Σχολική διαμεσολάβηση: Τί είναι και πώς δημιουργεί υπεύθυνα παιδιά

Η Διαμεσολάβηση ως μέθοδος επίλυσης συγκρούσεων, συστήθηκε στα Ελληνικά Σχολεία, θεσμικά, ύστερα από εισήγηση του Συνηγόρου του Παιδιού, το 2011 μέσα από την υπ’ αριθ. 18890/ΓΣ2011 Εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας. Στις 23/1/2018, δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ (Β’120) η υπ’ αριθ. 10645/ΓΔ4 Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Παιδείας.

Στο αρ. 31 αυτής, που έχει τίτλο «Παιδαγωγικά μέτρα και ενέργειες παιδαγωγικού χαρακτήρα», στην παράγραφο 1 προβλέπεται: «Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών έχει την παιδαγωγική ευθύνη να προβαίνει σε ενέργειες και να εφαρμόζει πρακτικές για τη δημιουργία στο σχολείο του κλίματος που απαιτείται για την υλοποίηση των στόχων της εκπαίδευσης και για τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών έτσι, ώστε να σέβονται τους διαφορετικούς ρόλους και να αναγνωρίζουν την ανάγκη τήρησης των κανόνων. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να χρησιμοποιεί όλους τους διαθέσιμους τρόπους (π.χ. συμβουλευτικές συναντήσεις με τις υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές, διαδικασία διαμεσολάβησης) για την αντιμετώπιση κάθε παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς.»

Μέσα από αυτή την παρένθεση, αναγνωρίζεται η ύπαρξη της διαδικασίας της διαμεσολάβησης μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Η Διαμεσολάβηση δεν είναι πια κάτι που «άκουσα ότι το κάνει μια καθηγήτρια στο … Γυμνάσιο», είναι μία διαδικασία που προβλέπεται στην Υπουργική Απόφαση που ρυθμίζει «θέματα οργάνωσης της σχολικής ζωής στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης».

Επίσης, μέσα από αυτή την παρένθεση, αναγνωρίζεται η Διαμεσολάβηση στο Σχολείο ως «διαθέσιμος τρόπος» (α) «… για την αντιμετώπιση κάθε παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς» – εισάγεται λοιπόν επίσημα μέσα στο σχολείο ισότιμα προς την πειθαρχική διαδικασία – την οποία δεν αντικαθιστά, αλλά συμπληρώνει και (β) «… για την δημιουργία του επιδιωκόμενου σχολικού κλίματος…» – η Διαμεσολάβηση στο σχολείο έχει ως βραχυπρόθεσμο στόχο την αντιμετώπιση/επίλυση της εκάστοτε συγκεκριμένης διαφοράς/σύγκρουσης, αλλά ως απώτερο στόχο την διαπαιδαγώγηση υπεύθυνων παιδιών και την δημιουργία κλίματος συνεργασίας και αλληλοσεβασμού στο σχολικό περιβάλλον.

Εξάλλου, οι καθηγητές που εκπαιδεύονται στην διαδικασία της Διαμεσολάβησης, επιλέγουν να αφιερώσουν (πολύ) χρόνο και (πολλή) ενέργεια, με αξιοθαύμαστη αφοσίωση (γιατί δεν γίνεται διαφορετικά, μόνο με αυτές τις συνθήκες, μπορεί ένας καθηγητής, σήμερα, – χωρίς καμία υλική ανταμοιβή- να ασχοληθεί με την Διαμεσολάβηση στο σχολείο και να οργανώσει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης και δράσης μαθητών Διαμεσολαβητών) για να διδάξουν στους μαθητές τους και στη σχολική κοινότητα έναν τρόπο συμπεριφοράς διαφορετικό και έναν τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων συνεργατικό και ειρηνικό.

Δυστυχώς, όμως, αν και η υποδοχή της προσπάθειας αυτής από τους μαθητές είναι εντυπωσιακή και συχνά συγκινητική, δεν είναι πάντα αυτή και η πρώτη αντίδραση του συνόλου της σχολικής κοινότητας. Η αναφορά της Υπουργικής Απόφασης στην διαδικασία Διαμεσολάβησης, μέσα από αυτή την παρένθεση, δικαιώνει την επιλογή των καθηγητών και τους παρέχει έναν ισχυρό συνήγορο στην προσπάθειά τους να εδραιώσουν την Διαμεσολάβηση στο σχολείο τους.

Είναι, ίσως οξύμωρο, όμως αυτή η αναφορά της «διαδικασίας Διαμεσολάβησης» … μέσα σε μία παρένθεση, αποτελεί μια εξέλιξη κεφαλαιώδους σημασίας. Οι πιο αισιόδοξοι, πλέον, θεωρούμε ότι δεν αργεί ο καιρός που η Διαμεσολάβηση στο σχολείο θα προβλεφθεί από το Νόμο ως μέρος του σχολικού προγράμματος.

Πηγή: dialogosdiamesolavisi.gr