Ο έρωτας σκοτώνει τον γάμο

Οι άνθρωποι που δεν παντρεύονται από έρωτα, σύμφωνα με τη κουλτούρα μας θεωρούνται άτυχοι, ύποπτοι, χειριστικοί, εκμεταλλευτές και κακοί. Σύμφωνα με τη δική μας άποψη είτε κάνουν κάτι λάθος, είτε κάτι δεν πάει καλά με τους ίδιους. Μας κάνει να αισθανόμαστε ένα μεγάλο εύρος συναισθημάτων για εκείνους – οτιδήποτε από συμπόνια έως περιφρόνηση, κι αυτό γιατί οι περισσότεροι από εμάς έχουμε διδαχθεί ότι ο έρωτας είναι ο μοναδικός “σωστός” λόγος για να ενωθεί κανείς με τα δεσμά του γάμου.

Όμως αν το σκεφτείτε καλύτερα, ο έρωτας είναι μια πολυτέλεια. Όταν παντρεύεσαι από έρωτα, σημαίνει ότι έχεις καλύψει όλες – αν όχι τις περισσότερες – βασικές σου ανάγκες (όπως τροφή, στέγη, θέρμανση κτλ). Αυτό ίσως αιτιολογεί γιατί εκείνοι οι οποίοι έχουν λιγότερες οικονομικές απολαβές έχουν χαμηλότερα ποσοστά γάμου: Εάν ανησυχείς για την επιβίωση ή την ασφάλειά σου, δεν πρόκειται να επικεντρωθείς στο να βρεις τον άντρα ή τη γυναίκα των ονείρων σου – εκτός κι αν αυτό το άτομο των ονείρων σου είναι το εισιτήριο για να βγεις από την απαίσια ζωή στο σπίτι, τη θλιβερή οικονομική κατάσταση ή την “τρομακτική” εργένικη ζωή.

Η αναπαραγωγή ήταν πάντα ένας λόγος για να παντρευτεί κανείς, αλλά μέχρι και 200 περίπου χρόνια πριν, οι άνθρωποι παντρεύονταν περισσότερο για τα πολιτικά ή οικονομικά οφέλη παρά από έρωτα.

Η Βικτωριανή Περίοδος και η Βιομηχανική Επανάσταση (1800) έφεραν δύο σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που ζούσαν οι άνθρωποι μέχρι τότε: Ο Ρομαντισμός έγινε οργή και οι τεχνολογικές εξελίξεις έκαναν τη ζωή των ανθρώπων πιο εύκολη. Πριν από αυτές τις εξελίξεις,  το διαζύγιο ήταν εξαιρετικά σπάνιο, αλλά όταν ο έρωτας μπήκε στο προσκήνιο για να παντρευτεί κανείς, τα διαζύγια έγιναν πιο συνηθισμένα.

Οι επικριτές επισημαίνουν τα Δικαιώματα των Γυναικών, τους νόμους των συναινετικών διαζυγίων και τη μεγάλη έμφαση στο κυνήγι της προσωπικής ευτυχίας κατά τη δεκαετία του ’70, ως το άνοιγμα σε μεγαλύτερη δυνατότητα επιλογών και κατά συνέπεια σε περισσότερα διαζύγια. Τα ποσοστά εκτοξεύθηκαν στο 50% (από το 11% που ήταν κατά τη διάρκεια της δεκατίας του ’50) και δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα τα τελευταία 50 χρόνια.

Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο με την τεχνολογία και τον μοντέρνο τρόπο ζωής, μήπως όμως το έχουμε παρακάνει με την αγαποκεντρική συζυγική κουλτούρα;

Αυτό που μας λένε οι ειδικοί Andrew Cherlin, καθηγητής κοινωνιολογίας, και η Stephanie Coontz , συγγραφέας και ιστορικός, είναι ότι στην προσπάθειά μας να κάνουμε τον γάμο μας πιο δυνατό ανεβάζοντας ψηλότερα τον πήχη για την κάλυψη μεγαλύτερων αναγκών μας, έχουμε αποδυναμώσει πολύ τον θεσμό του γάμου τώρα που βασίζεται στον έρωτα και την αγάπη – δύο πολύ ευμετάβλητα συναισθήματα. Όταν η αγάπη μειώνεται σε ένταση, ο γάμος κλονίζεται. Όταν ο ρομαντισμός τελειώνει, ο γάμος πεθαίνει.

