Γονεϊκή αποξένωση: Η επιθετική ανατροφή των παιδιών στο διαζύγιο

Σύμφωνα με τον Άλαν Κέμπ , στο βιβλίο του «Κακοποίηση στην Οικογένεια», η οικογενειακή βία ορίζεται ως «Μία μορφή κακοποίησης που διαπράττεται από ένα άτομο με το οποίο το θύμα έχει ή είχε μια στενή προσωπική σχέση.» Επιπλέον, οι κλινικές και βιβλιογραφικές ερμηνείες και οι κατηγορίες της ψυχολογικής κακοποίησης του παιδιού που βρίσκονται σε αυτό το βιβλίο,  αναδεικνύουν τη ψυχολογική κακοποίηση που υφίστανται πολλά παιδιά από τους γονείς τους, στο διαζύγιο,  την οποία και ονομάζουμε «επιθετική ανατροφή».

9 σημάδια της επιθετικής ανατροφής

• Απόρριψη
• Τρομοκρατία
• Διαφθορά
• Άρνηση για συναισθηματική ανταπόκριση ή διαθεσιμότητα
• Αναξιόπιστη και ασυνεπής ανατροφή των παιδιών
• Παραμέληση της ψυχικής υγείας, της ιατρικής φροντίδας και της εκπαίδευσής τους .
• Ταπείνωση / υποτίμηση
• Απομόνωση
• Εκμετάλλευση

Επεξήγηση των 9 σημαδιών
Με τη σκόπιμη αποξένωση του παιδιού από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας , έρχεται η απομόνωση. Το όλο πλαίσιο της επιθετικής ανατροφής περιλαμβάνει την απομόνωση και την απομάκρυνση των παιδιών από τον άλλο γονέα ή οποιονδήποτε υποστηρίζει τον άλλο γονέα.

Εάν ο επιθετικός γονέας χρησιμοποιεί απειλές ή υποτιμητικές τακτικές, για ν’ αναγκάσει το παιδί να συμμορφωθεί, αυτό θεωρείται τρομοκρατία.  Επιπλέον, η οικογενειακή βία περιλαμβάνει την εκμετάλλευση και την χρήση του παιδιού για προσωπικό όφελος ή κέρδος.

Συνεπώς, στην επιθετική ανατροφή, όταν το παιδί χρησιμοποιείται για να καταρρακώσει τον άλλο γονέα (με το να του αρνούνται την επίσκεψη ή την σχέση με αυτόν) ή με σκοπό το κέρδος, όπως οι υπερβολικές δαπάνες εκτός της διατροφής, τότε στη πραγματικότητα, διαπράττεται ένα είδος οικογενειακής βίας. Για όλους αυτούς τους λόγους η επιθετική ανατροφή και η απομόνωση των παιδιών από τον άλλο γονέα, μπορεί να θεωρηθεί ως μία μορφή οικογενειακής βίας.

Απόρριψη/Τρομοκρατία
Όταν ένας γονέας απορρίπτει το παιδί, επειδή το παιδί δείχνει αγάπη και τρυφερότητα για τον άλλο γονέα, αυτή είναι μία μορφή κακοποίησης, απόρριψης αλλά και τρομοκρατίας. Η άρνηση του παιδιού να πάει στο σπίτι του άλλου γονιού από φόβο μήπως χάσει την αγάπη του επιθετικού γονέα (η οποία αγάπη, υπάρχει υπό όρους) είναι ταυτόσημη με τον τρόμο.

Διαφθορά
Όταν ένας επιθετικός γονέας αρνείται να συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου και λέει στο παιδί ότι και εκείνο δεν χρειάζεται να το κάνει, είναι διαφθορά. Είναι ίδιο με το να διδάσκεις το παιδί ότι είναι υπεράνω νόμου και γι’ αυτό οι αποφάσεις του δικαστηρίου δεν το επηρεάζουν. Όταν ο γονέας υποβάλλει ψευδείς καταγγελίες κακοποίησης και πείθει το παιδί να το κάνει και εκείνο, τότε πάλι αυτή η πράξη αποτελεί διαφθορά.
Όταν ο επιθετικός γονέας λέει στο παιδί ψέματα για τον άλλο γονέα για πράξεις παράνομες, ανήθικες και αηδιαστικές, είναι μέρος αυτής της διαφθοράς διότι αυτή η μορφή διάκρισης και προκατάληψης, διαφθείρει το μυαλό του παιδιού.

Η άρνηση συναισθηματικής ανταπόκρισης ή διαθεσιμότητας
Με το να αρνείται να επιτρέψει στο παιδί να έχει σχέσεις με τον άλλο γονέα, για κανέναν άλλο λόγο πάρα μόνο από την ανάγκη του να ελέγχει τον/την πρώην σύζυγο, ο επιθετικός γονέας αρνείται στο παιδί τα βασικά στοιχεία διέγερσης, συναισθήματος και διαθεσιμότητας με τον άλλο γονέα. Στην πραγματικότητα, ο άλλος γονέας έχει από ελάχιστες εώς καθόλου ευκαιρίες να αμυνθεί ενάντια στις ψευδείς κατηγορίες, απέναντι στο παιδί του. Με τον τρόπο αυτό ο επιθετικός γονιός είναι σαν να αρνείται τη ζεστή σχέση αγάπης και αφοσίωσης του παιδιού με τον άλλο γονιό.

