Είδη αναγνώρισης και δικαιώματα παιδιού εκτός γάμου

Πολλοί μας ρωτάτε σχετικά με τη διαδικασία αναγνώρισης του παιδιού και κυρίως για τα δικαιώματα-και ιδίως το κληρονομικό δικαίωμα-που έχει το παιδί εκτός γάμου. Η δικηγόρος μας, κυρία Παρασκευή Κουπλίδου, εξηγεί τα είδη της αναγνώρισης, τη διαδικασία που απαιτείται καθώς και μέχρι πότε έχει δικαίωμα ή μητέρα ή το παιδί, να ασκήσουν αγωγή, απαντώντας σε ένα αντιπροσωπευτικό ερώτημα.

Ερώτηση:
«Είμαι ανύπαντρη μητέρα μίας κόρης 4,5 ετών. Ο πατέρας της έχει δική του οικογένεια χωρίς όμως παιδιά. Μέχρι σήμερα δεν έχει αναγνωρίσει το παιδί και διαρκώς το αναβάλει. Ωστόσο, μου έχει δώσει μία ιδιόγραφη διαθήκη στην οποία αναφέρει ότι η κόρη μας είναι δικό του παιδί και ότι της κληροδοτεί τη μισή προσωπική του περιουσία. Στην παρούσα φάση, μου έχει υποσχεθεί ότι θα αναγνωρίσει το παιδί πριν την εγγραφή της στο νηπιαγωγείο αλλά πολύ φοβάμαι ότι δεν θα το κάνει. Δεν θέλω να μπω σε δικαστική διαμάχη μαζί του αλλά ξέρω ότι αν συμβεί το μοιραίο, η νόμιμη σύζυγος του δεν θα αφήσει τα πράγματα στην τύχη. Δυστυχώς για εμένα και το παιδί μου δεν έχω άλλη στήριξη εκτός από τον ίδιο. Το παιδί έχει το δικό μου όνομα και είναι εγγεγραμμένο στην δική μου οικογενειακή μερίδα και προσπαθώ να τον πείσω ότι ολοκληρώνοντας την διαδικασία δεν θα επηρεάσει καθόλου τα δικά του δημόσια έγγραφα. Κάποιος άλλος δικηγόρος μου εξήγησε ότι η διαδικασία αναγνώρισης μετά θανάτου μπορεί να διαρκέσει έως και 2 χρόνια. Παρακαλώ, μπορείτε να μου πείτε ποιες είναι οι επιλογές μου; Ή πώς αλλιώς μπορώ να τον καθησυχάσω ότι δεν θα έχει πρόβλημα με τα δημόσια έγγραφα γιατί δεν θα αναγράφεται πουθενά η ύπαρξη του παιδιού;».

Απαντάει η δικηγόρος κυρία Παρασκευή Κουπλίδου

Η αναγνώριση ενός τέκνου που έχει γεννηθεί χωρίς γάμο των γονέων του μπορεί να γίνει εκουσίως δηλαδή με τη θέληση του πατέρα ή δια της δικαστικής οδού. Σας παραθέτω συνοπτικά τη διαδικασία με την οποία λαμβάνει χώρα και η μία περίπτωση και η άλλη:

Εκούσια αναγνώριση
Σύμφωνα με τα άρθρα 1475 και 1476 του Α.Κ. μπορείτε εκουσίως και με τη συναίνεση της συμβίας σας να προβείτε σε αναγνώριση του τέκνου σας. η διαδικασία λαμβάνει χώρα ενώπιον Συμβολαιογράφου, συντάσσεται η σχετική πράξη αναγνώρισης, συναποφασίζεται το επώνυμο του τέκνου με τη συμμετοχή στην εν λόγω συμβολαιογραφική πράξη και τη δική σας ήτοι της μητέρας του τέκνου. Ως εκ τούτου το τέκνο που γεννήθηκε εκτός γάμου και αναγνωρίσθηκε εκουσίως με συμβολαιογραφική πράξη από τον πατέρα του, αποκτά όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχει και ένα τέκνο που γεννήθηκε σε γάμο (ήτοι συγγενικές σχέσεις με τους συγγενείς του πατέρα του, κληρονομικό δικαίωμα, δικαίωμα διατροφής κλπ).

