Κακοποίηση: Το σχέδιο διαφυγής που θα σε σώσει!

Οι κοινωνικοί λειτουργοί που ασχολούνται ειδικά με το κομμάτι της ενδοοικογενειακής βίας, προτείνουν πάντα στα θύματα (γυναίκες ή/και άντρες) που εμπλέκονται σε χειριστικές σχέσεις και κακοποιούνται σωματικά και λεκτικά, να κάνουν ένα σχέδιο διαφυγής προκειμένου να απομακρυνθούν από τον/τη θύτη, με ασφάλεια. Το πλάνο αυτό θα πρέπει να καλύπτει όλους τους τομείς της ζωής σου όπου υπάρχει πιθανότητα να κακοποιηθείς, στο σπίτι, στη δουλειά, στο σχολείο, κατά τη μεταφορά από τον ένα χώρο στον άλλον.

Λόγοι για να φύγεις:
Ας συνοψίσουμε τους καλούς λόγους για τους οποίους αξίζει να αφήσεις μια χειριστική σχέση.

• Οι περισσότεροι θύτες επιλέγουν να μην αλλάξουν. Ακόμη κι αν έχουν μια ζωή χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, μια καλή δουλειά ή εκπληκτικούς συντρόφους, οι θύτες συνεχίζουν να θέλουν να κακοποιούν. Επομένως μη κοροϊδεύεις τον εαυτό σου ότι θα αλλάξει ή ότι φταίει που έχει π.χ. προβλήματα με τη δουλειά του ή τους γονείς του και όλα αυτά που σίγουρα σου λέει. Είναι απλά η επιλοιγή του να τα κάνει όλα να φαίνονται δραματικά. Το δράμα όμως είναι δικό του όχι δικό σου!
• Είναι λοιπόν σχεδόν απίθανο από βίαιο να μεταλλαχθεί σε πρίγκηπα του παραμυθιού.
• Αξίζεις να έχεις μια ευτυχισμένη και ήρεμη ζωή. Αν θες να πάρεις πίσω τη ζωή σου, φύγε!
• Έχεις καθήκον απέναντι στα παιδιά σου να τα προστατέψεις.
• Έχεις καθήκον απέναντι στα παιδιά σου να τους δώσεις υγιή πρότυπα για το τι σημαίνει σχέση, γάμος, σύντροφος και οικογένεια. Σε μια τοξική σχέση, τα παιδιά αντιλαμβάνονται ως υγιή τα πρότυπα που δεν είναι υγιή!
• Τα παιδιά μαθαίνουν από τις πράξεις σου. Θέλεις το παιδί σου να μάθει τις χειριστικές τακτικές του πατέρα του ή της μητέρας του; Μένοντας σε ένα τέτοιο γάμο, διδάσκεις στη κόρη σου ή στο γιο σου ότι οι χειριστικοί άντρες ή οι χειριστικές γυναίκες αντίστοιχα, είναι τα κατάλληλα πρόσωπα να παντρευτούν στην ενήλικη ζωή τους.
• Εάν δεν υπερασπιστείς εσύ τα δικαιώματα των παιδιών σου, τότε ποιος;

Αυξημένη επιθετικότητα
Μόλις ο θύτης μάθει ή υποψιαστεί ότι σχεδιάζεις να χωρίσετε ή να φύγεις από το σπίτι, να περιμένεις εξάρσεις στην επιθετικότητά του καθώς και ακραίες απόπειρες να σε αποτρέψει. Εάν ο θύτης ασκούσε λεκτική βία επάνω σου, δεν αποκλείεται προκειμένου να σε ελέγξει και να σε σταματήσει, να ασκήσει και σωματική βία επάνω σου π.χ. με σπρωξιές.

Κάνε μια λίστα με όλα τα ονόματα και τους αριθμούς των ανθρώπων που (πιστεύεις πως)  θα σε στηρίξουν όπως επίσης και τα τηλέφωνα κέντρων στήριξης, ξενώνων για κακοποιημένες γυναίκες, γραμμών sos κατά της βίας κλπ.

