Πώς να βάλεις τη ζωή σου σε μια σειρά μετά το θάνατο του ανθρώπου σου

Μια φίλη έγραψε ένα πάρα πολύ ωραίο κείμενο σχετικά με τα συμπεράσματα που έβγαλε για την ψυχολογία του κόσμου μετά από μια απώλεια, και μας περιγράφει τα ακόλουθα σαν μια κοινή αντίδραση:

“Η αίσθηση ότι ο θάνατος των αγαπημένων μας προσώπων ήταν ανούσιος, μπορεί να οδηγήσει σε ερωτήματα όπως ,“γιατί;!;”

“Γιατί έπρεπε να πεθάνει; Γιατί συνέβη αυτό σε εμένα; Ποιός ευθύνεται γι αυτό; Τι μπορώ να κάνω για να μην συμβεί ξανά;”

Μπορεί επίσης να έχεις πέσει  θύμα σε υποθέσεις άλλων ανθρώπων σχετικά με το ποιό είναι το νόημα του κόσμου. Θυμήσου, υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να πιστεύουν ότι τα άσχημα πράγματα συμβαίνουν μόνο σε άτομα που το αξίζουν. Έτσι, αν κάποιος έχει κάνει ποτέ ένα άθλιο σχόλιο σχετικά με το ότι το αγαπημένο σας πρόσωπο άξιζε ότι έπαθε, ή πώς προκάλεσε το θάνατό του, αυτός μπορεί να είναι ο λόγος, δηλαδή η πεποίθησή του ότι τα κακά πράγματα αξίζουν στους κακούς.

Δεν είμαι σίγουρος αν αυτό σας έχει συμβεί και αν σας έχει ταρακουνήσει ποτέ, αλλά εμένα προσωπικά με ταρακούνησε. Ανακάλυψα ότι είμαστε εντελώς μόνοι όταν θρηνούμε κι ότι συχνά πιστεύουμε πως αν π.χ. ήμασταν καλύτεροι γονείς, αν ο γιατρός ή το νοσοκομείο είχε κάνει κάτι διαφορετικό, εάν απλά είχαμε πίστη Στο Θεό ή αν είχαμε δράσει νωρίτερα, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Πάμε σε αυτά τα μονοπάτια, ελπίζοντας να βρούμε μια σειρά.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος λειτουργεί ανεξήγητα. Προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο σε κάθε χτύπημα. Βλέπουμε πρόσωπα σε άψυχα αντικείμενα. Βρίσκουμε πρότυπα, εκεί που υπάρχουν και εκεί που δεν υπάρχουν. Στην περίπτωση που βιώνουμε μια απώλεια, αυτή η σειρά μπορεί να είναι  ιδιαίτερα σημαντική για εμάς, διότι με απλούς τρόπους μπορούμε να αντιληφθούμε ποια είναι η “αιτία” του θανάτου άρα μπορούμε να αποτρέψουμε από το να συμβεί ξανά. Μπορούμε να πείσουμε τους εαυτούς μας , ότι αν κάνουμε κάτι διαφορετικό την επόμενη φορά δεν θα βρεθούμε στην ίδια κατάσταση ξανά.

Μην με παρεξηγείτε, μερικές φορές είναι η αλήθεια, υπάρχει μια πολύ σαφής πηγή ή αιτία θανάτου. Υπάρχουν πράγματα που αν γίνουν με διαφορετικό τρόπο στο μέλλον, θα μπορούσαν να αλλάξουν το αποτέλεσμα για κάποιον άλλο. Υπάρχουν πράγματα που μαθαίνουμε μετά από τόσες πολλές απώλειες: να σταματήσουμε το κάπνισμα, να αποφεύγουμε τους κινδύνους, όπως το να οδηγάμε σε κατάσταση μέθης ή το να παίζουμε με το κινητό όταν οδηγάμε, και φυσικά να κάνουμε ετήσιες γενικές εξετάσεις. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις ξοδεύουμε εβδομάδες, μήνες, χρόνια στα μπορώ, θα μπορέσω, θα έπρεπε, κατηγορώντας τον εαυτό μας και τους άλλους, όταν το πιο τρομακτικό μέρος είναι η πραγματικότητα, ότι δηλαδή ο κόσμος φαντάζει ένα παράλογο και απροσδόκητο μέρος.

