fbpx

Βάπτιση ανήλικου τέκνου και διαφωνία των γονέων για το όνομα

| 29 Ιανουαρίου 2014
ADVERTISEMENT

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1512 ΑΚ ορίζεται ότι σε κάθε περίπτωση που οι γονείς ασκούν από κοινού την γονική μέριμνα, αν διαφωνούν κατά την άσκησή της είτε σε όλο είτε σε μέρος του περιεχομένου της που προσδιορίζεται από το άρθρο 1510 ΑΚ, όπως ισχύει μετά το ν. 1329/1983, τότε αποφασίζει το δικαστήριο σύμφωνα με το συμφέρον του τέκνου για την επίλυση του ζητήματος.

Περιεχόμενο δε της γονικής μέριμνας, σύμφωνα με το άρθρο 1510 ΑΚ, που αντικατέστησε την έννοια της “πατρικής εξουσίας”, αποτελεί και η ονοματοδοσία του ανηλίκου παιδιού είτε αβάπτιστο είτε βαπτισμένο, γιατί ο ονοματοδοσία δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο του μυστηρίου του βαπτίσματος (όπου το ανήλικο αποκτά θρήσκευμα και όχι αναγκαίως και όνομα) ώστε να απαγορεύεται η μεταβολή του. Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει διάκριση της διοικητικής διαδικασίας της ονοματοδοσίας, έναντι της βάπτισης. Ονοματοδοσία χωρίς τομυστήριο της βάπτισης γίνεται, ενώ το αντίστροφο όχι. Για να αποκτήσει ένα παιδί όνομα, η υποχρέωση των γονέων έγκειται κατ’ αρχάς στο ότι θα πρέπει να πάνε στο Ληξιαρχείο και να υπογράψουν από κοινού, για το όνομα που επιθυμούν να πάρει το παιδί. Αν υπάρχει διαφωνία ανάμεσα στους γονείς για το όνομα που θα δώσουν στο παιδί, τότε η διαφορά λύνεται μέσω της δικαστικής οδού. Στην περίπτωση που ένας γονέας απουσιάζει, τότε απαιτείται έγγραφη εξουσιοδότησή του.


ADVERTISEMENT

Βεβαίως με την ισχύουσα νομοθεσία και κατά την επικρατούσα συνήθεια, οι γονείςκαταχωρούν ταυτόχρονα με την ονοματοδοσία και την βάπτιση. Η καταχώριση βάπτισης όμως, έχει ως αποκλειστικό αποτέλεσμα την αναγραφή θρησκεύματος και ουδόλως επιδρά στο ήδη δηλωθέν (ή ταυτοχρόνως δηλούμενο) όνομα, ενώ μπορεί να γίνει και χωρίς εξουσιοδότηση γονέως ή ακόμη και με πρωτοβουλία άλλων προσώπων απαριθμουμένων στο άρθρο 26 παρ. 2 ν. 344/76 («η βάπτισις καταχωρίζεται εις το περιθώριον της ληξιαρχικής πράξεως γεννήσεως … επί τη προσαγωγή δηλώσεως του τελέσαντος ή συμπράξαντος εις τηνιεροπραξίαν θρησκευτικού λειτουργού. … Υπόχρεοι προς δήλωσιν της βαπτίσεως είναι ο βαπτισθείς, … ο πατήρ ή η μήτηρ …, ο ανάδοχος και οι συγγενείς εξ αίματος του βαπτισθέντος μέχρι και του τρίτου βαθμού. … Η σημειουμένη βάπτισις περιλαμβάνει τηνχρονολογίαν της βαπτίσεως, το εις το νεογνόν τυχόν δοθέν όνομα, το όνομα και επώνυμοντου δηλούντος, του αναδόχου, του ιερέως…»). Το γεγονός ότι ο νόμος, στην περιγραφή του περιεχομένου της δήλωσης βάπτισης, συμπεριλαμβάνει και «το εις το νεογνόν τυχόν δοθέν όνομα», δεν ιδρύει εναλλακτική διαδικασία ονοματοδοσίας ξεχωριστή από την κανονική,διότι όπως δέχεται η νομολογία η λήψη ονόματος δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της βάπτισης (βλ. ήδη 240/75 ΟλΑΠ, ΜονΠρωτΑθ 8641/1980, ΑΠ 982/1983, ΑΠ 744/1999).

Σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 344/1976 “περί ληξιαρχικών πράξεων” ρητώς ορίζονται τα ακόλουθα: “Το όνομα του νεογνού καταχωρείται στη ληξιαρχική πράξη γέννησης βάσει δήλωσης που έχει κάνει εκείνος που ασκεί την πατρική εξουσία και αν δεν την ασκεί κάποιος, τότε εκείνος που έχει την επιμέλεια του παιδιού”. Από αυτά συνάγεται ότι η μητέρα του τέκνου και αν ακόμη έχει την επιμέλεια τούτου από το νόμο ή με δικαστική απόφαση,στην περίπτωση – που υπάρχει πατέρας που δεν έχει εκπέσει από την γονική μέριμνα, δεν έχει το δικαίωμα να καθορίσει το δοτέο όνομα στο ανήλικο τέκνο μόνη της με δήλωσή της ενώπιον του Ληξιάρχου, χωρίς τη συναίνεση του πατέρα του τέκνου ή χωρίς δικαστική απόφαση που να επιλύει τη διαφωνία των γονέων ως προς το κύριο όνομα του ανηλίκου του οποίου έχουν τη γονική μέριμνα  (βλ. ΕφΑθ 4971/1993, ΟλΑΠ 99/1985 ΝΟΒ 33. 1178, ΑΠ 556/1986).

Σύμφωνα μάλιστα με έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών (Διεύθυνση Αστ. & Δημ. Κατάστασης, Διευκρινίσεις και οδηγίες προς τα Ληξιαρχεία, υπ’ αρ. πρωτ. Φ.104770/22433 24.10.2006):  «Η ονοματοδοσία αποτελεί την αποκλειστική διαδικασία κτήσης ονόματος νεογνού το οποίο καταχωρίζεται στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως ύστερα από δήλωση των γονέων του που ασκούν τη γονική μέριμνα ή του ενός απ’ αυτούς εφόσον έχει έγγραφη εξουσιοδότηση του άλλου, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής. Αν ο ένας από τους γονείς δεν υπάρχει ή δεν έχει τη γονική μέριμνα, η δήλωση του ονόματος γίνεται από τον άλλο γονέα. Η βάπτιση καταχωρίζεται στο περιθώριο της ληξιαρχικής πράξεως γέννησης, περιλαμβάνει τα στοιχεία που περιγράφονται στην παρ. 3 του άρθρου 26 ν. 344/76 και δηλώνεται από τους υποχρέους, όπως καθορίζονται στην παρ. 2 του ιδίου άρθρου».


ADVERTISEMENT

Από τα ως άνω είναι σαφές ότι η μεν διαδικασία της ονοματοδοσίας έχει σαν συνέπεια την κτήση ονόματος, η δε βάπτιση την κτήση θρησκεύματος. Συνεπώς μία δήλωση βάπτισης δεν μπορεί να εκληφθεί και σαν δήλωση ονοματοδοσίας αν δεν γίνεται με τους όρους του άρθρου 25 του ν. 344/76, δηλαδή αν δεν γίνεται και από τους δύο γονείς ή αν δεν συνοδεύεται από εξουσιοδότηση του απόντος γονέως.

Συνάγεται δηλαδή από τα ανωτέρω ότι η ονοματοδοσία, δηλαδή ο προσδιορισμός του ονόματος του τέκνου με δήλωση στο ληξιαρχείο, είναι δικαίωμα και των δύο γονέων που ασκούν μαζί την γονική μέριμνα, ως προς το οποίο αποφασίζουν από κοινού και ότι αν αυτοί διαφωνούν ως προς το όνομα που πρέπει να δοθεί σ` αυτό, τη διαφωνία αυτή επιλύει και αίρει το Μονομελές Πρωτοδικείο, δικάζοντας κατά τη διαδικασία του άρθ. 681Β΄ΚΠολΔ, γιατί   η διαφωνία τους αυτή ανάγεται στο δικαίωμα και καθήκον των γονέων κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας (άρθρα 1510 παρ 1 εδάφ. α, 1512 ΑΚ και 681 Β` παρ 1β`ΚΠολΔ και ΕφΑθ 4971/1993, Εφ Αθ 3486/2006, ΕφΑθ 558/1995, ΟλΑΠ 240/1975, ΝοΒ23.655, ΑΠ 240/75 ΝοΒ 23. 665, ΕΑ 4971/93 ΝοΒ 42, 75, 2688/90 ΕλλΔνη 33. 153).

Αν όμως,  πρόκειται για αβάπτιστο τέκνο, την γονική μέριμνα του οποίου ασκούν από κοινού οι γονείς και αυτοί διαφωνούν ως προς το όνομα που πρέπει να δοθεί σ` αυτό, τότε την διαφωνία αυτή επιλύει και αίρει το Μονομελές Πρωτοδικείο δικάζοντας κατά την διαδικασία που ορίζει το άρθρο 681 Β` ΚΠολΔ, γιατί   η διαφωνία τους αυτή ανάγεται στο δικαίωμα και καθήκον των γονέων κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας (άρθρα 1510 παρ 1 εδάφ. α, 1512 ΑΚ και 681 Β` παρ 1β΄ ΚΠολΔ και ΕφΑθ 4971/1993).

Μαρία Τζαβέλα-Δικηγόρος
Δικηγορικό Γραφείο
Eυγενίας Α. Φωτοπούλου & Συνεργατών
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/

Εάν έχετε οποιαδήποτε απορία, μπορείτε να την απευθύνετε στους ειδικούς του Singleparent.gr, εδώ!

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