fbpx

Σύνδρομο της Μήδειας: Η γυναίκα που «σκοτώνει» τη πορεία του παιδιού της

| 3 Αυγούστου 2015
ADVERTISEMENT

To Σύνδρομο της Μήδειας δεν έχει καταγραφεί ως ψυχιατρική διαταραχή σε καμία διεθνή ταξινόμηση ψυχικών και ψυχιατρικών διαταραχών (DSM ή ICD). Κατά καιρούς βλέπουμε αυτή τη φράση σε σκληρά αστυνομικά δελτία και σχετίζονται με αποτρόπαιες πράξεις. Εμείς οι ειδικοί δεν το χρησιμοποιούμε σαν διάγνωση, όπως θα λέγαμε «σύνδρομο του Μίνχαουζεν (δια αντιπροσώπου)» (γονέας που προκαλεί σωματικές βλάβες ή λέει ψέμματα για την υγεία του παιδιού του ώστε να τραβάει την προσοχή ως εκείνος που φροντίζει). Όμως, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, μέσα σε μια οικογένεια να παρουσιάζονται συμπεριφορές τιμωρητικές προς τα παιδιά από τη μητέρα με στόχο να τιμωρήσουν τον σύζυγο-πατέρα.

Πέρα από ψυχιατρικές περιπτώσεις που μπορούν να αποβούν μοιραίες για τη ζωή ενός παιδιού όπως το παραπάνω σύνδρομο που αναφέραμε, στην ψυχοθεραπευτική πράξη πολλές φορές παρατηρούμε ότι οι μητέρες που έχουν ιδιαίτερα επιφορτισμένο ρόλο –μητέρα, νοικοκυρά, εργαζόμενη, κόρη, σύζυγος και άλλα, να αντιδρούν τιμωρητικά και στερητικά προς τα παιδιά τους με στόχο να τιμωρήσουν τους συζύγους-πατέρες που δεν «φροντίζουν» τις ίδιες και τη σχέση τους. Είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο μέσα στο οποίο είναι συνυπεύθυνοι και οι 2 γονείς και ταυτόχρονα τιμωρούνται όλα τα μέλη της οικογένειας.


ADVERTISEMENT

Για παράδειγμα, μία μητέρα η οποία φροντίζει τις πρωταρχικές ανάγκες του/των παιδιού/ών αλλά δεν είναι σε θέση να κοιτάξει στα μάτια το παιδί της, να το χαϊδέψει, να το καταπραϋνει, να απορροφήσει τα παιδικά άγχη, γίνεται- με έναν τρόπο ασυνείδητο- μία μητέρα στερητική η οποία μπορεί να μην είναι επικίνδυνη για τη σωματική ακεραιότητα του παιδιού της, είναι όμως «επικίνδυνη» για την ψυχική υγεία του παιδιού. Σε όλο αυτό το σκηνικό, ο πατέρας δεν είναι λιγότερο υπεύθυνος, εφόσον συνήθως υπάρχει απομάκρυνση και πάγος στις σχέσεις με τη μητέρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι που ακόμα και οι ειδικοί θεωρούμε το διαζύγιο των γονέων ως μία λύση, εφόσον όλη η κόντρα και τα αρνητικά συναισθήματα του ζευγαριού έχουν πια επηρεάσει την φροντίδα των παιδιών.

Δείτε σχετικά: Όταν η γυναίκα παραιτείται από τη μητρότητα και ο ρόλος του πατέρα

