fbpx

Το παιδί μου φοβάται τα πάντα. Πώς να το βοηθήσω;

| 4 Αυγούστου 2015
ADVERTISEMENT

“Ειμαι ανυπαντρη μητερα ενος κοριτσιου σχεδόν 5 ετων.Το προβλημα μου ειναι οτι φοβαται.Φοβαται να φαει(τρωει μονο συγκεκριμενες τροφες οπως πατάτες τηγανητές,ψωμακι,χυμο και λιχουδιτσες. Αυτη ειναι η διατροφη της).Φοβαται να κανει ποδηλατο γιατι λεει θα την χτυπησουν τα αυτοκινητα.Πηγαμε στο λουνα παρκ που ηταν ο μπομπ σφουγγαρακης, τον οποιο τον λατρευει,τον φοβοταν. Να μπει στα παιχνιδια να παιξει,φοβοταν.

Οταν ημουν εγκυος στη κόρη μου, κακοποιηθηκα σωματικα απο τον πατερα της για να αποβαλλω πραγμα που δεν συνεβει ευτυχως. Η σχεση της με τον πατερα της ειναι λιγο αραιη,δεν συναντιουνται συχνα.Ο πατερας της ειναι απομακρος,οχι και πολυ συναισθηματικος μαζι της. Της μικρής της εχω πει οτι ο μπαμπας της μενει σε δικο του σπιτι (δεν με εχει ρωτησει το γιατι) και η μαμα με την μικρή επισης στο δικο τους σπιτι.


ADVERTISEMENT

Μενουμε στο σπιτι εγω,η κόηρη μου,ο αδερφος μου,η γιαγια και ο παππους.Οπως επισης δεν της εχω πει τι πραγματικα εχει γινει με τον πατερα της,αντιθετως της λεμε ολοι μας οτι ο μπαμπας ειναι παρα πολυ καλος και σε αγαπαει.Τα χριστουγεννα χασαμε και παππου μου, και της εχουμε πει οτι εχει γινει αγγελος στον ουρανο και σε βλεπει. Επισης τα χριστουγεννα ειχαμε παει βολτα για να δει και παλι τον Μπόμπ Σφουγγαράκη και ειχαμε ενα ατυχημα.Την ειχα αγκαλια μου και πεσαμε και χτυπησε στο κεφαλακι της.Αλλα και πριν γινει το ατυχημα και παλι φοβοταν.Οσο για το φαγητο που φοβαται να φαει,η κορη μου ηταν ενα παιδακι που ετρωγε τα παντα μεχρι που πηγε στον παιδικο σταθμο σε ηλικια 3 ετων.

Ο φοβος που εχει για οοοοολα αυτα τα πραγματακια θα της φυγουν μεγαλωνοντας ή θα την ακολουθουν για παντα; Πως μπορω να την βοηθησω και γω; Τι μπορει να συμβαινει; Θα ηθελα την βοηθεια σας.Ευχαριστω πολυ”.

Απαντάει η ψυχολόγος κυρία Ιουλία Κατσαΐτη


ADVERTISEMENT

Ο φόβος αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση σε ό,τι νιώθουμε πως μας απειλεί.  Αν δεν υπήρχε ο φόβος το παιδί θα ήταν ουσιαστικά απροστάτευτο απέναντι σε κινδύνους και απειλές.  Στην παιδική ηλικία, οι φόβοι καμιά φορά είναι πιο συχνοί και πιο έντονοι καθώς τα παιδιά αναπτύσσονται και μεταβαίνουν από το ένα αναπτυξιακό στάδιο στο άλλο και κυρίως αφού τα παιδιά, ειδικά εκείνα της προσχολική ηλικίας, δεν είναι ακόμα σε θέση να ξεχωρίσουν με σαφήνεια την φαντασία από την πραγματικότητα. Τα ερεθίσματα και οι νέες εμπειρίες γύρω τους είναι πολλές και σε συνεχόμενη ροή με αποτέλεσμα να νιώθουν φόβο απέναντι σε άγνωστα πρόσωπα και πρωτόγνωρες και ανοικείες καταστάσεις. Για παράδειγμα, είναι πολύ σύνηθες ένα παιδί να φοβάται το σκοτάδι, κάποια ζώα, τους δυνατούς θορύβους κοκ.

