Καταγγελία: Οι μονογονείς κρίνονται με βάση το ατομικό εισόδημα και όχι το οικογενειακό στα προγράμματα ΕΣΠΑ

“Καλησπέρα αγαπημένη μου παρέα και παρηγοριά. Είμαι μελετήτρια και μόλις βγήκα από μια ενημερωτική ημερίδα για τα προγράμματα ΕΣΠΑ του υπουργείου ανάπτυξης και οικονομίας που πραγματοποιήθηκε στο ερευνητικό κέντρο Αθηνών.

Μέσα σε αυτά που είπαν ήταν και ότι στο Πρόγραμμα των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι υποψήφιοι επενδυτές μονογονεϊκής οικογένειας δεν θα κρίνονται με βάση το οικογενειακό εισόδημα( που έχει τεθεί ως και 35000 ) αλλά με το ατομικό που είναι 20000. Τους έκανα τα παράπονα μου και τους είπα να ψάξουν την νομοθεσία. Μονογονεϊκή οικογένεια σημαίνει οικογένεια και όχι άτομο. Αφού μου είπαν ότι δεν γίνεται γιατί έχουμε εισοδειμα από ένα μέλος, τους είπα ότι παραβλέπουν το νόμο και φυσικά ότι κάνουν λάθος γιατί τη διατροφή τη δηλώνουμε!!! Μετά από επιμονή δική μου, μου είπαν θα το ξαναδούν.

Για να καταλάβετε αποκλείουν στην ουσία δικαιούχους της μονογονεϊκής γιατί τους χαμηλώνουν το εισοδηματικό κριτήριο.

Αν θέλετε περισσότερες λεπτομέρειες είμαι στη διάθεση σας.

Με εκτίμηση προς το έργο σας

Λεμπεση Σταματινα”

Για όλα τα παραπάνω και για το τί ισχύει νομικά, ρωτήσαμε τη δικηγόρο μας κυρία Ευγενία Φωτοπούλου η οποία μας ανέφερε τα εξής:

Δυστυχώς αντιμετωπίζετε και εσείς το πρόβλημα της έλλειψης ενιαίας ρύθμισης της έννοιας του μονογονέα.

Οι διάφορες δημόσιες υπηρεσίες αντιμετωπίζουν διαφορετικά η κάθε μία τις κατηγορίες που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μονογονεϊκές οικογένειες, με αποτέλεσμα να επικρατεί μία σύγχυση σχετικά με τον ορισμό. Υπάρχουν καθαρές περιπτώσεις, όπως το μη αναγνωρισμένο τέκνο, το υιοθετημένο τέκνο από ένα μόνο γονέα, το ορφανό. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις αμφισβητούμενες όπως οι διαζευγμένοι ή όσοι έχουν την επιμέλεια τέκνου εκτός γάμου αναγνωρισμένου από τον άλλο γονέα.

Ενιαίος ορισμός στο νόμο για τους μονογονείς, ώστε να γίνεται σε αυτόν αναδρομή κάθε φορά που μία νέα διάταξη αναφέρεται σε αυτούς, δεν υπάρχει. Κάθε νόμος έχει το δικό του ορισμό για το μονογονέα, ανάλογα το περιεχόμενο και το σκοπό του. Για παράδειγμα σε διευκρίνιση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης (αναφερόμενη στο άρθρο 7 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) σχετικά με τον ορισμό του προστάτη μονογονεϊκής οικογένειας και το τέκνο που τον βαρύνει φορολογικά ορίζεται ότι «Προστάτης μονογονεϊκής οικογένειας θεωρείται αυτός που ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων, αποκλειστικά στις ακόλουθες περιπτώσεις: χηρεία, ελεύθερη συμβίωση χωρίς σύμφωνο συμβίωσης, τέκνο γεννημένο εκτός γάμου, υιοθεσία τέκνου από ένα μόνο γονέα».

Από την άλλη, στο νόμο 3838/2010 (που τροποποιεί το άρθρο 3812/2009 και αφορά τις προσλήψεις στον ιδιωτικό τομέα) ορίζεται ότι «Γονέας μονογονεϊκής οικογένειας νοείται ο γονέας εκείνος ο οποίος, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης πρόσληψης, ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ” αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων. Το δικαίωμα αυτό ασκείται από τον γονέα και μετά την ενηλικίωση των τέκνων και μέχρι τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας τους.