Αναξιόπιστη και ασυνεπής ανατροφή των παιδιών
Όταν ο ένας γονιός αρνείται στα παιδιά τη σχέση τους με τον άλλο γονιό, είναι σαν να τους αρνείται μια αξιόπιστη και συνεπή ανατροφή. Κι αυτό διότι  ο επιθετικός γονέας έχει αποδείξει ότι δεν μπορεί να μεγαλώσει τα παιδιά του με συνέπεια και αξιοπιστία αφού δεν υποστηρίζει τη σχέση των παιδιών και με τους δύο γονείς.

Παραμέληση της ψυχικής υγείας, της ιατρικής φροντίδας και της εκπαίδευσης
Όταν ο επιθετικός γονέας αρνείται να δει ειδικό είναι σαν να παραμελεί τη σωματική, ψυχική και πνευματική του υγεία άρα και των παιδιών.

Ταπείνωση / υποτίμηση
Εάν, πάρα τις δικαστικές αποφάσεις και συστάσεις, ο επιθετικός γονέας συνεχίζει να προσβάλλει, να κακοποιεί λεκτικά και να ταπεινώνει τον άλλο γονέα μπροστά στο παιδί, τότε με αυτή η συμπεριφορά ταπεινώνει και υποτιμά κάποιον τον οποίο το παιδί κάποτε σεβόταν και αγαπούσε και στις περισσότερες περιπτώσεις, ήθελε στην πραγματικότητα να έχει επαφή μαζί του.

Αυτή η περιφρόνηση και έλλειψη σεβασμού για τον άλλο γονέα μπροστά στο παιδί, είναι μια μορφή ψυχολογικής κακοποίησης που επηρεάζει καθοριστικά το πώς βλέπει το παιδί τον άλλο γονέα αλλά και τον εαυτό του. Αυτή η διαστρεβλωμένη αίσθηση της πραγματικότητας, του εαυτού του και της ικανότητάς του να εμπιστεύεται και να αντιλαμβάνεται τους άλλους, είναι καταστροφική για το παιδί.

Απομόνωση
Όταν ένας γονέας ηθελημένα σαμποτάρει την σχέση του άλλου γονέα, με το να αρνείται επισκέψεις, τηλεφωνήματα, ή οποιαδήποτε μορφή υγιούς επικοινωνίας μεταξύ εκείνου και του παιδιού, χωρίς καμία απόδειξη κακοποίησης, τότε αυτό ονομάζεται  απομόνωση. Επιπλέον, όταν ο γονέας είχε αρχικά επιτρέψει την συνεχή επαφή με τα παιδιά κατά την διάρκεια της διάστασης ή του διαζυγίου, αλλά ύστερα κάνει πίσω και προκαλεί την απομόνωση από τον άλλο γονέα, ειδικά όταν ανακαλύπτει ότι ο άλλος γονέας έχει κάνει καινούρια σχέση, αυτή η πράξη δεν συνιστά μόνο απομόνωση αλλά και κακοποίηση.

Εκμετάλλευση
Εκμετάλλευση έχουμε όταν:
α) ο ένας γονέας χρησιμοποιεί τα παιδιά για να εκδικηθεί τον/την άλλον είτε γιατί δεν τον/την αγαπά πια ή για να μπορεί να τον/την ελέγχει
β) όταν ο επιθετικός γονέας χρησιμοποιεί τα παιδιά και κατηγορεί ψευδώς  για κακοποίηση τον άλλο γονέα, τρομοκρατώντας τα παιδιά και πιέζοντάς τα να δηλώσουν ότι μισούν τον άλλο γονέα
γ) όταν ο ένας γονέας χρησιμοποιεί τα παιδιά για χρηματικό κέρδος, όπως η διατροφή, αλλά δεν επιτρέπει στα παιδιά την σχέση με τον άλλο γονέα.

Το συμπέρασμα
Όταν ο επιθετικός γονέας με το έτσι θέλω και χωρίς να σκέφτεται το καλό του παιδιού του,  συνεχώς παραβιάζει τα δικαιώματα του και παραβλέπει τις ανάγκες του για μία σταθερή σχέση αγάπης και με τους δύο γονείς, όταν βάζει τα δικά του θέλω, επιθυμίες και ανάγκες πάνω από αυτές όλων των άλλων, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του παιδιού του, τότε είναι εύκολο να δει κανείς, πως μιλάμε για επιθετική ανατροφή του παιδιού άρα και για την ξεκάθαρη ψυχολογική του κακοποίηση.

Πηγή: divorcesupport.about.com