Θύτης ενδοοικογενειακής βίας: Τι άνθρωπος είναι; Μπορεί να θεραπευτεί;

Το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας στη χώρα μας, όπως και σε αρκετές χώρες του κόσμου, βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να ενέχει λεκτική, συναισθηματική, σωματική, σεξουαλική ή οικονομική βία ή και συνδυασμό όλων των παραπάνω. Εκτός όμως από τη φύση του φαινομένου που είναι πολυσύνθετη, ο ρόλος που το κάθε μέλος της οικογένειας διαδραματίζει σε αυτό είναι εξίσου πολύπλοκος. Ως επί το πλείστον τα άρθρα και οι συζητήσεις επικεντρώνονται στη γυναίκα που υφίσταται την ενδοοικογενειακή βία και όχι τόσο στα χαρακτηριστικά και τις αιτίες που ωθούν έναν άνθρωπο να ασκήσει βία στα πλαίσια της οικογένειας.

Η έννοια του θύτη θα χρησιμοποιηθεί σε κάθε αναφορά στο ρόλο αυτό, χωρίς να υπάρχει ταύτιση με το φύλο, εφόσον τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να τον αναλάβουν. Οι θύτες λοιπόν στην ενδοοικογενειακή βία σε αρκετές περιπτώσεις υπήρξαν θύματα και οι ίδιοι στην παιδική τους ηλικία. Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να ενεργούν κατά τρόπο τέτοιο που στην ουσία μιμούνται τις ίδιες τους τις εμπειρίες ή εκφράζουν με τον τρόπο που έχουν μάθει το συσσωρευμένο θυμό τους και άλλα αρνητικά συναισθήματα. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει για όλες τις περιπτώσεις, καθώς κάποια άτομα καταφεύγουν στη βία αδυνατώντας ουσιαστικά να εκφράσουν τις επιθυμίες, τις ανάγκες τους αλλά και τις διαφωνίες τους με τρόπο κοινωνικά αποδεκτό. Σε αυτά τα παραδείγματα συχνά στην οικογένεια αλλά και τις προηγούμενες σχέσεις τους, λείπει σημαντικά η συναισθηματική επικοινωνία, δηλαδή η αναγνώριση, έκφραση και το μοίρασμα των συναισθημάτων.

Δείτε σχετικά: Γιατί τα θύματα κακοποίησης επιστρέφουν στο θύτη;

Ακόμη δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου η κατάσταση προκαλείται ή/και επιδεινώνεται από την κατάχρηση και εξάρτηση από το αλκοόλ και άλλες ψυχοδραστικές ουσίες. Βέβαια δεν θα  μπορούσε κανείς να παραλείψει και την αναπαραγωγή μέσα από την ενδοοικογενειακή βία, των κυρίαρχων στερεοτύπων φύλου, καθώς οι σύγχρονες κατά τα άλλα κοινωνίες είναι ακόμη απαγκιστρωμένες σε εικόνες και ιδέες που θέλουν τη γυναίκα σε κατώτερη θέση, νομιμοποιώντας την άσκηση της βίας, υπό αυτό το πρίσμα, στο οικογενειακό πλαίσιο. Σαφέστατα, οι γενικεύσεις απαγορεύονται και σε αυτό το φαινόμενο καθώς κάθε περίπτωση είναι μοναδική και ξεχωριστή.

Το σημαντικότερο όλων που πρέπει κανείς να συγκρατήσει, είναι πως εφόσον και τα δύο μέρη μίας σχέσης που ενέχει την βία στο οικογενειακό περιβάλλον, θελήσουν, η άρρωστη αυτή κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί. Για αυτό υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα τα οποία είναι και ατομικά και ομαδικά αλλά και στην βάση της θεραπείας ζευγαριών.

Σε ατομική βάση, το άτομο μαθαίνει να έχει μεγαλύτερο αυτοέλεγχο και αυτορρύθμιση των συναισθημάτων του, ενώ μεγάλη είναι και η εστίαση στη συνειδητοποίηση των συνεπειών που αυτή η συμπεριφορά του έχει τόσο στους άλλους όσο και στο ίδιο.

Αποτελεσματικές είναι και οι ομάδες ατόμων που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα ελέγχου στη συμπεριφορά τους, καθώς τα μέλη τους επωφελούνται μέσα από το μοίρασμα των εμπειριών τους και της κοινής τους προσπάθειας για την έναρξη μίας νέας ζωής απαλλαγμένης από την βία.

Τέλος, η θεραπεία ζευγαριών σε αυτή την βάση είναι πολύ σημαντική, προκειμένου να μπορέσουν από κοινού τα μέρη της σχέσης να επεξεργαστούν και να αποδεχθούν αυτά που έγιναν, προχωρώντας σε μία νέα και περισσότερο υγιή ζωή.

Στέλλα Καραπά
Ψυχολόγος, MSc-Υποψήφια Δρ. του ΑΠΘ
Εξειδικευμένη στην Εφαρμοσμένη Εγκληματολογική και Δικαστική Ψυχολογία
Μητροπόλεως 26, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2313 006461
Κινητό: 6948 303940
Web: www.stellakarapa.gr
Email: stellakarapa@gmail.com
Facebook: Στέλλα Καραπά-Ψυχολόγος 

Μπορείς να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!