Αν ο θύτης είναι εκείνος που έφυγε από το σπίτι σας, άλλαξε κλειδαριές στο σπίτι και στο αμάξι.

Έξτρα κλειδιά: Δώσε ένα αντικλείδι του σπιτιού και του αυτοκινήτου σε κάποιο πολύ έμπιστο άτομο. Στάθμευσε το αυτοκίνητό σου εκεί που ο θύτης δεν θα ψάξει ή θα δυσκολευτεί να το βρεί.

Μετακόμισε αν χρειαστεί σε κάποιο μέρος που δεν γνωρίζει ο θύτης

Δώσε την άδεια σε κάποιο φίλο ή γείτονα να καλέσει την Αστυνομία αν δεί το θύτη κοντά σε σένα ή στο σπίτι σου ή αν ακούσει φωνές.

Φτιάξε με τα παιδιά σου ένα password, ένα συνθηματικό που θα πείτε ο ένας στον άλλον σε περίπτωση που κάποιος από εσάς κινδυνεύει και θέλει να το πεί χωρίς να τον καταλάβουν.

Έχε ένα νούμερο στο σπίτι ή στο κινητό όπου θα μπορείτε να χρησιμοποιείτε μεταξύ σας και ο θύτης δεν θα μπορεί να σας ενοχλεί. Αν τα πράγματα έχουν φτάσει στα άκρα, ίσως να πρέπει να αλλάξεις και τον κύριο αριθμό του σπιτιού ή του κινητού.

Βάζε στην άκρη κάποια χρήματα, έστω και λίγα, για την ημέρα της διαφυγής σου. Άνοιξε ένα νέο τραπεζικό λογαριασμό στο όνομά σου και ρύθμισε οι τραπεζικές ενημερώσεις να αποστέλλονται στη διεύθυνση του σπιτιού κάποιου έμπιστου-σε σένα- προσώπου.

Φτιάξε μια τσάντα με σημαντικά έγγραφα (πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, διαβατήρια κλπ.) φωτογραφίες ή κοσμήματα και αντικείμενα αξίας και φύλαξέ τη κάπου που να μην μπορεί να τη βρεί. Ακόμη καλύτερα αν αντί να την έχεις στο σπίτι σου να την έχεις φυλαγμένη, στο σπίτι κάποιου δικού σου ανθρώπου. Αντίστοιχα φτιάξε μια βαλίτσα με κάποια βασικά είδη ανάγκης για σένα και τα παιδιά και φύλαξέ τη με τον ίδιο τρόπο.

Προστάτεψε τα παιδιά σου: Αν δεν έχεις φύγει ακόμα, προετοίμασε τα παιδιά σου δίνοντάς τους τις λιγότερες δυνατές πληροφορίες και όταν φύγεις μαζί τους, εξήγησέ τους ακριβώς τι συμβαίνει με απλά και κατανοητά για την ηλικία τους λόγια. Ακόμη και τα πολύ μικρά παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν τι συμβαίνει αλλά και τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση βίας είτε εναντίον τους είτε από τον ένα γονιό στον άλλον.

Στις βίαιες σχέσεις, καμιά φορά η απόδραση είναι ο καλύτερος τρόπος να φύγεις. Βίαιη σχέση συνιστάται όταν ο θύτης σπάει πράγματα, απειλεί να χτυπήσει εσένα ή τα παιδιά, κοπανάει πόρτες, ρίχνει γροθιές στους τοίχους, σε σπρώχνει, σε πιάνει από το λαιμό κλπ.

Αν φύγεις εσπευσμένα χωρίς να το ανακοινώσεις: Αν είναι επιτακτική ανάγκη να φύγεις χωρίς να το ανακοινώσεις, μ πορείς να αφήσεις ένα σημείωμα στο θύτη όπου να του εξηγείς σύντομα και απλά ότι η σχέση ή ο γάμος σας έχει τελειώσει. Μην εξηγήσεις και μη δικαιολογήσεις την απόφασή σου. Δήλωσε επίσης πως οποιαδήποτε επικοινωνία από εδώ και στο εξής, θα γίνεται μέσω του δικηγόρου σου.

