Με κάλεσαν στην εφορευτική αλλά δεν έχω που να αφήσω το παιδί. Τώρα;

Η εκλογική διαδικασία λαμβάνει χώρα, δυνάμει του π.δ. 26/2012, ενώπιον εφορευτικών επιτροπών. Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και οι αναπληρωτές τους κληρώνονται, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, από το οικείο Πρωτοδικείο. Στην κλήρωση περιλαμβάνονται οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου εκλογικού διαμερίσματος που φέρονται στους καταλόγους αυτούς ως κάτοικοι της περιοχής. Μέσα στην ανωτέρω προθεσμία το αρμόδιο δικαστήριο, μπορεί, κατά την κρίση του, να διορίζει, με απόφασή του που λαμβάνει σε συμβούλιο, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών από τους καταλόγους που προαναφέρθηκαν. Στην περίπτωση αυτή μέλη εφορευτικών επιτροπών ορίζονται αυτοί που κατά την κρίση του συμβουλίου πρωτοδικών παρέχουν στοιχεία επάρκειας γι’ αυτά τα καθήκοντα. Οι οριζόμενοι πρέπει να έχουν τουλάχιστον απολυτήριο δημοτικού σχολείου και να μην έχουν υπερβεί το εξηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους. Για το σκοπό αυτό είναι δυνατόν ο αρμόδιος πρόεδρος πρωτοδικών να ζητήσει πληροφορίες και στοιχεία από τους ειρηνοδίκες του τόπου και τις δημοτικές αρχές. Μ’ αυτές τις προϋποθέσεις το συμβούλιο πρωτοδικών μπορεί ν’ αποκλείσει μέλη που κληρώθηκαν και που τα κρίνει ανεπαρκή για το έργο της εφορευτικής επιτροπής. Δεν υπάρχει κάποια ειδική πρόβλεψη ή εξαίρεση για τους μονογονείς.

Όσοι σύμφωνα με τα παραπάνω ορίστηκαν μέλη των εφορευτικών επιτροπών, ειδοποιούνται με απόδειξη για το διορισμό τους πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία με φροντίδα του Εισαγγελέα Πρωτοδικών. Βάσει του άνω προεδρικού διατάγματος, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών είναι υποχρεωμένα να εκτελούν τα καθήκοντά τους ανεξαρτήτως αν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως.

Δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι μ’ αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής, δεν μπορούν να κληρωθούν ή διοριστούν μέλη εφορευτικών επιτροπών και αν τυχόν κληρωθούν ή διοριστούν δεν μπορούν να λάβουν μέρος στη συγκρότηση των επιτροπών. Το κώλυμα ισχύει και για τους αποστρατευθέντες αξιωματικούς, τα όργανα των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και γι’ αυτούς που διετέλεσαν δήμαρχοι κατά την τελευταία τριετία.

Εάν μέλη της εφορευτικής επιτροπής δεν προσέλθουν να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους γιατί απουσιάζουν ή κωλύονται ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία, αναπληρώνονται από τα αναπληρωματικά μέλη. Εάν η αναπλήρωση είναι αδύνατη για τους ίδιους λόγους, η εκλογή διεξάγεται μόνο από τα παρόντα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, καθώς και εν ανάγκη από μόνο τον πρόεδρό της, αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής.

Σύμφωνα πάντα με το ίδιο π.δ., μέλη εφορευτικών επιτροπών που αμελούν ή δείχνουν απείθεια στην έγκαιρη εκπλήρωση των καθηκόντων που τους επιβάλλονται τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών μέχρι δύο χρόνια και με στέρηση των αξιωμάτων και θέσεων που προβλέπονται στο άρθρο 63 του Ποινικού Κώδικα, από έξι μήνες μέχρι δύο χρόνια. Να σημειώσουμε ότι στην πράξη η ως άνω ποινή δεν πραγματοποιείται, αλλά μπορεί ο δικαστικός αντιπρόσωπος, αν κρίνει ότι του είναι απαραίτητη η παρουσία και συνδρομή μέλους της εφορευτικής επιτροπής, να στείλει το πρωί ή και σε μεταγενέστερο χρόνο τα αστυνομικά όργανα στην οικία του μέλους που έχει λάβει κλήση για εφορευτική επιτροπή και δεν έχει προσέλθει, ώστε να τον φέρουν εκείνα στον τόπο που τελείται η ψηφοφορία για να συνδράμει. 

Δεν προβλέπεται κάποια ειδική άδεια για τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών. Ισχύει η νομοθεσία που υπάρχει ούτως ή άλλως γι’ αυτούς που ασκούν το εκλογικό δικαίωμα μακριά από τον τόπο εργασίας και κατοικίας τους. Αν δηλαδή ένας εργαζόμενος τελέσει χρέη εφορευτικής επιτροπής εκεί που ψηφίζει και αυτό είναι μακριά από τον τόπο κατοικίας και εργασίας του, τότε ισχύουν τα ίδια που προβλέπονται και για τις άδειες για άσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Συγκεκριμένα, με την υπ’ αρ. 894/13 (ΦΕΚ Β 18/12.01.2015) υπουργική απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας, κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας:

«1. Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται, να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος, κατά τις γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015.

2. Ο αριθμός των ημερών αδείας απουσίας, που χορηγείται για τον ανωτέρω σκοπό και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση του προσωπικού των υπόχρεων της παρ. 1 της παρούσας στον τόπο άσκησης του εκλογικού του δικαιώματος και την επιστροφή του απ’ αυτόν, καθορίζεται ως ακολούθως:

Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

α) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.

β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.

γ) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.

δ) Σε όσους μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.

Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

α) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.

β) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ’ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.

γ) Σε όσους μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.

3. Για όσους εκ των μισθωτών, που μετακινούνται κατά τα ανωτέρω, η Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας), είναι εργάσιμη ημέρα, αυτή θεωρείται ως ημέρα ειδικής αδείας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο της παρούσας.

4. Η κατά τα ανωτέρω χορηγούμενη άδεια δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών».

Στη περίπτωση που καλείται μονογονέας για εφορευτική επιτροπή και δεν μπορεί να παραστεί γιατί δεν έχει που να αφήσει το παιδί του, να ενημερώσουμε ότι νομικά, δεν υπάρχει κάποια εξαίρεση για τους μονογονείς και ότι οι επιλογές είναι δύο: Ή συμμετέχετε ως μέλος της εφορευτικής επιτροπής πάση θυσία και με το παιδί μαζί ή δηλώνετε ρητά εκείνη την ώρα, ότι λόγω του παιδιού αδυνατείτε να παραστείτε και αφήνετε τον αστυνομικό να κρίνει αν θα σας παραπέμψει ποινικά. 

Τέλος, αν εκείνος που έχει κληθεί είναι άρρωστος και δεν μπορεί να παραστεί ως μέλος της εφορευτικής επιτροπής, είναι σημαντικό να έχει χαρτί γιατρού ώστε να το επιδείξετε στο αστυνομικό όργανο.

Ευγενία Φωτοπούλου
Δικηγόρος
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/