Πρόσφατα πήγα στο γάμο της μητέρας μου, και ένας παλιός της φίλος που ήξερε τον πατέρα μου όταν ζούσε, μου είπε “Ακόμα προσπαθώ να καταλάβω τι συνέβη στον πατέρα σου, και ποτέ δεν μπορώ να βγάλω νόημα”. Χαμογέλασα ευγενικά και αμέσως σκέφτηκα ότι αυτό συμβαίνει γιατί η ίδια η ζωή δεν βγάζει απολύτως κανένα νόημα.

Υπάρχει μια δεύτερη οπτική σε όλο τον κόσμο που μπορούμε να αναζητήσουμε, όσον αφορά το θάνατο. Αυτή φυσικά είναι να θέλουμε ο θρήνος μας να αποκτήσει νόημα. Γιατί υπάρχουν τα περιβόητα 5 στάδια της απώλειας και εμείς γνωρίζουμε μόνο ένα; Εάν έπρεπε να μαντέψω θα έλεγα ότι αυτό συμβαίνει γιατί βάζουμε σειρά σε κάτι που μας φοβίζει. Ο θρήνος είναι ακατάστατος, μας αποδιοργανώνει και μας κάνει να νιώθουμε ότι τρελαινόμαστε.

Εάν όμως μπορούσαμε να θέσουμε όρια; Εάν μπορούσαμε να μετρήσουμε και να αναλύσουμε την όλη κατάσταση σε κάποια στάδια, ο θρήνος θα φάνταζε λιγότερο τρομακτικός στην ιδέα! Είναι καλύτερο να πιστέψουμε ότι έχει μια δύσκολη αρχή, μια μέση και ένα τέλος. Όπως γράψαμε και νωρίτερα, δυστυχώς δεν είναι εύκολο.

Όταν διάβασα το κείμενο της φίλης μου σκέφτηκα, ότι πρέπει να βάλω μπροστά τη λογική σε όλη αυτή τη διαδικασία, μια σειρά και ένα νόημα . Γιατί μερικές φορές δεν συνειδητοποιούμε το πόσο επηρεάζει εμάς και τους γύρω μας. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.

Μερικά πράγματα που μπορεί να αναρωτιέστε και θέλετε να βάλετε σε μια σειρά, μετά το θάνατο του αγαπημένου σας προσώπου:

• Εάν είχα κάνει το Χ,Υ ή το Ζ αυτό δεν θα είχε συμβεί.
• Εάν δεν είχα κάνει το Χ,Υ ή το Ζ αυτό δεν θα είχε συμβεί.
• Εάν το αγαπημένο μου πρόσωπο πριν πεθάνει είχε κάνει το Χ,Υ ή το Ζ αυτό δεν θα είχε συμβεί.
• Εάν (εδώ προσθέστε μια σχέση) είχε κάνει κάτι διαφορετικό αυτό δεν θα είχε συμβεί.
• Αυτό που βιώνω πρέπει να είναι η τιμωρία μου για κάτι που έκανα εγώ ή η οικογένεια μου.
• Εάν είχαμε πάει σε άλλον γιατρό ή σε άλλο νοσοκομείο, θα γινόταν κάτι άλλο.
• Κάτι κάνω λάθος, δεν μπορώ να θρηνήσω σωστά.
• Κάτι είναι λάθος με την /τον (εδώ προσθέστε μια σχέση) και δεν μπορεί να θρηνήσει σωστά.

Αιχμηρά σχόλια που μπορεί να ακούτε από τρίτους και δεν σας βοηθούν να μπείτε σε μια σειρά.