Δικαστική αναγνώριση
Σύμφωνα με το άρθρο 1479 ΑΚ, η μητέρα έχει δικαίωμα να ζητήσει με αγωγή την αναγνώριση της πατρότητας του τέκνου της που γεννήθηκε χωρίς γάμο της με τον πατέρα του. Το ίδιο δικαίωμα έχει και το τέκνο. Οταν η μητέρα αρνείται την προβλεπόμενη από την πρώτη παράγραφο του άρθρου 1475 συναίνεσή της, δικαίωμα δικαστικής αναγνώρισης έχουν επίσης ο πατέρας και, στην περίπτωση της τρίτης παραγράφου του άρθρου 1475, ο παππούς ή η γιαγιά της πατρικής γραμμής. Περαιτέρω και σύμφωνα με το άρθρο 1480 ΑΚ   Η αγωγή της μητέρας ασκείται κατά του πατέρα ή των  κληρονόμων  του.  Η  αγωγή  του τέκνου ασκείται κατά του γονέα που δεν έχει προβεί  στην αναγκαία για την εκούσια αναγνώριση δήλωση ή κατά των  κληρονόμων  του.  Η  αγωγή του πατέρα ή των γονέων του ασκείται κατά της μητέρας ή  των κληρονόμων της. Τέλος και σύμφωνα με το άρθρο 1483 ΑΚ Το  δικαίωμα  της  μητέρας  να  ζητήσει  την  αναγνώριση   της  πατρότητας  του  τέκνου της αποσβήνεται όταν περάσουν πέντε χρόνια από  τον τοκετό.  Το δικαίωμα του τέκνου αποσβήνεται,  ένα  έτος  μετά  την  ενηλικίωσή  του,  και  το δικαίωμα του πατέρα ή των γονέων του δύο έτη αφότου αρνήθηκε τη συναίνεσή της η μητέρα.

Αν η μητέρα ήταν έγγαμη κατά το κρίσιμο διάστημα της  σύλληψης  του τέκνου, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου  αρχίζει αφότου γίνει αμετάκλητη η απόφαση που δέχεται την προσβολή της πατρότητας. Στην  περίπτωση  του άρθρου 1473 το δικαίωμα δεν υπόκειται σε αποσβεστική προθεσμία.

Συμπερασματικά αν ο πατέρας του παιδιού δεν το αναγνωρίζει εκουσίως, εσείς έχετε προθεσμία να ασκήσετε τη σχετική αγωγή μέχρι 5 έτη μετά τον τοκετό. Αν αυτά παρέλθουν, άπρακτα χάνετε το δικαίωμα και εν συνεχεία έχει το παιδί δικαίωμα να ασκήσει αγωγή 1 έτος μετά την ενηλικίωσή του. Θεωρώ ότι η ιδιόγραφη διαθήκη δεν είναι ένα έγγραφο που καλύπτει με απόλυτη ασφάλεια την εν λόγω περίπτωση καθόσον μια διαθήκη ανακαλείται από μια επόμενη διαθήκη (ήτοι μπορεί να αφήσει μια άλλη διαθήκη με μεταγενέστερη ημερομηνία που να αναιρεί τα όσα λέει σε αυτήν που σας άφησε).

Παρασκευή Κουπλίδου
Δικηγόρος
Γρ. Λαμπράκη 52, Γλυφάδα Αττικής
Τηλέφωνο: 210-9639203
E-mail:vkouplidou@yahoo.gr
Web:www.kouplidou-law.gr

Αν έχετε οποιαδήποτε απορία για το συγκεκριμένο θέμα, μπορείτε να την υποβάλετε εδώ!