Πως θα σώσετε το σπίτι σας από τον πλειστηριασμό

Ένα από τα πιο φλέγοντα ζητήματα των τελευταίων ημερών που απασχολεί την κοινή γνώμη και ιδιαίτερα όλους εκείνους τους δανειολήπτες (χιλιάδες σε αριθμό) που αδυνατούν να αποπληρώσουν τις οφειλές των δανείων τους προς τις τράπεζες είναι η άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που σκέφτεται πολύ σοβαρά να θέσει σε ισχύ η ελληνική κυβέρνηση κάτω βέβαια και από τις πιέσεις των δανειστών μας, ήδη με μεγαλύτερη ένταση από τις αρχές του περασμένου μήνα.

Μάλιστα εντός αυτού του μήνα αναμένεται (Δεκέμβριος 2013), να κατατεθεί στην Βουλή νομοσχέδιο με το οποίο θα ρυθμίζεται το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ήτοι με την εκπλειστηρίαση των ακινήτων των δανειοληπτών που έχουν παύσει να καταβάλουν τις δόσεις των δανείων τους προς τις τράπεζες. Να σημειωθεί ότι μέχρι το τέλος του έτους αυτού είχε ήδη δοθεί εκ νέου παράταση από την κυβέρνηση για την συνέχιση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας μέχρι το ποσό των 200.000 ευρώ, χωρίς όμως να χαίρουν της προστασίας αυτής τυχόν υπόλοιπα ακίνητα των οφειλετών αλλά ακόμη και αυτά των εγγυητών.

Ήδη το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι τέτοιο έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις σχεδόν ολόκληρου του κοινοβουλίου, ακόμη και βουλευτών της συγκυβέρνησης, αλλά και ολόκληρου του νομικού και πνευματικού κόσμου, οι οποίοι θεωρούν ότι το μέτρο της άρσης απαγόρευσης των πλειστηριασμών θα προκαλέσει τέτοιους τριγμούς στην ελληνική κοινωνία που ίσως ξεσπάσουν σε μεγάλης έντασης κοινωνικές εξεγέρσεις αλλά ίσως και σε έναν εμφύλιο που όλοι απευχόμαστε.

Αν και ως μέτρο, ο πλειστηριασμός της πρώτης κατοικίας, ελέγχεται ως αντισυνταγματικό σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 4 του Συντάγματος: «Η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που τη στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους», πάρα ταύτα η ελληνική κυβέρνηση ήδη σχεδιάζει την φόρμα εφαρμογής του από το 2014 προκειμένου να ικανοποιηθεί η τρόϊκα, αφήνοντας όμως στους δρόμους χιλιάδες έλληνες πολίτες.

Πως ξεκινάει η διαδικασία του πλειστηριασμού;

Παράδειγμα: Έστω ότι ένας δανειολήπτης καθυστερεί να καταβάλει την δόση του δανείου του προς την τράπεζα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε η τράπεζα θα ασκήσει το δικαίωμα εξώδικης όχλησης εναντίον του υπερήμερου οφειλέτη της καλώντας τον όπως εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που τον βαρύνουν από την σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ τους, ήτοι να εξοφλήσει την ή τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του, ειδοποιώντας τον επίσης ότι μπορεί να έλθει σε επαφή με την τράπεζα για να υπαχθεί σε ρύθμιση δεδομένων των δυσκολιών που αντιμετωπίζει. Αν επαναληφθεί καθυστέρηση καταβολής δόσης, τότε η τράπεζα προβαίνει σε εξώδικη καταγγελία της σύμβασης δανείου εναντίον του οφειλέτη της καθιστώντας άμεσο και απαιτητό το ποσό του δανείου που υπολείπετε καλώντας τον πελάτη της να το εξοφλήσει. Το αμέσως επόμενο στάδιο των ενεργειών που ακολουθεί η τράπεζα είναι να κοινοποιήσει διαταγή πληρωμής κατά του οφειλέτη της και αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία άσκησης των ένδικων βοηθημάτων από την πλευρά του οφειλέτη, τότε άρχεται από την τράπεζα η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας του οφειλέτη και αν η μοναδική του περιουσία είναι η κατοικία όπου διαμένει μαζί με την οικογένειά του και τελικά αρθεί η απαγόρευση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, τότε αυτός κινδυνεύει να μείνει στον δρόμο.