1. Τέκνα μονογονεϊκής οικογένειας είναι εκείνα τα οποία μέχρι την ενηλικίωση τους είχαν τον ένα μόνο γονέα τους. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται και τα τέκνα τα οποία στερήθηκαν και τους δύο γονείς πριν την ενηλικίωσή τους. Το δικαίωμα αυτό ασκείται από το τέκνο μέχρι και τη συμπλήρωση του 30ού έτους της ηλικίας του».

Επίσης, σε οδηγίες του ΑΣΕΠ κατά καιρούς για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς έχει δοθεί στα έντυπά του πάλι ο εξής ορισμός για τους μονογονείς: «Ως μονογονέας νοείται ο γονέας εκείνος ο οποίος, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης πρόσληψης, ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ’ αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων. Το δικαίωμα αυτό ασκείται από τον γονέα και μετά την ενηλικίωση των τέκνων και μέχρι τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας τους. Ενδεικτικές περιπτώσεις: χηρεία μονογονέα, άγαμη μητέρα με τέκνο χωρίς αναγνώριση από τον πατέρα, έκπτωση του άλλου γονέα από την άσκηση της γονικής μέριμνας, αφαίρεση γονικής μέριμνας του άλλου γονέα λόγω κακής άσκησης κ.λπ».

Το 1989 και το 2001, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα σε έκθεσή της σχετικά με τις μονογονεϊκές οικογένειες δεχόταν πως δεν υπάρχει διεθνώς κατοχυρωμένος ορισμός της μονογονεϊκότητας, ούτε καμιά χώρα διαθέτει έναν και μοναδικό «επίσημο» ορισμό. Στην ίδια έκθεση όριζε τη μονογονεϊκή οικογένεια ως την οικογένεια στην οποία: «Ένας γονέας – χωρίς σύζυγο ή σύντροφο αλλά, ίσως, μαζί με άλλα άτομα (π.χ. τους γονείς του) – ζει με ένα τουλάχιστον ανύπαντρο παιδί, εξαρτώμενο από αυτόν».

Αναζητώντας κάποιος στη νομοθεσία, μπορεί να βρει πολλές ακόμα αναφορές στον ορισμό του μονογονέα, χωρίς να υπάρχει ωστόσο ενιαίος ορισμός. Γι αυτό και όταν γίνεται χρήση του όρου αυτού σε ένα νόμο, υπάρχει συνήθως διευκρινιστική διάταξη, σχετικά με το τι εννοεί με τον όρο αυτό για τις ανάγκες του συγκεκριμένου νόμου.

Στην περίπτωση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ διευκρινιστική διάταξη για το ανωτέρω ζήτημα δεν έχει δοθεί. Αντίθετα αυτό που σημειώνεται από τη Διοίκηση είναι ότι «και για τις δύο κατηγορίες δικαιούχων (Α: Άνεργοι και B: Αυτοαπασχολούμενοι) το συνολικό δηλωθέν εισόδημά για το φορολογικό έτος 2015 θα πρέπει να μην υπερβαίνει, ανάλογα με την οικογενειακή τους κατάσταση, τις 20.000,00€ για το ατομικό εισόδημα ή τις 35.000,00€ για το οικογενειακό εισόδημα». Με άλλα λόγια δεν λύνεται το πρόβλημα. Με άλλα λόγια ο νομοθέτης παραπέμπει στους ισχύοντες ορισμούς του φορολογικού δικαίου.

Με βάση τη φορολογική νομοθεσία «ετήσιο οικογενειακό εισόδημα» νοείται το συνολικό ετήσιο (από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου) καθαρό εισόδημα που αποκτά ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα ανήλικα τέκνα του (σ’ όσες περιπτώσεις ορίζεται από το νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων) από κάθε πηγή, ανεξάρτητα εάν αυτό είναι πραγματικό ή τεκμαρτό (π.χ. τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση κύριας κατοικίας, τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου, αυτό που προκύπτει με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια κ.τ.λ.), φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο.

Θα μπορούσατε λοιπόν να βασιστείτε στον παραπάνω ορισμό και να υποστηρίξετε ότι το οικογενειακό εισόδημα απαιτεί την ύπαρξη συζύγου. Παράλληλα με αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμος ο ορισμός του Προστάτη μονογονεϊκής οικογένειας που αναφέρθηκε ανωτέρω και στον οποίο εάν εμπίπτετε θα μπορείτε να έχετε ένα πολύ ισχυρό επιχείρημα.

Με εκτίμηση,

Ευγενία Φωτοπούλου
Δικηγόρος
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/