου και όχι σε κάποιον άλλο; Γιατί τόσο νέος; Γιατί να μπορώ εγώ να βλέπω το παιδί μου να μεγαλώνει και όχι ο/η σύντροφος μου; Αν είχαμε κάνει αυτό τα πράγματα θα ήταν αλλιώς, αν είχαμε κάνει το άλλο ίσως να ζούσε ακόμα και άλλες τέτοιες σκέψεις πολλές φορές κατακλύζουν τα άτομα που πενθούν.

Η αλήθεια είναι ότι τέτοιες ερωτήσεις δυσκολεύουν την διαδρομή και την διαδικασία του πένθους. Τα γιατί, όπως έχουμε αναφερθεί και σε προηγούμενα άρθρα, δεν δίνουν ποτέ απαντήσεις αλλά αντίθετα εγκλωβίζουν τον άνθρωπο σε περισσότερα γιατί. Από την άλλη σκέψεις γεμάτες τύψεις και ενοχές και πιθανά σενάρια παγώνουν την διαδικασία του πένθους. Τα σενάρια είναι άπειρα. Μπορούμε να γεμίσουμε την ζωή με «αν» αλλά έτσι αποφεύγουμε να δούμε την μοναδική πραγματική και μη αναστρέψιμη κατάσταση, την απώλεια του ανθρώπου μας.


ADVERTISEMENT

Παράλληλα όμως, όταν εγκλωβιζόμαστε σε τέτοιες σκέψεις κινδυνεύουμε να μείνουμε και εμείς στάσιμοι. Στάσιμοι στις επιλογές μας, στάσιμοι στα συναισθήματά μας, στάσιμοι στη ζωή μας ακριβώς όπως και ο άνθρωπος για τον οποίο πενθούμε. Μπαίνοντας στον πειρασμό να απαντήσω γιατί οι άνθρωποι που πενθούν κάνουν τέτοιες σκέψεις, πιστεύω ότι ίσως έτσι έρχονται πιο κοντά στην απώλειά τους. Αν δεν μπορεί εκείνος/η να χαρεί, δεν μπορώ ούτε εγώ. Αυτή η στασιμότητα και όχι το πένθος είναι που μας εμποδίζει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Αυτή η στασιμότητα, μπορεί να γίνει δυσκολία και πρόβλημα.

Λύση εύκολη και αυτόματη δεν υπάρχει. Οφείλουμε όμως να προσπαθήσουμε να περπατήσουμε το μονοπάτι του πένθους όσο δύσκολο και να φαίνεται. Οι σχέσεις των ανθρώπων δεν χάνονται αλλά προσαρμόζονται συνεχώς. Έτσι και εδώ οφείλουμε να διαπραγματευτούμε την σχέση που θέλουμε να έχουμε με τον άνθρωπο για τον οποίο πενθούμε και με τον εαυτό μας. Οφείλουμε να δούμε τις καλές στιγμές που ζήσαμε, οφείλουμε να κάνουμε νέες συνδέσεις, οφείλουμε να εξελιχθούμε.

Ο θάνατος είναι απλά το τέλος μιας διαδρομής, η ζωή μας θα καθορίσει αν θα φτάσουμε εκεί γεμάτοι ή στεναχωρημένοι για αυτά που ξεχάσαμε να ζήσουμε.

Ιωάννης Ζήνδρος-Ελένη Τσάκωνα
Ψυχολόγοι

Κέντρο Ψυχολογικής Παρέμβασης “Θεραπεύω Συν-θεραπεύω”
Ελισάβετ Καστρισόγια 38 Ιωάννινα
Τηλέφωνα: 6972079311 και 6938353625
Email: therapeuw.syn@gmail.com

Τώρα μπορείς να επισκεφθείς, επιλεγμένους ειδικούς συνεργάτες μας, μέσω του προγράμματος “Πρώτη Επίσκεψη δωρεάν”. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα μπορείς να δείς εδώ ενώ αν θες να πάρεις απαντήσεις μέσω του Singleparent.gr, μπορείς να υποβάλλεις το ερώτημά σου, μέσω της ειδικής φόρμας εδώ.

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