Οι πηγές του φόβου στην παιδική ηλικία είναι ποικίλοι, αν και ως επί το πλείστον είναι το αποτέλεσμα κάποιου γεγονότος που συνέβη. Παραδείγματος χάριν, στην περίπτωση σας, αν το παιδί είχε πάει να δει τον Μπομπ Σφουγγαράκη και χτύπησε κατά τη διάρκεια αυτής της δραστηριότητας, είναι λογικό μετά να συνδέσει τη δραστηριότητα αυτή με κάτι επώδυνο και απειλητικό. Αν τώρα ένα τέτοιο ατύχημα, συνέπεσε χρονικά με ένα πιο έντονο τραυματικό γεγονός, όπως ο θάνατος ενός συγγενικού προσώπου, γεγονός που ούτως ή άλλως αναστατώνει και φοβίζει το παιδί, είναι λογικό να καταλάβουμε γιατί επιδιώκει να αποφεύγει δραστηριότητες που νιώθει ότι μπορεί να το εκθέσουν σε κίνδυνο. Απέναντι σε έναν φόβο, όπως για παράδειγμα ο προαναφερθείς, το παιδί αρνείται λεκτικά να ξαναπάει σε μια αντίστοιχη εκδήλωση ή εκφράζει το φόβο του μέσα από αντιδράσεις, όπως η αποφυγή.

Δείτε σχετικά: Αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος ενός μονογονέα

Ένα παιδί που έτρωγε κανονικά το φαγητό του και σταμάτησε να τρώει μόλις ξεκίνησε το σχολείο, ενδεχομένως αντιδρά έτσι γιατί βιώνει το άγχος αποχωρισμού από τη μητέρα του, δηλαδή το άγχος που βιώνουν τα παιδιά μεταξύ κυρίως 7 μηνών και δύο ετών (ή καμιά φορά και λίγο μεγαλύτερα ηλικιακά), όταν αποχωρίζονται το πρόσωπο φροντίδας τους, το οποίο τις περισσότερες φορές είναι η μητέρα. Η είσοδος στο νηπιαγωγείο σημαίνει για το παιδί την απομάκρυνση του από το πρόσωπο που το φροντίζει και την ένταξή του σε ένα νέο περιβάλλον, με άγνωστα πρόσωπα και ερεθίσματα. Όσο περισσότερο μεγαλώνει ένα παιδί τόσο διευρύνεται το περιβάλλον γύρω του και τόσο πιο πολλά νέα δεδομένα καλείται να επεξεργαστεί και να γνωρίσει, με αποτέλεσμα κάποιες φορές να φοβάται.

Η αποφυγή του φαγητού μπορεί να εκφράζει αυτό το φόβο του παιδιού ή γενικότερα να είναι η εκδήλωση ενός συναισθήματος λύπης για κάποιο οικογενειακό συμβάν. Εναλλακτικά μπορεί ο φόβος του για το φαγητό να συνδέεται με κάποιο περιστατικό που συνέβη στον παιδικό σταθμό (π.χ. να είδε κάποιο άλλο παιδί που κόντεψε να πνιγεί ή να κινδύνευσε το ίδιο).

Μια άλλη πολύ σημαντική αιτία των παιδικών φόβων είναι η μίμηση και η αντιδράσεις των γονέων. Για παράδειγμα αν ο γονιός φοβάται ο ίδιος συνεχώς ή τρέμει μην τραυματιστεί το παιδί του και το περιορίζει ή το φοβίζει όταν πάει να αναλάβει μια δραστηριότητα, τότε και το ίδιο το παιδί μαθαίνει πως ό,τι κάνει είναι επικίνδυνο για την ακεραιότητά του. Ένας λόγος παραπάνω όταν για παράδειγμα μια γυναίκα έχει κακοποιηθεί στην εγκυμοσύνη, να είναι πιο προστατευτική απέναντι στην σωματική ακεραιότητα του παιδιού της, με αποτέλεσμα κάποιες φορές να μεταφέρεται και στο παιδί αυτός ο φόβος.