Το «σύνδρομο της Μήδειας» είναι προς χρήση για αυτές τις περιπτώσεις, λοιπόν. Όπως και στο έργο του Ευριπίδη, η Μήδεια είναι μία γυναίκα ερωτευμένη, η οποία, όπως κάθε ερωτευμένη γυναίκα, βλέπει και ζει κυρίως για τον έρωτά της και για ό,τι σχετίζεται με αυτόν. Όπως το λέει και η παθητική μετοχή «ερωτευμένη», εκείνη παθαίνει από αυτό. Ο Ιάσων από την άλλη είναι αμήχανός και έτοιμος να προδώσει. Είναι πιεσμένος από αυτήν την κατάσταση. Όταν τελικά προδίδει, η Μήδεια δίνει βάρος μόνο στον ρόλο της σαν γυναίκα και τα παιδιά (μητρική ιδιότητα) είναι ένα όπλο στα χέρια της. Οι σύγχρονες γυναίκες γινόμαστε συχνά Μήδειες ή ακόμα και Κλυταιμνήστρες (σκοτώνει τον άντρα της τον Αγαμέμνονα για να ζήσει τον έρωτά της με τον Αίγισθο, όμως αναγκάζει το γιο της τον Ορέστη να γίνει μητροκτόνος εξαιτίας της προδοσίας αυτής).


ADVERTISEMENT

Ευτυχώς, έχει έρθει ο καιρός που η σύγχρονες γυναίκες μπορούν να διακρίνουν την παραμέληση στη σχέση τους, μπορούν να ζητήσουν φροντίδα και συντροφικότητα και να προχωρήσουν σε εξυγίανση των σχέσεων μέσα στην οικογένεια. Δεν χρειάζεται να είμαστε πια καμία τραγική ηρωίδα (όπως ή Πηνελόπη, δηλαδή υπομονετικές, η Κίρκη που υποδεικνύει τη μαγεία, η Κλυταιμνήστρα που εκφράζει την Προδοσία ή η Μήδεια την Εκδίκηση) γιατί αυτή η στάση ζωής πάντα «τρώει» τόσο τα παιδιά μιας οικογένειας όσο και εμάς τους γονείς.

Η σύγχρονη Μήδεια μπορεί να μεταμορφωθεί σε μία γυναίκα που αν πονάει μπορεί να το μεταβολίσει, και να κάνει αλλαγές στη ζωή της. Να τονώσει τον μητρικό της ρόλο κάτι που θέτει σαν προαπαιτούμενο την καλή προσωπική ζωή. Δεν συμφωνούμε με την μητρική ιδιότητα που κάνει τα παιδιά στο τέλος να φαντάζουν ως βάρος. Η καλή μητέρα είναι η γυναίκα που ξέρει να παίρνει χρόνο για να φροντίσει τον εαυτό της και τα παιδιά της. Η φροντίδα του εαυτού εμπεριέχει προσωπική και ερωτική ζωή, καλή συζυγική σχέση και ισορροπία στην φροντίδα των παιδιών. Τα παιδιά μας έχουν ανάγκη ασφάλεια και σταθερότητα. Αυτό γίνεται αληθινό μόνο όταν η γυναίκα επιτρέπει φροντίδα στον ίδιο της τον εαυτό.

Με όλα τα παραπάνω, φτάνουμε στο ότι όταν αναφερόμαστε άτυπα στο σύνδρομο της Μήδειας, μιλάμε για τη γυναίκα με ένα βλέμμα της, έναν λόγο της ή την αδιαφορία της μπορεί να «σκοτώσει», να καθορίσει την πορεία του παιδιού της. Το μοναδικό αντίδοτο σε αυτό είναι η καλή συντροφική σχέση που αποτελεί το ζωντανό κύτταρο και το παράδειγμα για τα παιδιά μια οικογένειας. Ακόμα και στις μονογονεϊκές οικογένειες, είναι σημαντικό η γυναίκα-μονογονέας να φροντίζει με σεβασμό (προς την ίδια και τα παιδιά της) την προσωπική της ζωή. Έτσι, η Μήδεια δίνει τη θέση της στην φροντιστική μητέρα που μπορεί να μεταβολίσει ανησυχίες και φόβους και να δώσει γερές βάσεις στα παιδιά.

Σίλεια Δημουλή
Ψυχολόγος Msc
Κέντρο Μάθησης & Εξέλιξης
Καραολή & Δημητρίου 1, 14565
Άγιος Στέφανος Αττικής
Τηλέφωνο: 210 6216141
Κινητό:6945 250277
Web: www.kentromathisis.gr
Blog: www.onlinecounselingdimouli.blogspot.gr

Σχόλια

Σχετικά Άρθρα

ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