Οι άνθρωποι που δεν παντρεύονται κυρίως από έρωτα αλλά για άλλους λόγους- όπως το να αποκτήσουν παιδιά με κάποιον που πιστεύουν ότι θα είναι πολύ καλός γονέας ή οικονομική ασφάλεια ή συντροφικότητα – οι γάμοι τους είναι μακροχρόνιοι και ίσως καλύτεροι γιατί οι επιλογές τους έγιναν με κάποιο σκοπό. Επιπλέον, οι προσδοκίες τους από τον γάμο και τον σύντροφό τους είναι λιγότερο ουτοπικές.  Κάποιοι άνθρωποι αυτό το αποκαλούν συμβιβασμό, εμείς όμως βλέπουμε όλο και περισσότερο, τη σοφία πίσω από αυτούς τους γάμους.

Δεν λέω ότι ο έρωτας δεν πρέπει να είναι μέσα στη λίστα των πραγμάτων που χρειαζόμαστε από τη σχέση μας, αλλά δεν είναι απαραίτητο να είναι το νούμερο ένα (και ίσως δεν θα έπρεπε να είναι) κι αυτοί είναι οι τρεις λόγοι για τους οποίους πιστεύω ότι το να παντρεύεται κανείς πρωτίστως από έρωτα, δεν είναι σοφό:

Ο έρωτας είναι ευμετάβλητο συναίσθημα. Όσο εύκολα ερωτεύεται κανείς, τόσο εύκολα μπορεί να “ξε-ερωτευτεί”. Τότε, τι; Είτε η σχέση λήγει, είτε γίνεται τοξική. Αν ο έρωτας είναι ο μοναδικός λόγος που σας συνδέει, τότε η “κόλλα” έχει φύγει. Αυτό ισχύει και για τους παθιασμένους έρωτες αλλά και για τις “αδελφές ψυχές”.

Ο έρωτας δεν αποτελεί ισχυρό θεμέλιο. Ναι, ο έρωτας είναι δυνατός, αλλά λόγω του ότι μπορεί να εξανεμιστεί, δεν είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε από μόνο του να αποτελέσει τη βάση για μια μακροχρόνια σχέση (ειδικά ότα συμπεριλαμβάνονται και παιδιά). Οτιδήποτε βασίζεται με θεμέλιο τον έρωτα, θα υποστεί κατάρρευση.

Ο έρωτας απέχει πολύ από αυτό που πραγματικά χρειάζεστε. Χρειάζεστε αμοιβαίο σεβασμό, κοινούς στόχους και συμβατότητα πολύ περισσότερο από όσο χρειάζεστε τον έρωτα για να έχετε μια βιώσιμη σχέση που διαρκεί. Οι άνθρωποι “ερωτεύονται την ιδέα του έρωτα”, γιατί πιστεύουν ότι αυτό και μόνο αρκεί για να καλύψει την απόσταση μεταξύ τους. Όλοι θέλουμε να είμαστε ποθητοί και αγαπάμε να ερωτευόμαστε ωστόσο, αν είχατε τη συνταγή για μια δυνατή, υγιή σχέση θα ήταν κάπως έτσι:
1 ή περισσότερα παιδιά
3 Κούπες σεβασμό
2 κούπες κοινοί στόχοι
2 κούπες συμβατότητας
1 κουταλιά της σούπας έρωτα
1 κουταλάκι του γλυκού έλξη (προαιρετικό!).

Susan Pease Gadoua
Θεραπεύτρια εξειδικευμένη στο γάμο και στο διαζύγιο
Μετάφραση – Επιμέλεια: Κλεοπάτρα Τσιτσιπά
Πηγή: http://www.huffingtonpost.com/