Διαζύγιο: Ο θηλασμός δεν εμποδίζει την επικοινωνία του παιδιού με τον πατέρα

Αν είσαι μητέρα μονογονέας και θηλάζεις, εννοείται πως δεν θα διακόψεις το θηλασμό λόγω της κοινής επιμέλειας ή των επισκέψεων του πατέρα προκειμένου να ασκήσει το δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί σας. Αν θέλεις, υπάρχει τρόπος να συνεχίζεις να θηλάζεις χωρίς το παιδί να στερείται την επαφή με τον γονιό του, που είναι εξίσου σημαντική για την ανάπτυξή του. Παρακάτω θα δείς μερικές απαντήσεις στις πιο καίριες ερωτήσεις για τον θηλασμό, από μαμάδες μονογονείς αλλά και τη νομική διάσταση του θέματος από τη δικηγόρο μας, κυρία Λυδία Ζωγοπούλου!

Σε 3 μήνες γεννάω το πρώτο μου παιδί. Εγώ και ο σύντροφός μου δεν είμαστε πια μαζί, θέλει όμως λέει να είναι ενεργός στο μεγάλωμα του παιδιού μας. Δεν έχω κανένα πρόβλημα με αυτό εννοείται, απλώς ανησυχώ για τον θηλασμό, δηλαδή πώς και πόσο θα επηρεαστεί από τις επισκέψεις. Εκείνος πιστεύει πως χρησιμοποιώ τον θηλασμό για να τον εμποδίσω να βλέπει το παιδί ενώ δεν έχω κανένα πρόβλημα. Μπορεί να μου υπαγορεύει αν θα θηλάσω ή όχι;

Απ: Φυσικά και όχι. Είναι πολύ θετικό που θέλει να συμμετέχει ενεργά στο μεγάλωμα του παιδιού από την αρχή και θα σου πρότεινα να κάτσετε κάτω και να ορίσετε ένα πρόγραμμα συχνών επισκέψεων του πατέρα στο σπίτι, τους πρώτους μήνες. Ειδικά σε αυτή τη φάση ζωής του παιδιού, δεν είναι η διάρκεια των επισκέψεων που παίζει ρόλο αλλά η συχνότητα. Οι συχνές επισκέψεις θα δημιουργήσουν έναν ισχυρό δεσμό ανάμεσα στο παιδί και στον πατέρα του. Αν ωστόσο δεν θηλάζεις ανά 2 ώρες π.χ. αλλά όποτε ζητήσει το παιδί και ο πατέρας θέλει π.χ. να το βγάλει μια βόλτα, μπορείτε να φροντίσετε να είναι κάπου κοντά ώστε αν πεινάσει να έρθει να θηλάσει. Όσο το μωρό σου μεγαλώνει, ο θηλασμός σταθεροποιείται οπότε θα μπορείς να αντλείς γάλα και να το δίνεις στον πατέρα, όποτε θέλει να το βλέπει εκτός σπιτιού.

Με τον άντρα μου βρισκόμαστε σε διαδικασία διαζυγίου και θα ζητήσουμε συνεπιμέλεια του 9 μηνών γιού μας. Όλο αυτό τον καιρό εγώ θηλάζω το παιδί και θέλω να συνεχίσω. Πώς μπορώ να το κάνω ενώ έχουμε κοινή επιμέλεια;

Απ: Η κοινή επιμέλεια δεν είναι εμπόδιο στο θηλασμό και φυσικά μπορείς να συνεχίσεις να θηλάζεις. Μια σύμβουλος θηλασμού ή ο παιδίατρος θα σε καθοδηγήσουν για το πώς να διατηρήσεις τη ποσότητα του γάλακτος ενώ το παιδί βρίσκεται στον πατέρα του ενώ το πιο πιθανό είναι να σου προτείνουν τακτικές αντλήσεις με κάποιο νοσοκομειακό θήλαστρο και καλή αποθήκευση και συντήρηση του γάλακτος. Μερικές βασικές οδηγίες είναι:

