Συγχώρεση: Ένα τεράστιο βήμα μπροστά!

Όλοι μας έχουμε πληγωθεί κάποτε, όλοι έχουμε αδικηθεί ή ταλαιπωρηθεί εξαιτίας κάποιου άλλου. Παράλληλα, ασφαλώς κι εμείς έχουμε πληγώσει ή αδικήσει κάποιον άλλο με τη σειρά μας – είτε έχουμε επίγνωση αυτού, είτε όχι.

Μικρά και μεγάλα λάθη, εσφαλμένες επιλογές, άδικες αντιδράσεις που παράγουν πόνο και δυστυχία. Κάποιοι άνθρωποι αιδκούν συνειδητά τους άλλους γιατί ενδιαφέρονται μόνο για το δικό τους συμφέρον. ‘Αλλοι πληγώνουν άθελά τους επειδή «έτσι είναι» ο χαρακτήρας τους, επειδή οι συνθήκες το προκάλεσαν, επειδή δεν γινόταν αλλιώς.

Ασφαλώς εκείνος που νιώθει αδικημένος ή προδομένος υποφέρει. Νιώθει απογοήτευση, θλίψη, πικρία, οργή. Το μυαλό του κολλάει συνεχώς στο άτομο που τον αδίκησε, στην πράξη που τον πλήγωσε. Συχνά μάλιστα δαπανά πολλές ώρες σε πολύπλοκα σχέδια εκδίκησης και τιμωρίας (ή αυτοτιμωρίας).

Η διαδικασία αυτή είναι φυσιολογική αλλά πρέπει κάποτε να τελειώσει. Κάποτε πρέπει να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδια. Μετά την τυφλή οργή και τον βαρύ πόνο, πρέπει να βρούμε τη νηφαλιότητα να επεξεργαστούμε αυτό που συνέβη. Να αναλύσουμε την κατάσταση και να οδηγηθούμε σε κάποια συμπεράσματα.

Ερωτήματα που καλό είναι να θέσουμε στον εαυτό μας:

• Πόσο πολύ πραγματικά μας έβλαψε το άτομο που κατηγορούμε;
• Τι συνέπειες είχε αυτό για τη ζωή μας;
• Το έκανε από πρόθεση ή συνέβη παρά τη θέλησή του;
• Ποιοί μπορεί να είναι οι λόγοι που οδήγησαν στην κατάσταση αυτή;
• Εμείς είχαμε κάποια συμμετοχή σ΄αυτό; Μήπως παίξαμε κι εμείς κάποιο ρόλο ή προκαλέσαμε με κάποιο τρόπο το κακό που έγινε; Μπορούσαμε να είχαμε αντιδράσει αλλιώς;
• Μπορούμε να κάνουμε τώρα κάτι για να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες από αυτό που συνέβη;
• Τι μπορούμε να μάθουμε από όλη αυτή την εμπειρία; Τι καλό μπορούμε να αντλήσουμε;

Τα ερωτήματα αυτά θα μας βοηθήσουν να επεξεργαστούμε και να μελετήσουμε την οδυνηρή εμπειρία που ζήσαμε και να μάθουμε κάτι από αυτή. Σε κάποιες περιτπώσεις, μπορεί να κατανοήσουμε καλύτερα τα κίνητρα του άλλου, και να δούμε πως πιθανώς δεν είχε την πρόθεση να μας βλάψει. ‘Η ακόμα πως ίσως είχαμε κι εμείς ευθύνη για ό,τι έγινε. Σ΄αυτή την περίπτωση, είναι σχετικά εύκολο να τον συγχωρέσουμε.

Τι γίνεται όμως αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως εκ προθέσεως μας έβλαψε; Τότε πώς να τον συγχωρέσουμε; Και εν τέλει, γιατί να το κάνουμε;

«Μα για να συγχωρέσεις κάποιον, πρέπει να σου έχει ζητήσει συγνώμη,» πιθανώς σκέφτεστε. Και όμως, όχι. Το να συγχωρέσεις τον άλλο δεν έχει πραγματικά σχέση με τον άλλο. ‘Εχει σχέση μόνο με σένα. Δεν τον συγχωρείς επειδή εκείνος ζήτησε συγνώμη ή κατάλαβε το λάθος του. Τον συγχωρείς επειδή εσύ κατάλαβες πως δεν αξίζει να δαπανάς άλλη ενέργεια για εκείνον. Δεν τον συγχωρείς για να κάνεις καλό σε εκείνον – τον συγχωρείς για να κάνεις καλό σε σένα.

