Πώς μπορεί ο χήρος γονιός να “λειτουργήσει” σeξουαλικά μετά το θάνατο του/της συζύγου/συντρόφου;

Το πένθος είναι η αναμενόμενη αντίδραση στην απώλεια ενός κοντινού προσώπου. Όσο μεγαλύτερη είναι η συναισθηματική εγγύτητα με το άτομο αυτό τόσο μεγαλύτερο είναι και το αίσθημα της απώλειάς του. Το πένθος είναι μία φυσιολογική αντίδραση των περισσότερων ανθρώπων η οποία διέρχεται μέσα από συγκεκριμένα στάδια. Επί της ουσίας όμως το πένθος είναι μια καθαρά προσωπική κατάσταση για το άτομο την οποία βιώνει με τον τρόπο που εκείνο θεωρεί πιο κατάλληλο για τον ίδιο.

Στην περίπτωση της απώλειας του συζύγου ή του συντρόφου η κατάσταση είναι αρκετά σύνθετη. Η συναισθηματική εγγύτητα είναι ιδιαίτερα ενισχυμένη και το γεγονός αυτό προϋποθέτει και μεγαλύτερο ψυχικό κόστος για τον χήρο ή την χήρα. Άνδρες και γυναίκες διαφέρουν ως προς τον τρόπο που διαχειρίζονται το πένθος. Η σιωπηρή υπομονή, η απομόνωση αλλά και ο θυμός είναι ορισμένα στοιχεία της ανδρικής συμπεριφοράς στο πένθος. Από την άλλη οι γυναίκες προτιμούν τη συζήτηση με κοντινά πρόσωπα και αναζητούν καταφύγιο στα υποστηρικτικά συστήματα που έχουν γύρω τους.  Ένα από τα θέματα που τίθενται βαθμιαία όταν ξεπεραστεί η περίοδος του πένθους είναι πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει και πάλι σεξουαλικά το άτομο που έχει υποστεί αυτή την σημαντική απώλεια.

Τα άτομα που βιώνουν την απώλεια του συντρόφου χρειάζονται χρόνο ώστε να μπορέσουν να διαμορφώσουν την ισορροπία ανάμεσα στο να διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη του συντρόφου αλλά και να μπορέσουν να καλύψουν τις προσωπικές τους βιολογικές και συναισθηματικές ανάγκες. Το σεξ είναι η υπέρτατη νίκη έναντι του θανάτου καθώς μέσα από αυτό μπορεί να προκύψει νέα ζωή. Επομένως για ορισμένους ανθρώπους το σεξ είναι ένα καταφύγιο στην περίοδο του πένθους καθώς είναι και μια υπενθύμιση στον εαυτό τους ότι παραμένουν ζωντανοί. Εκείνοι που αναζητούν περισσότερο και πιο γρήγορα το σεξ μετά τον θάνατο της συντρόφου φαίνεται πως είναι οι άνδρες καθώς τόσο βιολογικά όσο και κοινωνικά ενισχύονται περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση. Όταν μάλιστα υπάρχουν και παιδιά στην οικογένεια η ανάγκη για την ύπαρξη μιας μητρικής φιγούρας είναι μεγαλύτερη. Από την άλλη για τις γυναίκες τα κοινωνικά στερεότυπα είναι πιο αυστηρά και δεν αφήνουν ασχολίαστο το γεγονός ότι μια χήρα γυναίκα μπορεί να δημιουργήσει μια νέα σχέση σύντομα. Πολλές φορές τόσο ο πατέρας όσο και η μητέρα ανησυχούν για το πώς θα «εισάγουν» στη ζωή των παιδιών τους ένα νέο πρόσωπο. Η ουσία όμως είναι ότι κάθε άνθρωπος αποφασίζει ο ίδιος μέχρι πότε θα πενθήσει και πώς διαμορφώσει τη ζωή του πλέον. Το σεξ και η συντροφική αλληλεπίδραση όμως είναι βασικά στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης και αυτό δεν θα πρέπει να ξεχνιέται. Επομένως:

Δώστε χώρο και χρόνο στον εαυτό σας. Μη βιαστείτε να ξεκινήσετε μία καινούρια σχέση. Δώστε στον εαυτό σας το περιθώριο να διαχειριστεί το πένθος και να επουλώσει τις πληγές που δημιούργησε η απώλεια. Όταν είστε συναισθηματικά έτοιμοι θα μπορέσετε να λειτουργήσετε και να επενδύσετε σεξουαλικά σε μία νέα σχέση.

Μην παραμελήσετε τον εαυτό σας. Πρόκειται ίσως για έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα κρατήσουν ανοιχτή την επικοινωνία με την σεξουαλικότητά σας. Άτομα που παραμελούν τον εαυτό τους και δεν φροντίζουν την εμφάνισή τους χάνουν την ελκυστικότητά τους και το φλερτ από τη ζωή τους. Το φλερτ είναι μια δύναμη που μπορεί να «αφυπνίσει» το άτομο την στιγμή που θα το έχει μεγαλύτερη ανάγκη.

Μην ασχολείστε με την άποψη του κόσμου. Οι άνθρωποι τείνουν να είναι αυστηροί με τους γύρω τους μέχρι να βρεθούν οι ίδιοι σε μια αντίστοιχη κατάσταση και να δουν ότι τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά όσο φαίνονται. Εσείς είστε εκείνοι που βιώνετε την κατάσταση, επομένως γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα τι σας χρειάζεται για να νιώσετε καλύτερα.

Τα παιδιά σας χρειάζονται δυνατούς. Πολλοί γονείς νιώθουν ηθικά υποχρεωμένοι προς τα παιδιά τους, όταν είναι ανήλικα κυρίως, να διατηρούν την μνήμη του θανόντα γονέα ζωντανή. Αυτό είναι σωστό και θα πρέπει να ενισχύεται. Συχνά όμως η συμπεριφορά αυτή επεκτείνεται στο να αποφεύγουν οι ίδιοι να δραστηριοποιηθούν και πάλι συναισθηματικά και σεξουαλικά. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να βλέπουν χαρούμενους και συναισθηματικά δυνατούς τους γονείς ώστε να αντλούν και εκείνα δύναμη από αυτούς. Οι γονείς οι οποίοι βρίσκονται σε μια διαρκή κατάσταση πένθους και κατά μία έννοια «βαλτώνουν» μέσα στην καθημερινότητά τους δημιουργούν ανασφάλεια και αβεβαιότητα στα παιδιά.

Θάνος Ασκητής
Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας 
Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
Κηφισίας 360 & Θερμοπυλών 2
Αθήνα Χαλάνδρι Τ.Κ. 15233
Τηλέφωνο: 210 61 04 590 & 210 77 72 100 & 210 77 89 890
Fax: 210 61 95 797
Web: http://www.askitis.gr/
Facebook: https://www.facebook.com/institutethanosaskitis
Email: institute@askitis.gr