• Το γάλα διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου μέχρι 25°C για 6-8 ώρες. Θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 25°C μπορεί να μην είναι ασφαλείς για την αποθήκευση του γάλακτος σε θερμοκρασία δωματίου. Τα δοχεία θα πρέπει να καλύπτονται και να διατηρούνται όσο πιο κρύα γίνεται, η κάλυψη των δοχείων με κρύα πετσέτα μπορεί να κρατήσει το γάλα πιο κρύο.
• Το γάλα μπορεί να αποθηκευθεί σε μια προστατευτική τσάντα ψύξεως με παγοκύστες για 24 ώρες.
• Το γάλα μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο με ασφάλεια στους 4° μέχρι 5 ημέρες. Αποθηκεύετε το γάλα στο πίσω μέρος του κυρίως τμήματος του ψυγείου, όπου η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη.
• Ο τύπος του καταψύκτη που χρησιμοποιείτε, προσδιορίζει τη διάρκεια αποθήκευσης του κατεψυγμένου γάλακτος. Γενικά αποθηκεύεστε το γάλα προς το πίσω μέρος του καταψύκτη όπου η θερμοκρασία είναι πιο σταθερή. Τα γάλατα που διατηρούνται για χρονικό διάστημα που πλησιάζει τις ανώτερες τιμές αυτών που αναφέρονται παρακάτω είναι ασφαλή, αλλά υπάρχουν μερικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα λίπη του γάλακτος αποδομούνται με αποτέλεσμα κατώτερη ποιότητα γάλακτος.
• Στην κατάψυξη που βρίσκεται μέσα στο ψυγείο (−15°C) : 2 εβδομάδες
• Σε ψυγειοκαταψύκτη που έχει ξεχωριστές πόρτες ( −18°C): 3-6 μήνες
• Σε καταψύκτη βαθιάς ψύξης, χωρίς αυτόματη απόψυξη όρθιο ή οριζόντιο που δεν ανοίγει συχνά και διατηρεί την ιδανική θερμοκρασία (−20°C): 6-12 μήνες
• Οι παραπάνω οδηγίες εφαρμόζονται μόνο σε υγιή τελειόμηνα βρέφη, οι οδηγίες διαφέρουν για τα άρρωστα ή πρόωρα βρέφη που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο. (Πηγή:  http://www.babyonline.gr/ )

Δεν πρέπει το δικαστήριο να αποφασίζει τη μη διανυκτέρευση του παιδιού στον πατέρα όσο αυτό θηλάζει;

Απ: “Πράγματι, όπως είχαμε προαναφέρει σε προηγούμενο άρθρο μας εδώ όσον αφορά το επίμαχο ζήτημα της δυνατότητας πρόβλεψης παραμονής κατά τις νυχτερινές ώρες στην οικία του πατέρα ως δικαιούχου του δικαιώματος επικοινωνίας (1520 ΑΚ), έχει κριθεί νομολογιακά και κυρίως υποστηρίζεται από τη νομική θεωρία (βλ. Βαθρακοκοίλη Β, Ερμηνεία ΑΚ, Τόμος Ε, σελ. 987, Παπαχρίστου Αθ. Το δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο, σελ. 76 κλπ) πως για τέκνο νηπιακής ή πολύ μικρής ηλικίας, το πολύ συνήθως ως τριών ετών δεν ενδείκνυται η παραμονή τη νύκτα στην οικία του δικαιούχου γονέα, αφού έχει ανάγκη ειδικών περιποιήσεων και φροντίδων που προαπαιτούν συνέχεια, σταθερότητα και το συνήθη τρόπο αντιμετώπισης τους στο οικείο και ασφαλές περιβάλλον της μόνιμης κατοικίας του. Είναι προφανές λοιπόν, πως για την έκδοση ρυθμίζουσας την επικοινωνία δικαστικής απόφασης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ποικίλοι παράγοντες και πρωτίστως το συμφέρον του τέκνου και η ανάγκη να προστατευτεί η σταθερότητα του προγράμματος ανατροφής του, είτε αυτό το πρόγραμμα, αφορά τις απλές καθημερινές του συνήθειες και ανάγκες (μια εκ των οποίων είναι σε πολύ τρυφερή ηλικία και ο μητρικός θηλασμός) είτε ακόμη και ήσσονος σημασίας κριτήρια όπως τις σχολικές και εξωσχολικές υποχρεώσεις του τέκνου. Ωστόσο, ειδικά ως προς το ζήτημα του θηλασμού υπάρχουν (αν και λιγότερες) και δικαστικές αποφάσεις που αγνοούν πλήρως την ανάγκη θηλασμού του τέκνου και εμμέσως επιτάσσουν τον αποθηλασμό του, ακόμη και στην ηλικία των 16 μηνών” μας λέει η δικηγόρος κυρία Λυδία Ζωγοπούλου από το δικηγορικό γραφείο “Ευγενία Φωτοπούλου και Συνεργάτες“.

Γενικότερα, προσπάθησε να μην λείπει το παιδί από κοντά σου ολόκληρα Σαββατοκύριακα, αργίες ή πολυήμερες διακοπές πριν απογαλακτίσει, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι θεμιτό να χρησιμοποιήσεις τον θηλασμό για να εμποδίσεις την επικοινωνία με τον πατέρα η οποία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη του παιδιού. Μην ξεχνάς ότι η παρεμπόδιση της επικοινωνίας, εκτός από αρνητικές συνέπειες στο παιδί, έχει και νομικές συνέπειες για σένα. Δυστυχώς κάθε πράξη ή παράλειψη, η οποία τελείται από πρόθεση και ενέχει είτε πλήρη παρεμπόδιση της δικαστικά επιβαλλόμενης επικοινωνίας ή έστω και απλή παρέκκλιση από αυτή, εμπίπτει στην έννοια παράβασης της απόφασης.