Αν θέλεις να το ανακοινώσεις: Μερικές φορές, στις σχέσεις ή στους γάμους όπου υφίσταται λεκτική βία, τα θύματα επιλέγουν να ανακοινώσουν το χωρισμό είτε στο χώρο εργασίαε του θύτη ή μπροστά σε κάποιο σύμβουλο γάμου. Μπορείς να κάνεις το ίδιο μόνο αν έχεις φτιάξει σχέδιο διαφυγής και μην απαντήσεις στα μηνύματα ή στις κλήσεις που θα ακολουθήσουν.

Θυμήσου ότι δεν είσαι πλέον δεσμευμένος/η με αυτόν τον άνθρωπο οπότε δεν είσαι υποχρεωμένος/η να σχετίζεστε μαζί του/της. Στην αρχή μπορείς να μείνεις για λίγο στο σπίτι κάποιου δικού σου ανθρώπου ή να έρθει εκείνος να μείνει για λίγο στο δικό σου.  Να είσαι πάντοτε έτοιμος/η να καλέσεις την Αστυνομία σε περίπτωση που ο θύτης εμφανιστεί στο σπίτι, στη δουλειά σου ή στο σχολείο των παιδιών και σε κάθε περίπτωση, ζήτησε τη βοήθεια ενός δικηγόρου.

Ξεκάθαρα όρια: Ακόμη κι αν έχεις να κάνεις με κάποιον που ασκεί λεκτική βία, καλό είναι όλες οι μεταξύ σας ενέργειες μετά το χωρισμό, να γίνονται με σαφή όρια και σε ουδέτερο έδαφος. Π.χ. μην αφήσεις ποτέ έναν τέτοιο άνθρωπο να περάσει το κατώφλι του σπιτιού σου. Αν έρθει να πάρει το παιδί, μπορείς νατου πείς να περιμένει στο αυτοκίνητο και να το κατεβάσεις εσύ στην είσοδο της πολυκατοικίας.

Η σιωπή σου είναι η δύναμή σου: Σε κάθε σχέση, οι άνθρωποι που κάνουν περισσότερο «θόρυβο» είναι εκείνοι με τη μικρότερη δύναμη. Γι΄αυτό μην απαντάς σε μηνύματα, email ή τηλέφωνα, μην εξηγείς, μη δικαιολογείσαι, μην απολογείσαι είτε σε εκείνον/η είτε σε κοινούς σας φίλους, από τους οποίους δεν γνωρίζεις και ποιος μπορεί να του μεταφέρει πράγματα. Μη τσιμπάς στο δόλωμα και μείνε αθόρυβος/η άρα δυνατός/η.

Η επαφή του παιδιού με κάθε γονιό ξεχωριστά, είναι σημαντική για τη σωστή ανάπτυξή του. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα πρέπει να ενθαρρύνεις τη σχέση του παιδιού με τον άλλο γονιό, ενώ ίσως υπάρξουν φορές που το παιδί θα σου πει πως δεν θέλει να τον επισκεφθεί.Μπορείς λοιπόν να ορίσεις ένα σημείο «ανταλλαγής», να πας δηλαδή το παιδί σε ένα ουδέτερο μέρος όπου θα το παραλάβει ο άλλος γονιός και π.χ. να ανοίξεις τη πόρτα του αυτοκινήτου του πατέρα ή της μητέρας , προσκαλώντας το παιδί να μπεί μέσα. Με αυτό τον τρόπο θα δείξεις στο παιδί αλλά και στον άλλο γονιό ότι παροτρύνεις αυτή τη σχέση, με τη προϋπόθεση ότι ο άλλος γονιός-θύτης, δεν έχει την ίδια χειριστική και κακοποιητική στάση απέναντι στο παιδί.

Mark Gallagher
Ψυχοθεραπευτής και θεραπευτής σχέσεων
Βιβλιογραφία: Joanna V. Hunter. 2010 “But He’ll Change: End the thinking that keeps you in an abusive relationship”
Minnesota. US. Hazelden.
Πηγή: http://singlemum.com.au/