Πως μπορεί να αμυνθεί ο οφειλέτης από τον πλειστηριασμό;

Η κύρια άμυνα του οφειλέτη που βαρύνεται από τις δανειακές του υποχρεώσεις και αδυνατεί να τις εκπληρώσει είναι μονόδρομος, ιδίως αν είναι φυσικό πρόσωπο, και αυτή είναι η υπαγωγή του στο νόμο 3869/2010 (όπως έχει ήδη τροποποιηθεί ν. 4161/2013) για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Εφόσον λοιπόν πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος, μπορεί να καταθέσει αίτηση στο καθ’ύλην αρμόδιο Ειρηνοδικείο και αν δεν επιτευχθεί αρχικά ο προδικαστικός συμβιβασμός, τότε κατά την συζήτηση της προσωρινής διαταγής (2 μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης) μπορεί ο δικαστής, αν πιθανολογήσει ότι θα ευδοκιμήσει η εν λόγω αίτηση, να αναστείλει κάθε καταδιωκτικό μέτρο εναντίον της περιουσίας του οφειλέτη και να διατάξει προσωρινά την προστασία της κύριας κατοικίας του μέχρι την συζήτηση της αίτησης, ορίζοντας του όμως την υποχρέωση καταβολής δόσεων προς το πιστωτικό ίδρυμα που οφείλει από το 10% της τελευταίας ενήμερης δόσεις ή μέχρι όπου κρίνει ο δικαστής εφόσον βέβαια διαθέτει εισόδημα. Αν όμως το εισόδημα που διαθέτει θεωρείται ανεπαρκές για την κάλυψη των βοιωτικών του αναγκών, τότε ο δικαστής μπορεί να ορίσει και μηδενικές καταβολές.

Πώς μπορεί να αμυνθεί ο οφειλέτης από την αναγκαστική εκτέλεση της περιουσίας του;

Στην περίπτωση εκείνη που κάποιος δεν δικαιούται να υπαχθεί στις διατάξεις του Νόμου «Κατσέλη» ή κάποιος έχει καθυστερήσει υπαίτια την καταβολή των δόσεων προς την τράπεζα πάνω από τρεις μήνες τότε η τράπεζα μπορεί να προβεί στην έκδοση διαταγής πληρωμής και από την στιγμή που θα επιδώσει ο δικαστικός επιμελητής την διαταγή πληρωμής στον υπερήμερο οφειλέτη, του οποίου το δάνειο το έχει προηγουμένως καταγγείλει η τράπεζα, τα βήματα που μπορεί να ακολουθήσει ο δανειολήπτης κατά της διαταγής πληρωμής είναι 1ον: Nα ασκήσει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής εντός 15 εργασίμων ημερών προβάλλοντας όλους εκείνους τους πραγματικούς και νομικούς ισχυρισμούς για την υποστήριξη της ανακοπής του και 2ον: Nα καταθέσει αίτηση αναστολής επίσης κατά της διαταγής πληρωμής προκειμένου να αναστείλει το δικαστήριο κάθε καταδιωκτικό μέτρο εναντίον της περιουσίας του οφειλέτη μέχρι την συζήτηση της ανακοπής. Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο τότε ο οφειλέτης και δη αυτός που διαθέτει ως μοναδική περιουσία μόνο την κατοικία του, μπορεί να παραμείνει εντός αυτής μέχρι την εκδίκαση της ανακοπής και αν εντέλει απορριφθεί η διαταγή πληρωμής της τράπεζας τότε δεν θα διατρέχει κανέναν κίνδυνο πλέον η κατοικία του ή και ολόκληρη η περιουσία του σε άλλη περίπτωση.

Αν τελικά δεν γίνει δεκτή η ανακοπή, τότε ακολουθεί η διαδικασία της κατάσχεσης και μετά αυτή του πλειστηριασμού, εναντίον της οποίας η μόνη άμυνα που μπορεί να προβάλλει ο οφειλέτης είναι αυτή που ορίζεται στο άρθρο 1000 ΚΠολΔ σύμφωνα με την οποία ο αμυνόμενος μπορεί να καταθέσει με ποινή απαραδέκτου πέντε τουλάχιστον εργασίμων ημερών πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού αίτηση προκειμένου να ανασταλεί η διαδικασία του πλειστηριασμού έως έξι μήνες από την αρχική ημέρα του πλειστηριασμού εφόσον δεν υπάρχει βλάβη του επισπεύδοντος κλπ.

Κωνσταντίνος Τζίκας 
Δικηγόρος και διαπιστευμένος διαμεσολαβητής
Αριστοτέλους 30, Θεσσαλονίκη, Τ.Κ. 54623
Τηλέφωνο: 2310266849
Fax: 2310266849
Email: info@tzikas-lawfirm.gr
Web: http://www.tzikas-lawfirm.gr/