Από την άλλη ωστόσο, το δικαίωμα στον μητρικό θηλασμό είναι ατομικό δικαίωμα, αλλά και συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή, που δημιουργεί αξιώσεις και στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις, στις οποίες προσιδιάζει (άρθρο 25 παρ. 1 Συντάγματος). Φορέας του δικαιώματος είναι τόσο η μητέρα όσο και το βρέφος, με αξιώσεις ανεξάρτητες μεταξύ τους. Αποδέκτης του δικαιώματος είναι καταρχήν το Κράτος, το οποίο οφείλει να απέχει απ;o πράξεις προσβολής του δικαιώματος και υποχρεώνεται να λαμβάνει τα μέτρα που είναι απαραίτητα για την απόλαυσή του. Η δέσμευση αφορά τόσο τη νομοθετική εξουσία, συνταγματική υποχρέωση της οποίας αποτελεί η θέσπιση των κατάλληλων κανόνων δικαίου που εξασφαλίζουν την απόλαυση του δικαιώματος, όσο και τη Διοίκηση, συνταγματική υποχρέωση της οποίας αποτελεί ο σεβασμός της επιθυμίας της μητέρας και του βρέφους για θηλασμό, συμπεριλαμβανομένου του θηλασμού σε δημόσιο χώρο, τόσο κατά την έκδοση σχετικών διοικητικών πράξεων, όσο και κατά την πρακτική σε δημόσιους φορείς (π.χ. δημόσια νοσοκομεία) και τα δικαστήρια, συνταγματική υποχρέωση των οποίων είναι ο σεβασμός του θεμελιώδους δικαιώματος της μητέρας και του βρέφους στον μητρικό θηλασμό, κατά την κρίση υποθέσεων που άγονται ενώπιόν τους (π.χ. διαζύγια και ρύθμιση επικοινωνίας). Αποδέκτης του δικαιώματος είναι επίσης και οι ιδιώτες, που με πράξεις ή παραλείψεις μπορούν θέσουν σε κίνδυνο την άσκηση του δικαιώματος (π.χ. ιδιωτικές κλινικές και επαγγελματίες υγείας). Η μητέρα τέλος, ως φορέας και αποδέκτης του δικαιώματος στον μητρικό θηλασμό, υποχρεούται από το Σύνταγμα μέσα στα πλαίσια του δικαιώματος αυτοδιάθεσής της, να λαμβάνει τις αποφάσεις που είναι απαραίτητες για την βέλτιστη σωματική, ψυχική και διανοητική ανάπτυξη του παιδιού. Η μητέρα ασκεί το δικαίωμά της στον μητρικό θηλασμό ως εξειδίκευση του δικαιώματος ανατροφής, με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού (Πηγή: http://ibfan.gr/)

Ένας  πατέρας που θέλει το καλό του παιδιού του,  θα καταλάβει ποιο είναι το αληθινό συμφέρον για την ψυχική και σωματική του υγεία, κυρίως εάν νιώθεις κι εσύ το ίδιο και δεν το θέσεις ανταγωνιστικά. Σε περίπτωση ωστόσο που επιμένει με κίνδυνο τον απογαλακτισμό του παιδιού, μπορείς να κάνεις αίτηση ανάκλησης  ή μεταρρύθμισης απόφασης ρύθμισης της επικοινωνίας, όπου θα επικαλείσαι απαραιτήτως, όμως τη μεταβολή των συνθηκών, το συμφέρον του τέκνου και την προτεραιότητα της ψυχοσυναισθηματικής του υγείας . Ωστόσο το θέμα δεν είναι να φτάσετε στα δικαστήρια αλλά να βρείτε μια συμβιβαστική λύση με κύριο γνώμονα το συμφέρον του παιδιού. Γιατί εκτός από το θηλασμό, κάτι άλλο εξίσου ωφέλιμο για εκείνο, είναι και η καλή σχέση και συνεργασία των γονιών του.

*Μέρος του άρθρου αντλήσαμε από το http://singleparents.about.com/ ενώ οι νομικές συμβουλές επί του θέματος, έχουν δοθεί από τη δικηγόρο μας, κυρία Λυδία Ζωγοπούλου.
**Η φωτογραφία είναι τυχαία και δεν απεικονίζει πραγματικά πρόσωπα.