Να μείνω στο σπίτι που έμενα με τον/τη σύζυγο μετά το θάνατό του/της;

Όταν σκεφτόμαστε το θάνατο ενός αγαπημένου μας προσώπου και το πένθος, εστιάζουμε συνήθως στο συναισθηματικό κομμάτι, παραβλέποντας θέματα της καθημερινότητας που είναι όμως σημαντικά για το πώς θα συνεχίσουμε τη ζωή μας. Ένα από αυτά τα θέματα είναι το πού θα μείνουμε και ιδιαίτερα το αν πρέπει να συνεχίσουμε να μένουμε στο σπίτι που μέναμε με το/τη σύζυγο που πέθανε. Πριν προχωρήσουμε στο συγκεκριμένο θέμα πρέπει να τονίσουμε ότι παρόλο που η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου είναι κάτι που συμβαίνει σε ολόκληρο τον κόσμο, η εμπειρία του πένθους είναι μοναδική και δεν επιδέχεται κανόνες.

Σίγουρα στην αρχή η άρνηση της απώλειας και το σοκ από την αλλαγή κάθε στιγμής που αποτελούσε ρουτίνα, κάνουν την καθημερινότητα του ατόμου δυσβάσταχτη. Σε αυτή τη φάση το άτομο δεν έχει τα ψυχικά αποθέματα ή τη σωματική δύναμη για να βγει έξω από το σπίτι για αυτό και περνάει τις πρώτες δύσκολες ώρες του πένθους μέσα σε αυτό. Αυτό το μοτίβο συμπεριφοράς μπορεί να μας οδηγήσει σε μία σύνδεση του σπιτιού με τα πολύ έντονα αρνητικά συναισθήματα που συνοδεύουν το πένθος.

Ωστόσο, τις περισσότερες φορές σε ακραίες συναισθηματικές καταστάσεις όπως αυτή του πένθους, τα αρνητικά συναισθήματα είναι πολύ έντονα υπερισχύοντας του χώρου ή του χρόνου. Πρακτικά, τα «κουβαλάμε» μαζί μας παντού, εντός και εκτός σπιτιού, το πρωί ή το βράδυ. Βέβαια καλό θα ήταν το άτομο να αναρωτηθεί για τις στιγμές που μπορεί να απομακρύνθηκε για λίγο από τη λύπη. Ακόμα και αν πιστεύει ότι δεν υπάρχουν, αν σκεφτεί έντονα θα ανασύρει κάποιες ελάχιστες. Εάν όλες από αυτές ήταν σε καταστάσεις εκτός σπιτιού ίσως η διαμονή σε εκείνο το περιβάλλον τη δεδομένη χρονική στιγμή να λειτουργεί επιβαρυντικά.

Επίσης, συχνά το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον δε γνωρίζει πώς να συμπεριφερθεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Κάποιοι προτιμούν να μείνουν για λίγο χρονικό διάστημα στο σπίτι μαζί με το άτομο που πενθεί ενώ άλλοι φιλοξενούν το άτομο αυτό στο δικό τους σπίτι ώστε να του προσφέρουν θαλπωρή σε ένα σπίτι που δεν είναι συνδεδεμένο με το θάνατο. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να ρωτήσουμε το άτομο που πενθεί για το τι επιθυμεί, καθώς πολλές φορές “πνίγουμε” με την παρουσία μας ανθρώπους που έχουν ανάγκη να μείνουν μόνοι σε αυτή την διαδικασία μετάβασης.

Από την άλλη, κάποιοι άνθρωποι επωφελούνται από αυτή την απομάκρυνση από το περιβάλλον στο οποίο ζούσαν με τον/την σύζυγο που πέθανε και τη συμβίωση με άλλους ανθρώπους, μην αντέχοντας την ιδέα της μοναξιάς. Σε αυτή την περίπτωση όμως πρέπει να έχουμε κατά νου ότι δεν μπορούμε για μεγάλο χρονικό διάστημα να αποτελούμε το μαξιλαράκι στην καθημερινότητα ενός ανθρώπου που πενθεί, καθώς δεν το βοηθούμε να προχωρήσει αλλά συντηρούμε μία ενδιάμεση πλασματική κατάσταση. Σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα το άτομο πρέπει να μπει στην διαδικασία μετάβασης στην κατάσταση που σταδιακά θα αποτελέσει την καθημερινότητά του. Άλλωστε η παρουσία μας πρέπει να είναι σταθερή και σε βάθος χρόνου, όχι υπερπροστατευτική στην αρχή και μηδαμινή στο μέλλον.

Τέλος, πρέπει να τονίσουμε πως η σχετική βιβλιογραφία υποστηρίζει πως είναι καλό να αποφεύγουμε πολλές αλλαγές ταυτόχρονα στη ζωή μας καθώς αδυνατούμε να διαχειριστούμε πολλά καινούρια μέτωπα την ίδια στιγμή. Και το πένθος είναι μία εμπειρία που απορροφά πολύ ενέργεια και απαιτεί δύναμη για την διαχείρισή της, μία μεγάλη αλλαγή.

Δρ. Στέλλα Καραπά
Ψυχολόγος, MSc-Υποψήφια Δρ. του ΑΠΘ
Εξειδικευμένη στην Εφαρμοσμένη Εγκληματολογική και Δικαστική Ψυχολογία
Μητροπόλεως 26, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2313 006461
Κινητό: 6948 303940
Web: www.stellakarapa.gr
Email: stellakarapa@gmail.com
Facebook: Στέλλα Καραπά-Ψυχολόγος 

Μπορείς κι εσύ να υποβάλλεις το ερώτημά σου, στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ ενώ καλό είναι προηγουμένως να ρίξεις μια ματιά στο νέο μας ευρετήριο εδώ, γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχει ήδη απαντηθεί!