• Ο κόσμος θέλει το άτομο που πενθεί, να το ξεπεράσει (πολλές φορές υπονοούν ότι δεν το προσπαθεί ή δεν το θέλει).
• Προσπάθησες να τον βοηθήσεις; (μετά από μια αυτοκτονία, αφήνουν να εννοηθεί ότι υπήρχε κάτι που θα μπορούσατε να κάνετε αλλά αποτύχατε).
• Δεν πρέπει να πρόσεχε καλά τον εαυτό του (γι αυτούς, αν το πρόσωπο που πέθανε τα έκανε όλα σωστά, δεν θα αρρώσταινε και δεν θα πέθαινε).
• Αν απλά έχεις θυμό σε αυτή τη φάση, θα σου περάσει (πιστεύουν ότι υπάρχει μια μικρή σειρά που τους κάνει να θεωρούν ότι μπορούν να προβλέψουν το πως νιώθεις).
• Δεν πιστεύεις ότι θα έπρεπε να το έχεις ξεπεράσει μέχρι τώρα; (πιστεύουν ότι υπάρχει μια συνταγή για να θρηνήσεις σωστά και ότι απλά δεν την ακολουθείς).
• Όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο (αυτό τα λέει όλα).

Οπότε τι μπορείς να κάνεις;

Σε ένα πολύ απλό επίπεδο, μπορείς να ξεκινήσεις με το να έχεις επίγνωση του πώς μερικές από τις σκέψεις σου, ειδικά εκείνες που περιλαμβάνουν ενοχές και σκέψεις που σε κατηγορούν , μπορεί να προέρχονται από την ανάγκη να μπουν τα πράγματα σε μια σειρά.

Το να προβληματίζεσαι σχετικά με αυτές τις σκέψεις, μπορεί πραγματικά να σε βοηθήσει. Για παράδειγμα, μπορεί να αναλωθώ σε σκέψεις του να κατηγορώ τον εαυτό μου, να τον θεωρώ κακό άνθρωπο, μια αποτυχημένη σύζυγο, γυναίκα ή φίλη.  Ένας τρόπος που μπορώ να αρχίσω να ανακαλύπτω πράγματα σε αυτόν τον κύκλο, είναι να καθορίσω αν η υποκείμενη σκέψη μου είναι όντως αληθινή, ή αν θα μπορούσε απλώς να προέρχεται από την ανάγκη μου, να βάλω τάξη στα πράγματα και να κατηγορήσω κάποιον, γι αυτό κατηγορώ τον εαυτό μου. Ίσως να μην χρειάζεται να κατηγορήσω τον εαυτό μου τόσο πολύ. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και στο να κατηγορήσουμε τρίτους.

Όταν ερχόμαστε στο σημείο του ίδιου του θρήνου, είναι πραγματικά δελεαστικό το να βάλουμε τα πάντα σε μια σειρά. Αν υποθέσουμε ότι θα περάσετε και τα πέντε στάδια, με σειρά, μετά απο έναν χρόνο θα επανέλθετε στην κανονική σας κατάσταση. Εάν χτυπάτε τον εαυτό σας, ή κάποιον άλλο, δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει όλο αυτό και είναι σημαντικό να κάνετε μερικά βήματα πίσω και να πείτε  “ίσως το πρόβλημα να μην είμαι τελικά εγώ. Ίσως το πρόβλημα να είναι ότι προσπάθησα να δημιουργήσω μια πιο εύκολη σειρά γιατί ήθελα να νιώθω πιο ασφαλής. Όσο τρομακτικό και να φαντάζει το να προχωρήσω, υπάρχει μια δυνατή αξία, αυτή που λέει να δείξεις συμπόνοια στον εαυτό σου, και όχι να θεωρείς οτι κάνεις οπωσδήποτε κάτι λάθος, εσύ”.

Ποιά είναι η τελευταία λέξη;

Είναι δύσκολο να δείς με σκληρή ματιά τις σκέψεις σου και να διαπιστώσεις αν η ανάγκη μας να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, έχει δημιουργήσει μια άρρωστη κατάσταση που μας κάνει να κατηγορούμε τον εαυτό μας.

“Το χάος είναι ο νόμος της φύσης. Η τάξη είναι το όνειρο του ανθρώπου”. Όσο τρομακτικό και να σου φαίνεται , πρέπει να απελευθερωθείς!

Πηγή: http://www.whatsyourgrief.com/