Ως επί το πλείστον οι φόβοι αυτοί, παρότι ανησυχούν τους γονείς, υποχωρούν σιγά σιγά καθώς το παιδί μεγαλώνει. Μέχρι την ηλικία των 12 ετών περίπου, οπότε και το παιδί εισέρχεται σταδιακά στο αναπτυξιακό στάδιο της εφηβείας, οι φόβοι υποχωρούν και το παιδί είναι λειτουργικό στην καθημερινότητά του.

Ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσουμε το παιδί να ξεπεράσει το φόβο του είναι να του συμπαρασταθούμε και να του εξηγήσουμε ότι δεν κινδυνεύει και ότι εμείς είμαστε δίπλα του. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντιδρούμε υπερβολικά απέναντι στο φόβο, δηλαδή με υπερβολική προστασία και ανησυχία ή με υπερβολική αυστηρότητα, αλλά ούτε και να γελάμε εις βάρος του. Επιπλέον οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να αντιμετωπίσει πρακτικά το φόβο του,  να το βοηθήσουν δηλαδή εκθέτοντάς το στο αντικείμενο που φοβάται σιγά σιγά με ηρεμία και όντας δίπλα του. Για παράδειγμα, μπορούμε να βγάλουμε το παιδί να κάνει ποδήλατο σε προστατευμένο χώρο με εμάς δίπλα και στην πορεία, αφού κι εκείνο δει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος αν προσέχει, να το βοηθήσουμε να αυτονομηθεί περισσότερο.

Είναι πολύ σημαντικό να διαχωρίσουμε το φόβο από την παιδική φοβία.
Ο φόβος, όπως προαναφέρθηκε, είναι μια φυσιολογική αντίδραση απέναντι σε κίνδυνο. Υπάρχει όμως κάποιες φορές η πιθανότητα, αν δεν προσέξουμε, ο φόβος να εξελιχθεί σε φοβία. Η παιδική φοβία είναι ένας παράλογος και έντονος φόβος, με μεγάλη χρονική διάρκεια και συχνότητα, που συνοδεύεται από την αποφυγή του αντικειμένου της φοβίας εμποδίζοντας σημαντικά την καθημερινότητα του παιδιού, ενώ συχνά συνοδεύεται και από σωματικές αντιδράσεις, όπως για παράδειγμα δυσκολία στην αναπνοή, εφίδρωση κ.τ.λ.

Οι παιδικές φοβίες μπορούν να προκληθούν από κάποια έντονα τραυματικά γεγονότα ή κάποιες φορές με την ασυνείδητη μεταβίβασή τους από τους γονείς στα παιδιά. Τα παιδιά βλέποντας τους γονείς τους να φοβούνται υιοθετούν τους φόβους τους. Οι γονείς πρέπει λοιπόν να παρακολουθούν την πορεία των φόβων και τις αντιδράσεις του παιδιού τους και να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό αν οι φόβοι των παιδιών τους παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των φοβιών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Οι παιδικές φοβίες είναι κατ’ ουσίαν αγχώδεις διαταραχές και ως εκ τούτου δεν αρκεί το οικογενειακό περιβάλλον για να αντιμετωπιστούν.

Στην παιδική φοβία είναι απαραίτητο ο γονέας να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό παιδοψυχολόγο, ο οποίος θα καθορίσει τι θα χρειαστεί το παιδί ψυχοθεραπευτικά. Οι συμπεριφοριστικές τεχνικές είναι οι πιο ενδεδειγμένες στην περίπτωση της παιδικής φοβίας, ενώ παράλληλα ενδείκνυται και η συμβουλευτική γονέων.

Ιουλία Κατσαΐτη
Ψυχολόγος
Τηλέφωνο:6973 042957
E-mail:iouliaka@yahoo.gr

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