Πώς μπορεί ο νέος σύντροφος να στηρίξει τον χήρο μονογονέα

Οι ψυχολόγοι λέμε ότι, ο χωρισμός μετά από διαζύγιο ισοδυναμεί με μικρό θάνατο. Και είναι μια μεγάλη αλήθεια. Ακόμη μεγαλύτερη αλήθεια είναι ότι, ο χωρισμός μετά από το θάνατο ενός μέλους του ζευγαριού, είναι πολύ πιο αργή διαδικασία ως προς την επούλωση των συναισθηματικών πληγών.

Στην περίπτωση της χηρείας συχνά δεν πραγματοποιείται η απομυθοποίηση του αγαπημένου προσώπου, το οποίο συναισθηματικά τοποθετείται πολύ ψηλά. Θυμάμαι τη Ε. που ήρθε στο γραφείο μου, 5 χρόνια μετά την απώλεια του συζύγου της, έχοντας  ζήσει 10 χρόνια κοινής ζωής μαζί του και έχοντας ένα παιδί σχολικής ηλικίας. Είχε έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα, ενώ τυπικά φαινόταν να έχει προχωρήσει τη ζωή της κάνοντας μια καινούργια σχέση. Όμως το φάντασμά του νεκρού συζύγου, 5 χρόνια μετά, είχε ακόμη δύναμη. Κυκλοφορούσε στο σπίτι και π.χ. δεν έκανε πράγματα που ‘αυτός’ δεν θα έβρισκε σωστά:  “Έβαζα το στοπ στην πόρτα για να μη χτυπάει τον ενοχλούσε αυτός ο θόρυβος”…. “όταν γυρνούσα αργά στο σπίτι είχα την αίσθηση ότι έκανα κάτι κακό”…ο νεκρός σύζυγος  ήταν ακόμη… ζωντανός.

Ο καινούργιος σύντροφος πάλι είχε απεριόριστη υπομονή. Μέσα από ψυχοθεραπευτική παρέμβαση η Ε. βοηθήθηκε να ξεπεράσει την απώλεια, να απομυθοποιήσει το νεκρό σύζυγο, να τον δει σε πραγματικές ανθρώπινες διαστάσεις και να προχωρήσει πραγματικά τη ζωή της.  Πριν δεν μπορούσε να του βρει ελαττώματα, έβλεπε μόνο τα δικά της λάθη!

Όταν ο χήρος μονογονέας προχωρήσει σε σχέση ο/η νέα σύντροφος που θα μπει στη ζωή του πρέπει να είναι προετοιμασμένος  και οπλισμένος με πολύ υπομονή γιατί θα υπάρξουν στιγμές άβολες που πραγματικά δεν θα ξέρει τι να κάνει και πώς να βοηθήσει.

Το πρώτο εμπόδιο που θα συναντήσει το άτομο που ξεκινά μια σχέση με χήρο μονογονέα, ( όπως είδαμε και στην περίπτωση της Ε.)  είναι το “φάντασμα” του ανθρώπου που έφυγε. Θα το συναντά στην καθημερινότητα του μονογονέα, στις καθημερινές συνήθειες των παιδιών… “έτσι έκανε ο μπαμπάς” , “έτσι έλεγε η μαμά”.  Όσο πιο κοντά χρονικά στην απώλεια ξεκινήσει η σχέση, τόσο πιο δύσκολο είναι για το νέο σύντροφο. Ακόμη κι αν η σχέση ξεκινήσει χρόνια μετά την απώλεια θα υπάρχουν στιγμές που οι αναμνήσεις θα φέρνουν δάκρυα. Μπορεί να βλέπει τον /την σύντροφο  του να κλαίει, να στεναχωριέται ή να κλείνεται στον εαυτό του και να απομονώνεται συναισθηματικά. Οι στιγμές αυτές είναι πιο συχνές μέρες γιορτών όπου οι μνήμες φουντώνουν.

Ο νέος σύντροφος αναρωτιέται: Πότε πρέπει να αφήσω χώρο και να αποτραβηχτώ; Αν το κάνω ο σύντροφος μου πως θα το εκλάβει;  Ότι δεν τον στηρίζω; Ότι σέβομαι τα συναισθήματά του;  Πότε και σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να επιμείνω; Μέχρι ποιο σημείο κατανοώ; Πόσο χρόνο πρέπει να περιμένω για να ξεπεραστεί; Πότε προτείνω βοήθεια ειδικού;

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος σωστός τρόπος για να χειριστεί ο νέος σύντροφος την κατάσταση. Βασικό σημείο είναι να έχει υπομονή και κατανόηση.  Όσο πιο κοντά χρονικά είμαστε στην απώλεια τόσο πιο δύσκολη η κατάσταση, τόσο περισσότερη υπομονή και κατανόηση χρειάζεται να δείξει. Είναι καλό να συζητήσει με το χήρο μονογονέα, τι είδους συμπαράσταση και στήριξη χρειάζεται, σε τέτοιες στιγμές. Κάποιοι άνθρωποι έχουν ανάγκη να τους μιλούν, κάποιοι άλλοι θέλουν να νιώθουν τον σύντροφο δίπλα τους, απλώς να είναι εκεί χωρίς να μιλά, και κάποιοι άλλοι έχουν ανάγκη να απομονωθούν τελείως. Αυτό δεν μπορεί ο νέος σύντροφος να το μαντέψει.  Η καταλληλότερη στιγμή όπου ο νέος σύντροφος μπορεί να θίξει το θέμα είναι μετά από κάποια αφορμή και αντίδραση του χήρου μονογονέα. Φράσεις που δηλώνουν το ενδιαφέρον και την προθυμία για παροχή στήριξης όπως: …δεν ξέρω τι να κάνω όταν σε βλέπω έτσι…τι θα σε βοηθούσε…δεν ξέρω πως θα ερμηνεύσεις την όποια κίνησή μου….τι θα ήθελες; …θέλω να σε βοηθήσω αλλά δεν ξέρω πως….είναι βοηθητικές ώστε να ξεκινήσει μια ειλικρινής συζήτηση.

Ο κύκλος του πένθους θεωρητικά πάντα, κρατά γύρω στον ένα χρόνο, χωρίς όμως το διάστημα να είναι απόλυτο. Αν έχουν περάσει πχ. τρία ή τέσσερα χρόνια και ακόμα υπάρχουν συχνές αναφορές στο πρόσωπο που έφυγε, δάκρυα, κακή διάθεση, συναισθηματική απομόνωση, τότε ο νέος σύντροφος μπορεί να προτείνει στο μονογονέα να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού για να μπορέσει να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του σχετικά με την απώλεια και να συνεχίσει τη ζωή του χωρίς να τον “κυνηγούν” τα φαντάσματα του παρελθόντος.

Μαρία Σκαρλάτου
Ψυχολόγος
Δροσοπούλου 5 Λαμία
Τηλέφωνο: 2231046812
Κινητό: 6945916860
Email: maskarlatou@gmail.com
Web: http://mariaskarlatou.blogspot.gr