Πώς να δείξω εμπιστοσύνη στο έφηβο παιδί μου;

Η εφηβεία, δηλαδή η αναπτυξιακή περίοδος μεταξύ παιδικής ηλικίας και ενήλικης ζωής, είναι μία περίοδος έντονων αλλαγών, ανασυγκρότησης αλλά και συγκρούσεων. Ο έφηβος, όπως είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο, βιώνει πολύπλευρες, ταχείες και σημαντικές αλλαγές, τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο. Μεταξύ των πολλών αλλαγών που σημειώνονται, παρατηρείται μια «μετατόπιση» του εφήβου από τους γονείς προς τους συνομιλήκους, καθώς και μια αμφισβήτηση των αξιών και των κανόνων που υπάρχουν ως τώρα στο οικογενειακό πλαίσιο.

Η σύγκρουση με τους γονείς, αλλά και τα αδέρφια, αφορά πολλά θέματα που σχετίζονται τόσο με την αλληλεπίδραση και τα καθημερινά ζητήματα που προκύπτουν μέσα στο σπίτι, όσο και πιο σημαντικά ζητήματα, όπως οι αξίες, η ελευθερία, η ανάγκη του εφήβου για ανεξαρτησία και τα όρια. Ο έφηβος δοκιμάζει συνεχώς και αμφισβητεί τα όρια που τίθενται από τους γονείς και διεκδικεί να του συμπεριφέρονται σαν να είναι αυτόνομος ενήλικος, ενώ στην πραγματικότητα ακόμα δεν έχει την πλήρη ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη που θα του επιτρέψει να πάρει μόνος του τις αποφάσεις για τη ζωή του, όπως και να λειτουργήσει ως ενήλικας.

Σε αυτό το σημείο είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να θυμούνται πως ο έφηβος δοκιμάζει τα όρια και τα αμφισβητεί, ενώ στην ουσία αυτό που έχει ανάγκη για να μπορέσει να αναπτυχθεί και να μεταβεί στην ενήλικη ζωή με τον καλύτερο τρόπο είναι οι γονείς να αντέξουν αυτήν την «επιθετικότητά» του και να κρατήσουν τα όρια και τους κανόνες όσο μπορούν περισσότερο και πιο σταθερά.

Έτσι, λοιπόν, οι γονείς του εφήβου πρέπει να μένουν πιστοί και συνεπείς στα όρια και τους κανόνες που θέτουν στον έφηβο και τα οποία είναι σημαντικό να αποφασίζουν από κοινού και να έχουν μια κοινή πορεία διαπαιδαγώγησης. Για παράδειγμα, όταν ο έφηβος θέλει να βγει και να γυρίσει αργά, μπορούν οι γονείς σε συνεργασία με τον έφηβο να συμφωνήσουν την ώρα επιστροφής του. Αν ο έφηβος για κάποιο λόγο «παραβεί» αυτήν την συμφωνία, οι γονείς πρέπει να του εξηγήσουν ότι αυτή η συμπεριφορά έχει συνέπειες, χωρίς να κάνουν χρήση, φυσικά, οποιασδήποτε μορφής βίας.

Είναι πολύ καλό ένας γονέας να μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στο παιδί του, ειδικά αν αυτή η σχέση έχει χτιστεί στα πλαίσια μιας αμοιβαίας και υγειούς αλληλεπίδρασης στην πορεία της ανάπτυξης του παιδιού ήδη από την παιδική ηλικία, αλλά όχι να παραμελεί τον έφηβο και τις  ανάγκες του στο όνομα αυτής της εμπιστοσύνης. Σίγουρα, κανείς δεν μπορεί να προστατέψει το παιδί του ούτε από τα λάθη, ούτε από τις στενοχώριες, καθώς και αυτά είναι μέσα στα πλαίσια της ζωής. Είναι, όμως, πολύ σημαντικό να είναι κοντά στο παιδί του, να το συμβουλεύει και να του συμπαραστέκεται όταν εκείνο αποτυγχάνει, αμφιβάλλει ή απογοητεύεται.

Είναι αναγκαίο να ξέρει το παιδί σας ότι του έχετε εμπιστοσύνη και πως ξέρετε ότι θα προφυλάξει τον εαυτό του από επικίνδυνες πράξεις ή «κακές» συναναστροφές, είναι όμως ταυτόχρονα αναγκαίο να του εξηγήσετε με ειλικρίνεια και αγάπη, πως ακόμα δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο και αυτόνομο, καθώς ακόμα αναπτύσσεται και δεν έχει φτάσει στο σημείο όπου θα μπορεί να κρίνει σωστά τι πρέπει να πράξει και πότε.

Ολοκληρώνοντας, αυτό που είναι σημαντικό να θυμάται κάθε γονέας είναι πως, ανεξάρτητα από τα όρια και τους κανόνες, η επικοινωνία με τον έφηβο και η συνεννόηση με υπομονή και κατανόηση είναι απαραίτητα, προκειμένου να ολοκληρωθεί ομαλά και εποικοδομητικά η μετάβαση από την παιδικότητα στην ενηλικίωση. Παρόλα αυτά, αν κάποιος γονέας αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες με το έφηβο παιδί του, καλό θα ήταν να επισκεφτεί κάποιον ειδικό.

Ιουλία Κατσαΐτη
Ψυχολόγος
Τηλέφωνο:6973 042957
E-mail:iouliaka@yahoo.gr

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!