Αν εξακολουθώ για πολύ καιρό να ασχολούμαι με το άτομο που με έβλαψε, τότε του δίνω κι άλλο χρόνο από τη ζωή μου. Μου έκανε το κακό που μου έκανε στο παρελθόν και τώρα του επιτρέπω να μου κάνει κι άλλο κακό γιατί επιτρέπω στην ανάμνηση του να καταστρέφει το παρόν μου. Όταν δεν τον συγχωρώ, ουσιαστικά βλάπτω τον εαυτό μου γιατί μένω προσκολλημένος στο παρελθόν αντί να ζω το παρόν.

Όταν δεν συγχωρώ:

• Κουβαλάω μόνιμα ένα βάρος
• Καθηλώνομαι στο παρελθόν και χάνω μεγάλο μέρος από το παρόν.
• Αφήνω το αρνητικό κομμάτι του παρελθόντος να υπερκαλύψει το θετικό.
• Εγκλωβίζω ενέργεια και χρόνο να ασχολούμαι με κάτι που δεν μπορώ πια να αλλάξω αφού έχει ήδη γίνει.
• Οι αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματά μου αλοιώνουν τον τρόπο που βλέπω τη ζωή και το μέλλον. Είναι πιθανότερο να πάρω εσφαλμένες αποφάσεις, να κάνω σπασμωδικές ενέργειες ή να κολλήσω σε έμμονες ιδέες.

Όταν συγχωρώ:

• Δείχνω στον εαυτό μου (πιθανώς και στους άλλους) ότι είμαι τόσο δυνατός ώστε να ξεπεράσω την κακή συμπεριφορά του άλλου.
• Απελευθερώνομαι από τα βάρη και τις εκκρεμότητες του παρελθόντος.
• Αφήνω το παρελθόν στο παρελθόν και ζω το παρόν.
• Διδάσκομαι από τα άσχημα πράγματα που μου συμβαίνουν και γίνομαι έτσι πιο δυνατός και πιο σοφός.
• Λειτουργώ με μεγαλύτερη ανθρωπιά, αποδεχόμενος τους ανθρώπινους περιορισμούς (του άλλου και τους δικούς μου).
• Δίνω την ευκαιρία στον εαυτό μου να θυμάται και τα θετικά (όχι μόνο τα αρνητικά) του παρελθόντος μου και έτσι νιώθω καλύτερα στο παρόν.

Η αλήθεια είναι πως όσο προσεκτικός κι αν είμαι, όσο οριοθετημένος, πάντα ενδέχεται κάποιος να με βλάψει ή να με αδικήσει. Τη συμπεριφορά του άλλου δεν μπορώ να την ελέξγω – μπορώ όμως να ελέγξω τη δική μου αντίδραση. Αντί να επιτρέψω στην κακή στάση του άλλου να με εγκλωβίσει, να με καταβάλει, να με αλλοιώσει, μπορώ να επιλέξω να αντιδράσω, να γίνω καλύτερος, να φανώ ανώτερος. Όπως λέει και το ρητό: «Σημασία δεν έχει τι σου έχει κάνει η ζωή, αλλά τι κάνεις εσύ με αυτό που σου έχει κάνει»!

Σοφία Ανδρεοπούλου
Ψυχολόγος – Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Λαζαράκη 25, Γλυφάδα Τ.Κ. 166 75
Τηλ: 210-8990808
Web: www.sophiaandreopoulou.gr

Θέλεις να αναλύσουμε κάποιο θέμα που σε ενδιαφέρει; Στείλε μας το email σου, στο info@singleparent.gr πες μας τί σε απασχολεί και σύντομα θα το δεις δημοσιευμένο!